Form Şirketler Grubu, 5 farklı şirket çatısı altında faaliyetlerini yürütüyor. Yıllar içinde şunu gözlemledik; faaliyetlerinde oldukça başarılı olan bu şirketler, her ne kadar farklı ürünlerin Türkiye temsilciliğini yürütüyor, bakımını gerçekleştiriyor veya üretimini yapıyorlarsa da aslında kesiştikleri bir nokta var, o da yeşil bina, yeşil tesisler konsepti. Biz yıllar içerisinde şirketlerimiz vasıtasıyla bu konsepte doğru hareket ettiğimizi gördük. Ve 2011 yılından itibaren de genel olarak Grubun vizyonunu; “yeşil bina çözümleri” şeklinde oluşturduk. 

 

Her şirketimizin misyonu yeşil binayı oluşturan o karakteristik özelliklere oldukça yakındır. Form Temiz Enerjiyi konuşacağız ama diğer şirketlerimizden de kısaca bahsetmek istiyorum. Form Endüstri Ürünleri; klima cihazları konusunda dünyanın en büyükleri olan firmaların Türkiye’de  tek yetkili temsilciliği ve satış organizasyonudur. Form Tesisler; hava kanalları, evaporatif soğutma sistemleri, günışığı aydınlatma üniteleri konusunda yerli imalat ve satış organizasyonudur. Form Tesisler Bakım; Form Grup firmaları tarafından satılan her türlü cihaz ve sistemin, satış sonrası hizmetleri ve yedek parça temini konusunda servis organizasyonudur. Munters-Form Endüstri Ürünleri; kimyasal nem alma ve evaporatif soğutma konusunda imalat ve satış organizasyonu yapan, İsveç asıllı Joint Venture firmasıdır. Form Temiz Enerji’de; yenilenebilir enerji sistemleri ve özellikle güneşten elektrik elde etme (PV) konusunda, temsilcilik, projelendirme, uygulama ve satış organizasyonudur.

 

“Güneşten elektrik üretme konusunda birçok çözüm sunuyoruz”

Form Temiz Enerji şirketimiz ile güneş enerjisi konusuna ağırlık vermeye devam ediyoruz. Ana faaliyet alanımız güneşten elektrik elde etmek. En küçük sistemden en büyük sisteme kadar çözümleri barındırıyoruz. Güneşten elektrik elde ederken bazı noktalarda hibrid çözümlere ihtiyaç duyulduğu için rüzgar enerjisi konusunda da destek veriyoruz. Ancak bizim rüzgar enerjisi çözümlerimiz 500 kW’a kadar ölçeklidir, yani pazarda gördüğünüz rüzgar enerjisi santralleri bağlamında çözümlerimiz bulunmuyor. 

 

Form Temiz Enerji, faaliyetlerine 2007 yılında Form Şirketler Grubu’nun “yeşil bina” konseptine destek olmak için bir iş kolu olarak başladı ancak ihtiyaç görülünce de hizmete geçti. 2007’den bugüne kadar Türkiye’de talebin artmasıyla, 2009’da önce şirketleşti, daha sonra da güneş enerjisi sektörünün önde gelen firmalarından biri oldu. 

 

“Anahtar teslim projeler geçekleştiriyoruz”

Form Temiz Enerji, 3 temel strateji üzerinde yürüyor. Bunlardan bir tanesi “FormProje” dediğimiz alan üzerinde güneş enerjisi konusunda A’dan Z’ye anahtar teslim sistemler kuruyor. Örneğin; bir firma bize başvurduğu zaman biz kendisi için bir projelendirme gerçekleştiriyoruz daha sonra uygulamaya geçiyoruz ve bu sistemi anahtar teslim kendisine veriyoruz. İkinci ana konumuz; “FormSolar” adı altında devam ediyor. FormSolar, bütün solar ürünlerimizi Türkiye’nin 4 bir yanına yaydığımız, her şirketin faydalanabileceği, tedarikçi şirket mantığı içinde hareket eden bir hizmetimizdir. Almanya’dan Centrosolar, Japonya’dan Sharp, Uzakdoğu’da üretilen ve Kanada’nın en büyük firması olan Canadiansolar ve kendi ürünümüz olan FormSolar panellerimizdir. Diğer tarafta inverter markalarımız; Steca, SMA, Danfoss, Kostal, diğer tarafta kablo ve konnektörde Tyco Electronics, Multi-Contact, Draka gibi dünyada bu konuda söz sahibi olan tüm markaları Türkiye’de dağıtımını gerçekleştiriyoruz. 

