Nurdan Yücel
POMSAD Yönetim Kurulu BaÅŸkanı

Salgın sonrası üretim ekseninin Çin’den uzaklaÅŸması ve coÄŸrafi konum avantajımız sebebi ile yurtdışından talep artışı, dolayısıyla üretimde artış görülmüÅŸtür. Özellikle, sanayileÅŸmiÅŸ ülkelerdeki üretim maliyeti yüksekliÄŸi ve firmaların iÅŸbirliÄŸi arayışlarının da beklenildiÄŸi ölçüde gerçekleÅŸmese de sektöre olumlu yansımıştır. Ä°lk altı ayda görülen hammadde fiyatlarının ve enerji fiyatlarının yüksek olması sektörümüzde taleplerin artmasına sebep olmuÅŸtur. 2022 yılı ilk dokuz ayında yeni tedarik zincirlerinin oluÅŸması ülkemiz ekonomisi ile birlikte, pompa ve vana sektörü için de avantajlı olmuÅŸtur. Ä°lk dokuz ayda firmalarımızın ihracatında artış görülmüÅŸtür. Ancak, son üç ayda görülen talep azalması sebebi ile sipariÅŸ ve üretimlerde yavaÅŸlama baÅŸlamıştır.

2022 yılı Ocak-Aralık oniki aylık dönem itibariyle pompa ihracatımız 965,9 milyon USD olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir. Bir önceki yıla göre ihracat artışı %12,7 olmuÅŸtur. Ä°lk 10 aylık verilere göre ortalama birim fiyat 8,5 USD/kg’dan 9,2 USD/kg’a çıkmıştır. Vana ve Armatür ihracatımız 2022 yılında bir önceki yıla göre %8,5 artarak 845,8 milyon USD'a ulaÅŸmıştır, Ortalama birim fiyat 9.9 USD/kg’dan 10.3 USD/kg’a çıkmıştır. 2022 yılında Pompa ve Vana-Armatür Ticaret Hacmi 4.599.281.462 USD olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir (2.207.865.746 USD Pompa, 2.391.415.716 USD Vana ve Armatür). 2022 yılı Ä°hracatın Ä°thalatı Karşılama Oranı ise Pompalarda %77,77, Vana ve Armatürlerde %54,72 olmuÅŸtur.

Sermaye kontrolleri ile krediye ulaşımı zor olsa da KOBÄ°’lere düÅŸük faizle kredi kullanma olanağı saÄŸlandı. Ağırlıklı KOBÄ°lerden oluÅŸan sektörde önemli bir rahatlama saÄŸladı. Ancak, kayıt dışı ekonomi ve kayıtdışı istihdamın engellenememesi, ileri teknoloji ara mallarında ithalata bağımlılık, ömür boyu mailiyet (ÖBM) bilincinin oturmaması ve fiyat endeksli tercih yapılması, ölçek ekonomisine geçilememesi, Eximbank kredilerinden alınan payın yetersizliÄŸi, kamu alımlarında yerli malı avantajının tam olarak uygulanamaması gibi pek çok önemli sorunlarımız hala çözüm beklemektedir.

Hala Çözüm bekleyen sorunlarımızın yanı sıra, kullandırılan tüm kredilerde KOBÄ°’lerin payı artsa da Eximbank ve özel bankaların ticari kredi vermede isteksiz olması, sanayicimizin krediye eriÅŸimini büyük oranda azaltmıştır. 2023 yılında negatif küresel koÅŸulları da göz önünde bulundurarak düÅŸük büyümenin olması öngörülmektedir. Ayrıca hammadde tedarik sorununun devam etmesi, Çin’in açılması ile saÄŸladığımız tedarik avantajın da geriye gideceÄŸini düÅŸünmekyeyiz. SipariÅŸlerin ve üretimin 2022 gibi olmayacağı, sadece ülkemizde deÄŸil dünyada da ilk altı ayın zor olacağı ve 2023 yılının 2022 gibi avantajlı bir yıl olmayacağını gözlemlemekteyiz. Bu sebeple, 2023 de firmalarımızın yeni yatırımlarında temkinli yaklaÅŸması yerinde olacaktır, kanaatindeyiz.

2023 yılında kredi garanti fonu destekli finansman paketlerinin özellikle ağırlıklı KOBÄ°lerden oluÅŸan sektörümüzü rahatlatacaktır. KOBÄ°lerin finansmana ulaşım sorununa çözüm getirilmesinin sektörü rahatlatacağı düÅŸünülmektedir.

DijitalleÅŸme ve yeÅŸil dönüÅŸümü gerçekleÅŸtiremeyen firmalarımızın rekabet etme ÅŸansı artması için teÅŸvik mekanizmalarının iÅŸletilemsi, Çevre Bakanlığı tarafından yeÅŸil üretim yatırımı yapan firmalara sübvansiyon verilerek teÅŸvik edilmesi için teÅŸviklerin daha kolay ulaşılıp cazip hale getirilmesi önem arz etmektedir.

Yerli “Pompa ve Vana Üreticileri” sadece Türkiye’ye deÄŸil konumu itibarı ile dünyaya da önemli bir hizmet sunmaktadır. Sektörün kesintiye uÄŸramadan verimli ve üretken bir ÅŸekilde çalışması hayatî öneme haizdir. Sektörümüzün, çok daha ileriye ve hakettiÄŸi üretim üssü konumuna Cumhuriyetimizin 100. yılında ulaÅŸmasını temenni ederim.