Bayındırlık ve Ä°skan Bakanlığı

Kanun hükmündeki kararnameler gereÄŸi Bayındırlık ve Ä°skan Bakanlığı lavedilerek 4 Temmuz 2011 günlü karaname ile Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı kapsamına alınmış. Bu bakanlıkta Mesleki Hizmetler Genel MüdürlüÄŸü ön görülmüÅŸtür. Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı’nın kapsamı içinde Mesleki Hizmetler Genel MüdürlüÄŸü’nün görevleri detaylı açıklanmaktadır. Bu tanıma göre meslek odalarının stratejilerini gelistirmek, mesleÄŸin faaliyetlerini hızlandırmak, norm ve standartları vazetmek, odaların sivil toplum kuruluÅŸları ile iÅŸ birliÄŸini saÄŸlamak gibi hedefleri yer almaktadır. Her nekadar bu tür hizmetlerde kamu denetimi ön planda yer alırsa da bu denetimde mesleki ihtisas örgütlerine yetki ve görev vermemek hatalı bir yaklaşımdır. Demokrasilerde bireylerin örgütlenmesi doÄŸal hakları olmalıdır. Özellikle aynı konuda hizmet veren mesleklerin oda, dernek ve birlik halinde güçlenmeleri gerekir. Nerede ise adetleri 400.000 kiÅŸiye ulaÅŸan mimar ve mühendislerin oda ve derneklerinde bir araya gelerek önce mesleki çıkarlarını sonra da uzmanlık dallarını belirlemesi gerekir. Demokrasilerde meslek odaları ve dernekler; hizmetlerde kamu ile birlikte ona yardımcı olarak çalışırlar. Bu yardım güvenli bir hizmet olarak verilir. ÖrneÄŸin Mesleki Yeterlilik Belgesi’ni kamu kurumları veya meslek odaları veya dernekler kendi başına belirli kıstaslara göre vermemeleri, hele hele puantaj ve basit sınavlarda meslekleri deÄŸerlendirilmemelidir. Atatürk zamanında kurulan Nafia Vekâleti 88 yıl içinde Bayındırlık, Bayındırlık ve Ä°skân Bakanlığı olarak isim deÄŸiÅŸtirmiÅŸtir. Son olarak bügün Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı yeni bir isim altında görevlendirilmiÅŸ bulunmaktadır. 

 

Bayındırlık Bakanlığı’nın görevleri gerçekte Çevre ve Åžehircilik Bakanlığı’nın olması gereken hizmetlerinden çok farklıdır. Ayrıca Bayındırlık Bakanlığı yapı teknolojisinde çok deneyimlidir. Ä°nÅŸaat iÅŸleri kapsamında genel ÅŸartnameler, birim fiyat yönetmelikler öne çıkmıştır. Özellikle deprem ÅŸartnameleri, yangın ÅŸartnameleri, ihale usul ve kontrol sistemleri gibi hususlarda bakanlık çok deneyim kazanmıştır. Bunları bir çırpıda deÄŸiÅŸtirmek zaman alacaktır. Bu sorunlar ÅŸehircilik kapsamında yapılar ile ilgili diÄŸer sorunları gündeme getirecektir. Bu nedenle Bayındırlık ve Ä°skân Bakanlığı’nı Åžehircilik Bakanlığı içinde düÅŸünmek zor olacaktır. Belki bir yönü ile eskimiÅŸ ÅŸartname ve standartları düzeltme bakımından tüm mevzuatı yeniden elden geçirmek doÄŸru olabilir. Bu hizmet sadece kamu görevlilieri tarafından yapılmamalı, yerel yönetimler, Meslek odaları, ihtisas dernekleri gibi sivil toplum kuruluÅŸları ile birlikte ele alınmalıdır. Ayrıca bu anlamda Avrupa BirliÄŸi devletlerinin dikkate alınabilecek çok güzel basit uygulanabilir usul ve kuralları mevcuttur. 