 

“Güneş enerjisi santrali konusunda a+f firması ile ortaklık kurduk”

YEK kanunu güneş enerjisi konusunda tabii ki oldukça önemli. Güneş enerjisi santralleri ya da güneş enerjisi sistemleri konusunda 500 kW üstünde lisans gerekmektedir. Biz bunun başlı başına ayrı bir uzmanlık olduğunu düşündüğümüzden dolayı konuyu ayırdık ve iddia ediyoruz ki şu an bunu Türkiye’de yabancı bir ortak olmadan yapabilecek bir firma yok. Bu yüzden güneş enerjisi santrali konusunda Almanya’dan a+f firmasıyla bir araya gelerek iş ortaklığı kurduk. Türkiye’de kanun uygulanmaya başladığında hareketli sistemlerde a+f ve sabit sistemlerde bir başka firma ile güneş enerjisi santrali kurmaya başlayacağız. İlk etapta know-how yurtdışından gelecek ama inanıyoruz ki bir süre sonra, sadece onların gözetiminde, Türkiye’deki mühendislerle bu işi kurmaya başlayacağız. 

 

“Son iki yılda şebeke bağlantılı projelerin yüzde 80’ini tamamladık”

Proje noktasında son yıllarda yaptığımız çok değerli çalışmalar var. Form Temiz Enerji olarak son iki senede şebeke bağlantılı projelerin yüzde 80’ini tamamladık. Sektörün kalbinde olduğumuz için, bizim bilmediğimiz şebeke bağlantılı çok az işyeri olduğunu düşünüyoruz. 

 

Türkiye’de son yıllarda gerçekleştirilen ve Türkiye’nin ilk  ‘LEED Platin Belgesi’ alan projesi Eser Holding projesinden bahsetmek isterim. Bu projenin önemi şuradan geliyor; LEED Platin Belgesi’ni almak oldukça zor. Toplam bir puan var ve bu puan gerçekten çok yüksek. Eser Holding, en tepedeki puan skalasının yüzde 90’ına kadar çalışmalarını tamamladı. 

 

Neden sertifikalı binaya ihtiyacımız olduğunu açıklamak istiyorum. Bunu Avrupa’da çok fazla tartışmak zorunda kalmayabilirsiniz, çünkü binaların büyük bölümü belli standartlarda üretiliyor. Ama ülkemizde bina yapımı belirli standartların altında olduğu için “ben kaliteli bina yapacağım” dediğinizde bunu bir sertifikaya bağlamanız önemli bir unsur. Dolayısıyla sertifikalı binanın en önemli değeri tescilli olması. Yani, “benim binam sertifikalı” dediğiniz anda bu, uluslararası bir kurum tarafından da tescil edilmiş oluyor. İkinci önemli nokta; binanızın sadece yerel organizasyonlar tarafından değil, tüm uluslararası organizasyonlar tarafından da kabul görmüş olması anlamına geliyor. Yani bu binanın uluslar arası bir şirket tarafından değerlendirildiğinde, gayrimenkul pazarında değerine baktığımızda bu artık bir tescilli binadır, kabul görmemesi gibi bir durum yoktur. 

