Orhan Turan
TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı

Bugün dünyada ekonomilerin dönüştürücü dinamosunu hızla gelişen yeni teknolojilerin oluşturduğu artık tartışılmaz bir gerçek. Türkiye ekonomisinin yüzde 96’sını KOBİ’lerin oluşturduğunu söylüyoruz. Peki, “Bu KOBİ’lerimizin ne kadarı yüksek teknolojili bir üretim gerçekleştiriyor?” diye baktığımızda, karşımıza çıkan rakam gerçekten düşündürücü.

KOBİ’lerimizin yüzde 60’ı düşük teknolojili üretim yaparken, sadece yüzde 4’ü yüksek teknolojili üretim gerçekleştiriyor. KOBİ’lerimizi dijital dönüşüm süreçlerine adapte etmemiz, katma değeri yüksek ürün ve teknolojilere yatırım yapmalarını sağlamamız, aynı zamanda yüksek niteliklere sahip insan kaynağı altyapımızı geliştirmemiz gerekiyor.

Türkiye’nin en büyük KOBİ yapılanmasına sahip iş dünyası ve sivil toplum kuruluşu TÜRKONFED olarak; verimlilik, istihdam, teknolojik altyapı, Ar-Ge ve inovasyon gibi alanlarda KOBİ’lerimizin küresel rekabet gücünü artırmayı hedefliyoruz. Ülkemizin sürdürülebilir ekonomik büyümesi, orta gelir tuzağı sorununu aşmaktan geçiyor. Bu tuzağın aşılmasında “Bölgesel Kalkınma Ajansları”nın yanı sıra “Bölgesel Yatırım Bankaları”nın kurulması, yerelin ekonomik dinamiklerinin canlanmasını sağlayacak. Orta gelir tuzağından kurtulup, kapsayıcı ekonomik büyüme dinamiği yakalama hedefimiz, daha katılımcı ve kalıcı bir demokrasiye kavuşma hedefiyle örtüşüyor.

“Kalıcı Reformlar Bir An Önce Hayata Geçirilmeli”

Enflasyon, büyüme, sanayi üretimi ve güven endeksi gibi ekonominin nabzını ölçen veriler, Türkiye’nin resesyondan çıkışının yavaş olacağını gösteriyor. Ticaret savaşları ve Suriye gibi bölgesel sorunlarımız, içeride ekonomik ve yapısal sıkıntılarımız da dikkate alındığında kalıcı reformların bir an önce hayata geçirilmesi gerekiyor. Ekonomimizin can damarı KOBİ’lerimiz, yaşananlar karşısında riskini yönetmeye çalışıyor ancak finansmana erişimde sıkıntıları da devam ediyor. KGF, Nefes, KOBİ Değer Kredisi gibi destek mekanizmalarının, kısa vadede KOBİ’lere can suyu etkisi yarattığı bir gerçek.

İçinden geçtiğimiz şu süreçte KOBİ’lerin yaşadığı en büyük güçlük ödeme ve tahsilat sürelerinin geçen yıla oranla uzamış olmasından kaynaklanıyor ve bu durum KOBİ’lerimizin varlığını tehdit ediyor. Alacağın tahsil edilememesi ile paranın dönmediği reel sektörde firmalar çoğu zaman kendi çözümlerini de kendileri yaratmak durumunda kalıyor. Finansal dalgalanmaların yaşandığı bu tip dönemlerde KOBİ’ler mutlaka korunmalı. Türkiye’de acilen AB’nin KOBİ Politikaları Sözleşmesi’nde yer alan “Önce Küçüğü Düşün” ilkesi çerçevesinde politikalar geliştirilmeli. Bu doğrultuda da ticari alacak sigortasına ilişkin devlet destekli sistem fiilen de işler hale getirilmeli.