 

Esas olan devlet yönetiminde uygulamanın; siyasi otorite emri altında olması, özellikle uygulamalarda siyasi otoritenin denetimi elinde tutmak kaydıyla tarafsız ve adil hareket etmesidir. Bu anlamda ÅŸehircilik Bakanlığı yerel yönetimlerin kontrolünde olan Ä°mar Müdürlükleri uygulamalarını denetlemelidir. Bu kontrol nazım planlarını, yapı imar durımlarını, arazi yerleÅŸimlerini, cephe elemanlarını, yangın, deprem, enerji yönetmeliklerinin kontrollerini kapsamalıdır. Ayrıca yapı standartlarını ve yapı kodlarını yürülüÄŸe koyup denetlemek bu bakanlığın görevi olmalıdır. Bu görev imar müdürlükleri yapı denetim kuruluÅŸları meslek odaları ve ihtisas dernekleri kanalı ile yapılır. Özellikle ihtisas dernekleri yapı kodlarında en sorumlu kuruluÅŸ olmalıdır. Ä°zolaÅŸyon normları yangın ÅŸartnamesi, asansör koÅŸulları ve benzeri kodlar yapının bütün özelliklerini belirler. DileÄŸimiz Åžehircilik Bakanlığı’nın bu yönde görev ve yetkili kılınıp etkili olmasıdır.

 

Ä°klimlendirme Tarihçesi

Ä°.T.Ü. Makina Fakültesi dördüncü sınıfında Prof. Dr. Nejat Aybers bizlere ilk kez psikometrik diyagramı ve özelliklerini izah etti. Klima ile bilimsel tanışıklığımız bu derslerde baÅŸlamıştır. Havanın özelliklerini ve etkilerini öÄŸrenmek bizlere tesisat mühendisliÄŸi dalında büyük adımlar attırmıştır. Bu ÅŸekilde tekstil sanayinde, hastanelerde ve toplantı salonlarında iklimlendirmenin önemi gözlerimiz önüne serilmiÅŸtir. DiÄŸer taraftan Prof. Ducio’nun termodinamik ve ısı dersleri konforda iklimlendirmeye yönlendirmiÅŸtir. Bu geliÅŸim içinde Prof. Fikret Narter bizlere tesisat dersleri vermiÅŸ ve ilk olarak Atatürk Kültür Merkezi’nde Todori KarakaÅŸ yönetiminde bizlerin de katkısı ile klima projesini gerçekleÅŸmiÅŸtir. Gerçi o tarihlerde Bursa’da Ä°klimlendirme tesisatının rutubet kontrolü ÅŸeklinde tekstil sanayinde uygulandığını duyuyorduk. Ayrıca hastanelerin ameliyathane birimlerinde Bayındırlık ve Ä°skan Bakanlığı’ndan Serbülent Birgöl yönetiminde klima uygulamaları kulağımıza çalıyordu. Bu nedenle klima uygulama projelerinde akla gelen ilk isim Todori KarakaÅŸ, Fikret Narter, Sebülent Birgöl, Nikita Güber, Fahrettin Sönmez, Necdet Uran, Necdet Aybers gibi hocalarımız olup onlardan sonra sıra ile Åžadi Tamer, Fikret TaÅŸangil, Kevark ÇilingiroÄŸlu, Turan Sarıgün, Muammer Özdemir, Ä°lhan Baysal, Erol Baysal, Sedvan Gürel, Yavuz Sey, Ä°hsan Önen, Engin Kember gibi arkadaÅŸlar gelir. Bu isimlerin içinde ben de varım. Önceleri tekstil dışında hastanelerle baÅŸlayan klima uygulaması bugün AVM’lere, havaalanlarına, tüm hastanelere, kongre ve konser salonlarına ve tüm yapılara kadar yayılmıştır. 

 

Eskiden GüneydoÄŸu Anadolu Diyarbakır yöresinde uygulanan monoblok evaporatif  pencere tip klima cihazlarının yerlerini kompresörlü, split klima cihazlar almıştır. Bügün onlar yerine merkezi sistemle beslenen fan-coiller, VRV ve toprak- su, hava kaynaklı ısı pompaları kullanılmaktadır. Bu geliÅŸmede Alarko ve Teba’nın rolü büyüktür. Bunlarla birlikte 1980 sonrası aklımıza gelen tüm firmalar iklimlendirme sektörüne katkıda bulunmuÅŸtur. Tabiyatı ile bu geliÅŸimde ihtisas derneklerinin katkıları gözardı edilemez. EÄŸitim seminerleri ve konferansların yanı sıra hergün yanımızda hissettiÄŸimiz mümessil firmaların iklimlendirme camiasında emekleri çok büyüktür.   