 

“Sertifikalı bina, kurumsal imajınıza katkı sağlıyor”

Diğer taraftan sertifikalı bina şirketinize, kurumsal bir inanç sağlar. Bunu şöyle ifade edeyim; bugüne kadar Form Temiz Enerji olarak sertifikalı binalara destek verdikten sonra gördük ki sadece ve sadece kurumsal iletişim açısından bir çalışma minimum 50 farklı basın organında yayınlanıyor. Bunun çok ciddi bir iletişim değeri vardır. Artı kurumsal imaj açısından bakıldığında “ben yeşil bir şirketim” diyorsanız başlamanız gereken yer, ofis ve fabrika binalarınız ile ürünlerinizdir. Tabi ki ürünlerimiz de bunun içerisine girecektir. Çok farklı açılımları olan bir konudan bahsediyoruz. Ama binanız yeşil değilse, yaşadığınız ortam sertifikalı değilse, zaten “yeşil bir şirketim” diyemiyorsunuz. 

 

İşin ekonomik yönüne bakmak gerekirse; sertifikalı bina, yatırım maliyeti yüksek, fakat işletme giderleri düşük bir binadır. Çünkü olabilecek maksimum derecede enerji verimliliği yüksek ürünlerden yararlanırsınız. Çeşitli dönüşüm mekanizmaları oluşturursunuz. Bu da bina içinde yaşarken, işletim giderlerinin düşük olması açısından kritik bir noktadır. Yeşil binalar konusunda dünyada yapılan bir araştırmayı paylaşmak istiyorum. Kiralanabilme yeteneğine baktığımız zaman sertifikalı binaların doluluk oranı çok yüksek. Bu paralelde satılabilirlik oranını da çok yükseltiyor. 

 

“Türkiye’de birçok şirket, sertifikalı bina hedefine doğru koşuyor”

Eser Holding projesinin bizi tercih etme nedeni; bahsettiğim tüm bu çerçeve içerisinde bir sertifikalı binaya sahip olma hedefiydi. Bu çok büyük bir hedef ve Türkiye’de diğer şirketler de yavaş yavaş bu hedefe doğru koşuyor. Biz Form Temiz Enerji olarak bir nebze bu hedeflere yardımcı olduk. Nasıl yardımcı olduğumuza bakıldığında; şirketimizin güneş tarafı ve küçük ölçekli rüzgar enerjisi ile kendilerine destek olduk. Projede binanın çatısına güneşten elektrik üretmek üzere paneller kurduk. Binanın ön yüzünü panellerle kapladık. Bu Türkiye’de binaya entegre ilk panel kaplamasıdır. Bir üçüncüsü de; güneşi önlemek için pencerelerde gölgeleme amaçlı panel kullandık. Yani binada üç farklı noktada güneşten elektrik üretimi söz konusu. Aynı zamanda küçük bir rüzgar türbinimiz var. Yine bu da güneş hibrid bir sistem, güneş enerjisine bağlı olarak çalışıyor. Hepsi toplamda 10 kWlık bir elektrik üretimi sağlıyor. Sertifikalı binalarda yüzde 5-6’sını sürdürülebilir enerjiden almanız bile bugünkü merkezi bina sistemlerinde çok büyük bir orandır. Yüzde 10’lara çıkardığınızda inanılmaz bir oran yakalarsınız. Bunun temel nedenleri de; binaların birbirini gölgelemesi ve yeterli alana sahip olamamasıdır. Eser, doğalgazı da kullanarak daha farklı şekilde elektrik üretiyor. Bizim bir şekilde platin belgeli bir çalışmada olmamız oldukça onur verici bir durum. 

 

Farklı projelerimizden de örnek vermek isterim. Avrupa’daki en büyük beşinci, Türkiye’nin ise en büyük toprak kaynaklı ısı pompası çalışmasına sahibiz. Şu an Mesa’nın İstanbul Çengelköy’de gerçekleştirdiği projede yine toprak kaynaklı ısı pompası, güneş ve rüzgar enerjisi sistemleri bulunmaktadır. Yeşil bina konusu öyle verimli bir konu ki; istedikten sonra binanızda tarif edilmez bir değişimi başlatmış oluyorsunuz. Bazı şeyleri korumak istiyorsak o geniş alan bulunabiliyor. Örneğin Mesa Çengelköy projesinde sosyal tesislerin bulunduğu alana yapıldığı için orası zaten çimenlik bir alan olarak kullanılmaya devam edilecek. Oraya her hangi bir inşaat yapılmayacak. Çimenlerde yürünecek ama altında toprak kaynaklı ısı pompası olacak. 