Burada çok net bir çerçeveyi ortaya koyuyoruz:
• KOBİ’lerin rekabetçiliğini artırabilmek adına, Türk Ticaret Kanunu’nun 1530’uncu maddesinin 5. ve 8. fıkralarında yer alan büyük şirketler tarafından KOBİ’lere yapılacak olan ödemelerin 60 günü aşmamasına yönelik uygulamadaki aksaklık ve eksiklikler giderilerek; ödeme süresi Avrupa’daki Geç Ödemeler Direktifi doğrultusunda 30 güne düşürülmeli. Bu kapsam içine, kamu kurumları ve belediyeler de alınmalı.
• Kanunun pratik bir şekilde uygulanabilmesi için benzer ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de süreci KOBİ’lerin lehine döndürecek farklı mekanizmalar oluşturulmalı.
• Ticari alacak sigortasına ilişkin devlet destekli sistem fiilen de işler hale getirilmeli; sigorta şirketlerinin KOBİ’lere önyargılı bakış açısının değiştirilmesi için sigorta şirketlerine yönelik teşvik edici önlemler geliştirilmeli.
• Büyük firmaların yapılandırılmasında KOBİ’lere olan ödemelerinin önceliklendirilmesi sağlanmalı.

Dijitalleşmek İsteyen KOBİ’lerimizi DDM’e Bekliyoruz

Bu noktada dikkatinizi rekabetçilik konusuna da çekmek istiyorum. Türkiye’de sayı ve çalışan sayısı olarak girişimlerin büyük bir çoğunluğunu oluşturan KOBİ’lerin, verimlilik açısından halen düşük seviyede kalması sürdürülebilir büyüme yolunda önemli bir sorun. Gittikçe hızlanan uluslararası ekonomik dönüşümde, şirketlerin rekabetçiliklerini artırabilmeleri için kurumsal yapılarını güçlendirmeleri, dijital dönüşümün iş modelleri üzerindeki değişiklikleri anlamaları ve buna uygun stratejik, altyapı, üretim ve ürün satış kanallarını dönüştürmeleri gerekiyor.

TÜRKONFED’in hazırladığı “Dijital Anadolu” raporunda vurgulandığı üzere, Türkiye’nin sektörel olarak farklı noktalardaki uzmanlık alanları iyi tespit edilmeli ve dijital dönüşümün, sektörel koşullara uygun olarak verimlilik artışlarını sağlayacak şekilde nasıl kurgulanacağı ile dijital dönüşümün bu çözümleri sağlamada nasıl bir fayda sağlayabileceği iyi anlaşılmalı.

TÜRKONFED olarak ekonominin can damarı KOBİ’leri gelecekle buluşturmak amacıyla Dijital Dönüşüm Merkezi (DDM) Projesi’ni işte bu vizyonla geliştirdik. DDM, İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) 2018 Yılı Yenilikçi ve Yaratıcı İstanbul Mali Destek Programı kapsamında destekleniyor. İlk etapta 120 KOBİ’nin dijitalleşme süreçleriyle tanıştırılmasının hedeflendiği DDM’de, “Üretim”, “İç Yönetim” ve “Pazarlama-Satış” süreçlerine odaklanan 3 ana başlıkta hizmet verilecek. Merkezde, 3 kategoride ihtiyaçları analiz edilecek olan KOBİ’lere özel yol haritaları hazırlanacak. Bu yol haritaları sayesinde de dijitalleşme serüvenlerine başlamaları sağlanacak. Proje süresince www.ddm.org.tr adresinden başvuru yapan KOBİ’ler arasından seçilecek 120 KOBİ’ye öncelikle dijital dönüşüm süreçleri için bir ihtiyaç haritası çıkarılacak. Sonrasında ihtiyaçların karşılanması için program destekçisi olan 30 tekno KOBİ ile KOBİ’ler bir araya getirilecek. Bu eşleştirmenin sonunda KOBİ’lerde verimlilik ve yerli teknolojilerin kullanılmasının yaygınlaştırılması sağlanacak.

Tüm KOBİ’lerimizi bu ekosistemin bir parçası olmaları için Dijital Dönüşüm Merkezi ile iletişim kurmaya çağırıyoruz. Sürdürülebilir ekonomik büyüme için bundan sonra da dijitalleşme yolculuklarında KOBİ’lerin yanlarında olmaya devam edeceğiz.