 

Günümüzde yapılarda yenilenebilir enerji kullanımı ile konfor saÄŸlanmaktadır. GüneÅŸ, rüzgâr, toprak, hava, su enerjileri buna örnektir. Teknoloji; fosil kaynaklı enerji üretiminden kaçmakta, “0” enerjiye yönelmektedir. CO2 ve NOx emisyonlarının azaltılma çabaları çok önemlidir. Bu anlamda geliÅŸim üretici firmalardan kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla Ar-Ge araÅŸtırmaları çok faydalıdır. Nitekim yoÄŸuÅŸmalı kazanlar, frekans kontrollü pompalar, soÄŸutma sistemlerindeki yenilikler, otomasyon olanakları hep bu tür bir geliÅŸim içinde sayılabilir. 

 

Ä°klimlendirmenin ilk uygulaması Afrika’da çadırların üstünde sıcak havada yaÄŸmur yaÄŸdırarak serinletme saÄŸlamak olmuÅŸtur. Ayrıca Arabistan ve Mezapotanyada da benzeri usuller uygulanır. GüneydoÄŸu Anadolu ÅŸehirlerinde avlu içi havuzlar daha sonra evaporatif klima sistemleri içinde gösterilebilir. Ä°klimlendirmenin Mühendislik hizmeti ile ilgisi 1894 yılında Amerika’da ASHVE ile baÅŸlamıştır. 1905’de ASRE haline dönüÅŸen birlik ASHVE ve ASRE olarak devam etmiÅŸ 1960 yılında ASHRAE olarak süregelmiÅŸtir. Psikometrik diagram 1911 yılında Dr. Willis H. Carrier tarafından hesaplanıp ortaya konmuÅŸtur. Dolayısıyla iklimlendirme; sanayideki proses gereÄŸi rutubetlendirme ve soÄŸutma tesisatından kaynaklanıp bugünkü konfor kliması haline dönüÅŸmüÅŸtür. 

 

Türkiyede konfor kliması hemen hemen bütün yapılarda kullanılmaktadır. Özellikle heat-pump iÅŸlemleri ile hem ısıtma hem soÄŸutma mümkündür. Bu anlamda Japon teklnolojisi inaılmaz bir geliÅŸim saÄŸlamıştır. Buna paralel Avrupa ülkelerindeki geliÅŸim Amerika desteÄŸi ile saÄŸlanmış ve tüm ülkelerde büyük rekabet ortamı doÄŸmuÅŸtur. Bu bakımdan iklimlendirme dış ÅŸartlar ne olursa olsun kapalı ortamlarda ısıtma soÄŸutma ve rutubet kontrolu saÄŸlamak amacıyla yapılan teknolojik bir uygulamadır.  

 

Milletvekilleri ve Partiler

Haziran seçimleri ülkenin deÄŸer yargılarını ortaya koymuÅŸtur. Öncelikli dikkati çeken bir orta kesim doÄŸmuÅŸtur. Bunlar Anadolunun çalışkan, muhafazakâr insanlarından oluÅŸmakta. Bu toplum da bilgi ve mali görüÅŸleri ile ülkede ben de varım demektedir. Hatta bir kaçı bir araya gelerek mali imkânlar yaratmakta, yatırıma dönüÅŸmektedir. Gaziantep, Kayseri, Konya, Bursa, Çorum gibi illerimizdeki büyüme bu yöndedir. Bu tür illerimizin çoÄŸu AKP’lidir. Konuyu ekonomik yönden ele alırsak, kimse AKP’nin baÅŸarısını inkâr edemez. Namazında niyazında olan bu toplum hiçbir konuda aşırıya kaçmayan muhafazakâr bir toplumdur. Bazılarının Ä°mam Hatip okullu diyerek küçümsemelerine raÄŸmen bilgi ve kültür seviyeleri normal liselilerin üstündedir. Sadece deneyim düzeyleri düÅŸük olmakla beraber buna karşın bu boÅŸluk doldurulmaktadır. Bunların çocuklarının çoÄŸu üniversite okumakta ve lisan bilmektedir. Ayrıca büyük bir bölümü Avrupada meslek içi eÄŸitim görmektedir. Bu tarzda yetiÅŸmiÅŸ insanları CHP dışlamamalıdır. Aksine onları Atatürk ilkeleri ile yoÄŸurup içine katmalıdır. Oy kaybına raÄŸmen CHP yeni bir yaklaşım içindedir. BaÅŸkanları Kemal KılıçdaroÄŸlu partililere bir ivme kazandırmıştır. Kendisi temiz ve güvenilir bir liderdir. Sadece kadrosu anadolun orta tabakasını fazla tanımamaktadır. 