 

“Bu yıl 50 kW’lık bir proje gerçekleştirmeyi hedefliyoruz”

Eser Holding’in dışında İstanbul Kıraç’ta Perfetti Sakız Fabrikasına Alman iş ortağımız Centro Solar’la birlikte Türkiye’nin en büyük çatı kaplama projesini gerçekleştirdik. Kendi rekorumuzu kendimiz kırmak zorundayız. Türkiye için 31 kW’ın çok çok düşük bir rakam olduğunu düşünüyoruz. Bu yıl 50 kW’lık bir proje gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bu konuda gönüllü firmalar arıyoruz. Geniş çatılı bir projeye imza atacak, bu şekilde vizyona sahip, firmalar arıyoruz ve bu konuda elimizi taşın altına koymayı taahhüt ediyoruz. “Artık, Türkiye’de 50 kw’lık bir proje var” diyebilmeyi istiyoruz. 

 

Güneş enerjisi sistemleri alanındaki teknolojilerden bahsedersek, bir teknolojinin hayata geçmesi belli bir süre alıyor. Yani Ar-Ge laboratuvarlarına baktığımızda bir sürü araştırma yapıldığını görüyoruz. Her zaman güneş enerjisinde iki tane temel nokta vardır. Bir tanesi verimliliği arttırmak. O çok kritik. Diğeri de maliyeti düşürmek. Ama bunların ticari değere ulaşması çok uzun zaman alıyor. Verimliliği şu kadar olan bir panel üretildi diye yarın gazetelerde okuyabiliriz. Fakat bu, panelin ticari olarak üretilmeye ve binlerce çatıya uygulanmaya başlanmış olması anlamına gelmiyor. Bu alanda ve teknoloji konusunda dünyada her gün araştırmalar yapılıyor. Ama biliyoruz ki temel girişim şöyle oluyor; örneğin bizim Sharp 121 wattlık ince film panelimiz var, bunun boyutları aynı kalmak üzere 128 watta ulaştılar. Yani tamamen içindeki malzemelerle aynı boyut içinde verimliliği arttırdılar. 2010’la 2011 model line-upları arasındaki temel fark; 180 wattlık panellerin 185 w olması, 90 w’lık panellerin 95 w olması. Yani hücrelerin daha verimli hale gelmesi, dolayısıyla aynı miktarda hücre kullanılmasına rağmen 5 wattlık daha fazla enerji elde edilebiliyor olması. Diğer bir nokta maliyetin nasıl düşürüleceği. Uygulama alanı, bu konuda sektörde daha hızlı olan bir alan. Yani özellikle çatı uygulamalarını daha pratik hale getirmek, işçilik saatlerini düşürmek.. Bunun anlamı şu; bir çatınız var ve panelleri tık tık birbirine kelepçeleyerek yolunuza devam ediyorsunuz. Burada kritik nokta dayanıklılık korunmalı, sizin rüzgara karşı korumalı olmanız, ancak çok daha az malzemeyle çok daha hızlı uygulama yapabilmeniz. Yani şu anda Almanya’da en çok uğraşılan konulardan bir tanesi bu. Bu şekilde işin lojistik maliyetini de düşürmeniz mümkün oluyor. Çünkü uygulama için gerekli olan malzemeniz ne kadar ağırsa ve genişse o kadar fazla lojistik maliyetiniz var demektir. Bunu ne kadar minimuma indirirseniz o kadar düşük maliyetiniz olabilir. 