 

Tayyip ErdoÄŸan’a gelince, kendisi deneyimli, dinamik bir insandır. Bir insanın on yıl içinde bu denli geliÅŸimi zor görülür. Uluslararası politikadaki eksikliklerini dürüstlüÄŸü ve çalışkanlığı ile kapatmaktadır. Bu seçim kendisinin büyük bir baÅŸarısı sayılmalıdır. Bu mecliste milletvekillerimiz eskiye nazaran çok gençtir. ÇoÄŸu lisan bilmekte, bilim ve teknolojiye inanmaktadır. Hemen hemen hepsi Anadolu efendisidir. Ayrıca 78 kadın milletvekilimiz bizim için bir rekordur. 

 

Ülke yönetiminde çok ÅŸey deÄŸiÅŸmektedir. Asker-sivil iliÅŸkileri normale dönmeye baÅŸlamıştır. Ergenekon ve benzeri davalara toplum alışmıştır. Ancak özgürlüÄŸe aykırı olan yaptırımlara aydınlar isyan etmektedir. Bunun içinde en doÄŸru olanı yasaları deÄŸiÅŸtirmek onların uzun süre haksız tutuklu kalmasını önlemek olmalıdır. Konu bu baÅŸlıklarda ele alındığı taktirde ülkemizde toplum bazı sorunlarının acil çözümünü beklemektedir. Kanımca bu seçim siyası otariteye bu imkânı vermiÅŸ bulunmaktadır. 

 

Sektör Yayınları

Saydığımda her ay bana gönderilen sektörel dergi adedi 25 olup makale adedi 200 adede eriÅŸmektedir. Bu görünüm büyük bir geliÅŸm sayılmalıdır. Teknik Yayıncılığın dergileri Tesisat, DoÄŸalgaz, Yangın, Enerji Dünyası, Atık Teknolojileri, Enerji VerimliliÄŸi ve Rehva Journal yanısıra Yalıtım, TTMD, TIMDER, DTK, Termodinamik, Tesisat Market, Oda Pusula, Santigrat, Ondüline, Termo Klima, Ä°nsan, MMD, Mühendis ve Makina ve Anba Rapor göz atabildiÄŸim dergilerdir. Bu dergilerin sektörel haberleri de 200 adedi geçmektedir. Ayrıca hergün bir toplantı ve bir seminer olmaktadır. Bu nedenle ilgililerin hepsini kutlamak gerekir. Bu meyanda sektörel dernekler çoÄŸalmış adedi 40’ı geçmiÅŸtir. Yaklaşık 400 kiÅŸinin yönetim kurulunda olduÄŸu bu tür derneklerle ilgilenen meslektaÅŸlarımızın sayısı ister istemez 15-20 bin kiÅŸiyi bulmaktadır. Dolayısı ile bu sektörden geçinen aile fertlerinin adedi 100.000 kiÅŸiyi aÅŸmıştır. Tabiyatı ile bu rakam imalat, satış ve taahhüt ile bir milyona ulaşır. Bu rakam sektörel bir güç sayılır. Yapı teknolojisinde bilim ve tekniÄŸin bir göstergesi sayılmalıdır. Tüm dergiler sektöre yeni uzmanlar ve akademisyenler sunmaktadır. Bu çok sevindirici bir geliÅŸmedir. Özellikle Ankara – Ä°stanbul gibi eski kökleÅŸmiÅŸ üniversiteler dışında yenilerinin konularında çok deÄŸerli uzmanlar yetiÅŸtirmesi önemlidir. 

Bu geliÅŸme tesisat mühendisliÄŸi nitelik ve kalitesinde etkileÅŸim onların düzeyini yükseltmek-tedir. Nitekim tasarımcı, uygulayıcı ve imalatçı adedi çok büyümüÅŸtür. Ayrıca firmalarında çalı-ÅŸan çok kıymetli arkadaÅŸlarımızda mevcuttur. Özellikle kamu sektöründe çalışan uzmanların yayınlarında deÄŸerleri sezilmektedir. Böylece sektöre güvenimiz artmaktadır.  