 

“Altyapımızın yenilenmesi yerine, enerjiyi bulunduğu noktada üretmek istiyoruz”

“Enerji verimliliği” kavramı Türkiye’nin ana konularından bir tanesi haline geldi. Form Temiz Enerji olarak enerji verimliliğinin üretim tarafında yer alıyoruz. Form’daki diğer şirketlerimiz ise enerji verimliliği konusunda tüketimi azaltma tarafındalar. Burada bir denge söz konusu. Üretirken mümkün olduğu kadar lokal noktada üretmeye çalışıyoruz. Örneğin; Antalya’daysak, orada üretmeye çalışıyoruz. Verimlilik şuradan kaynaklanıyor siz Antalya’da kullanacağınız elektriği 500 km ileride üretirseniz, zaten bunun önemli bir yüzdesi nakil hatlarda yok oluyor, bunlara trafolarımızın ve altyapımızın eski olmasını da ekleyebilirsiniz. Aslında düşünün ki kilometrelerce ileride bir çaba sarf ediyorsunuz, doğalgazla belki kömürle üretmeye çalışacaksınız ama bunları nakil hatlarına götürürken de çok ciddi bir verim kaybı yaşanacak. Biz de buna gerek olmadığını, en başından daha bunu üretirken verimliliği yakalamak gerektiğini düşünüyoruz. O yüzden evet elektrik altyapımız yenilensin ama diğer bir yandan da elektriği tüketileceği yerde üretelim istiyoruz. Çünkü güneş her yere doğuyor. Eğer güneşi bu binanın çatısında üretirseniz, kaybı minimize etmiş oluyorsunuz. Şu an Almanya, Japonya, Amerika, İspanya bu fikir ile elektrik üretme vizyonuna sahipler. 

 

“Mevcut yasayla yatırım yapmak kolay değil” 

Form Temiz Enerji olarak burada güneşle ilgili yapmaya çalıştığımız çok basit. Diyoruz ki; fabrikalar kendi enerjinizin en azından bir kısmını çatınızdan elde edin. Çiftlikler, oteller, hastaneler, üniversiteler yani kullanmadığınız alanlar, park alanları, alışveriş merkezleri, burada elektriğinizin bir kısmını olduğunuz yerden elde edin bir kısmını daha verimli şeklinde kullanın. Bu arada işin ilginç yanı bu elektriği üretirken güneşi kullanacağınızdan dolayı doğaya verdiğiniz zarar minimize edilmiş durumda. 

 

Almanya’da, panellerin ayrıştırılarak içindeki maddelerin tekrar ekonomiye katkı sağlamasıyla ilgili bir çalışma var. Neden Almanya’da var? Çünkü onlar için güneş enerjisi 25 senelik bir konu ve dönüşümü başlatmış durumdalar, bizdeki sistemler daha yeni olduğundan biz henüz dönüşümü konuşamıyoruz. Burada en önemli konu devletin bu duruma bakış açısı. Güneş enerjisi konusunda çalışan kişiler olarak bizim bu konuda çok daha iddialı konuşmamız gerekiyor. Ben iddiamı şöyle koyuyorum; beyaz sarayda güneş enerjisi sisteminin kurulması söz konusuysa, neden biz bu konuya milletvekilleri lojmanlarından başlamıyoruz? Milletvekillerimiz eğer bu yasanın uygunluğunu kabul ediyorlarsa, bu yasayla birlikte güneş enerjisi konusunda yatırım yapılabileceğine inanıyorlarsa, öncelikle kendi evlerinden başlatalım. 

 

Burada iki noktaya değinmek istiyorum. Birincisi; yeşil pazarlama için sistem kuranlar, ikincisi; tüketim için. Yeşil pazarlama %1 ise, tüketim için oluşacak pazar %99. Güneş enerjisi firmaları bugün kü pazar koşullarında %1’lik pazar içinden pay almaya çalışıyorlar. Hâlbuki dünya %99 pazarla yaşıyor. Elektrik tüketimi için güneş enerjisi sistemi kurulabilir mi Türkiye’de kurulamaz mı, biz bunun yanıtını oluşturduk. Kurduğumuz sistemler ve sağladığımız verimli ürünler ile yakın bir zamanda Türkiye’de güneşten elektirik üretimi yaygınlaşmış olacaktır. Tek isteğimiz YEK yasasıyla birlikte alt prosedürlerin bir az evvel uygulamaya alınmasıdır.