 

Eser Holding YeÅŸil Binası

Türk Tesisat Mühendisleri DerneÄŸi ile Eser Holding’in iÅŸbirliÄŸinde düzenlenen bilgi aktarımı ile iletiÅŸimi hedefleyen Eser YeÅŸil Bina Semineri ve yapının gezisi 15 Haziran 2011 tarihinde Eser YeÅŸil Bina’da yapılmıştır. Bu toplantıda YeÅŸil Bina Sertifikasyonu süreci ve kazanımları Leed Sertifikasyon sürecinde kullanılan standartlar ile yeÅŸil bina mekanik tesisat ve yeÅŸil bina enerji sistemleri tartışılmıştır. Konu ile ilgili yaptırımlar bir kaç toplantıdan sonra en somut ve net anlatım olarak bu toplantıda ortaya konmuÅŸtur. Bu nedenle toplantıyı düzenleyen TTMD Ankara temsilcisi Sayın Züleyha Özcan ile emeÄŸi geçenlere çok teÅŸekkür ederim. Eser Holdingten konuÅŸmacı Semih Öncül, yeÅŸil bina tanımını çok net yapmış, geçen süre içindeki çalışmaları gözlerimiz önüne sermiÅŸtir. Ä°brahim Çakmanus’un yeÅŸil bina standartları açıklamaları ASHREA standartlarına atıf yapmakta, ülkemizin o döneme halen eriÅŸemediÄŸini sergilemektedir. Son konuÅŸmacı AyÅŸe Gülbeden binanın mekanik tesisat sistemini açıklamış, yapı maliyetinin %10 fazla yatırımı ile neler yapılabileceÄŸini göstermiÅŸtir. Bir çok danışmanın tasarıcının katkıda bulunduÄŸu bu binanın elde edilmesinde en büyük destek bence Holding sahibi Ä°hsan AdiloÄŸlu’na aittir. Kendisini bilim ve teknolojiye olan bu güveni nedeni ile kutlarız. Ä°hsan Bey ülkemizde yüzbinlerce yatırımcıdan ilki olmasının mutluluÄŸunu yaÅŸamalıdır. Kendisinin bu tutumuna yardımcıları ile birlikte mimari, mekanik, elektrik tasarımcıları da büyük destek olmuÅŸtur. Hele Eser’in bir taahhüt firması oluÅŸu diÄŸer firmalar için bir örnek sayılır. Bu yanları ile Eser Holding ÅŸükranla anılacaktır. 

 

Ä°yi bilinmesi gereken bir husus LEEDS, BREAMS ve benzeri sertifikaların ülkemizde geçerli Enerji Performansı YönetmeliÄŸi ile iliÅŸkisi çok azdır. BEP Bina Enerji Performans KimliÄŸi bir zorunluluk olup hazırlanmasında ve uygulanmasında yanlışlıklar bulunmaktadır. Ayrıca bu tür hiç bir yönetmelik imar müsadesi amaçlı olmamalıdır. Çünkü standartlara dayalı bir imalatın tasarımdan iÅŸletmeye kadar doÄŸru ve saÄŸlıklı yapılması Leed ve Breams kriterlerinde açıkça gösterilmektedir. Buna göre alınacak puan tüketicinin gözünden kaçmaz. Nitekim Eser binası Platin ödülünü 110 puan üzerinden 86 puanla almış olup bu sonuç ülkemiz için büyük bir baÅŸarı sayılmalıdır. 

 

Ä°. Safa Giray (Ä°TU 1954)

1954 Ä°TÜ Ä°nÅŸaat Fakültesi mezunu, yatakhane arkadaşım. Dürüst, sevecen, insana saygılı bir dost. Kendisi Elektrik Etüt Ä°daresi’nde baÅŸarılı bir hizmeti müteakip devlet planlama sonrası Anavatan Partisi kurucuları arasında yer almıştır. Turgut Özal’ın güvendiÄŸi sözü söz ve kararlı bir kiÅŸidir. Bayındırlık ve Ä°skân Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve DışiÅŸleri Bakanlığı görevlerini baÅŸarı ile sürdürmüÅŸ, bilgili bir yönetici olmuÅŸtur. GüvendiÄŸi arkadaÅŸlarını görevlendirmiÅŸ ayrıca ihale sorunlar nedeniyle yüce divanda aklanmıştır. Politika sonrası Salı günleri öÄŸle yemeklerinde toplanırdık, toplantıyı o yönetirdi. Åžeker hastalığı kendisini yıprattı. 19 Haziran 2011’de vefat etti. Yeri doldurulamaz bu dostumuza Allah’tan rahmet yakınlarına baÅŸsaÄŸlığı dileriz.