Kurulduğu 1836 yılından beri, enerji yönetimi konusunda global bir marka olan Schneider Electric; enerji, altyapı, endüstri, bina ve veri merkezleri pazarlarına sunduğu % 30’a varan oranlarda tasarruf sağlayan “enerji verimliliği çözümleri”nin yanı sıra, hidroelektirk, rüzgar ve güneş santrallerine sunduğu elektrik hizmetleri ile de dikkat çekiyor. Schneider Electric Güç Sistem ve Çözümleri Genel Müdür Yardımcısı Göktuğ Gür ile firmanın enerji verimliliği alanında yaptığı çalışmaları, çözüm ortağı oldukları Masdar City projesini, Schneider Electric Türkiye’nin hedeflerini konuştuk. Konu hakkında genel değerlendirmelerini aldık. 

Öncelikle enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji üzerine vermek istediğimiz bir takım mesajlar var ve bunların üzerinde durmak istiyorum. Schneider Electric enerji verimliliği ile ilgili stratejisini iki yıl önce kurdu ve şu anda da farklı bir strateji ile hareket etmiyor. Ancak, o dönemden beri şirket içerisinde pek çok yeni projeyi, bu enerji verimliliği kavramının içerisinde değerlendirerek hareketlendiriyoruz. En son gelişmelerden bahsederek başlayayım. Açıkçası şirketin enerji verimliliği politikaları içerisinde, lokal pazarların içerisinde bir takım danışmanlık şirketi gibi işleyen veya enerji verimliliğini yaratan şirketlerden olma gibi herhangi bir stratejisi olmamasına rağmen, biz Türkiye yönetimi olarak bir EVD firması olmayı uygun bulduk. Bu hem binada hem sanayide yapılacak birtakım projeleri kapsıyor. Konuyla ilgili olarak Temmuz ayının içerisinde başvurumuzu yaptık, şu anda da değerlendirme süresi devam ediyor. Tahmin ediyorum 17-18 civarında bir firma olarak Türkiye’de devletin yaptığı politikaları benimsediğimizi göstermiş ve onu desteklediğimizi ispat etmiş olacağız. Bu firmalardan birisi olmak için yapmıyoruz ama bu firmaların lideri olarak, sektörde enerji verimliliğine uygun olan projeleri hem endüstride hem de binada gerçekleştirmek adına kadrolarımızla beraber hareket edeceğimizi göstermek istiyoruz.

“Enerji verimliliği denildiğinde ilk algılanan firma olmak istiyoruz”

 O açıdan da organizasyon içerisinde hem Bina Teknolojileri hem Endüstriyel Tesisler grubundaki arkadaşların tamamını hem birinci derece hem de ikinci derece eğitimlerden geçireceğiz. Önümüzdeki senelerde de laboratuvar yatırımlarını yapan ilk EVD firması olarak sektöre biraz daha fazla EnVer paydaşı olarak hizmet vermek niyetindeyiz. Bütün bunları yaparken, devletin yaptığı belli oranda desteklerin dışında, kendi finansal modellerimizle ilgili de bir takım açılımlar oluşturmayı planlıyoruz. Hepsiyle beraber amacımız; Türkiye’de enerji verimliliği dendiğinde gerçekten yaptığı uygulamalarla ve başarısıyla en önde anılan, en önde algılanan firma olmak. 

Bu enerji verimliliği ile ilgili olan süreç ama enerji verimliliğinin biliyorsunuz ki iki bacağı var ve bir de şirketin yenilenebilir enerji yatırımlarıyla ilgili bir takım yapmaya çalıştığı projeler var. Biz hep Türkiye’de yenilenebilir enerji gruplarında yani rüzgar, hidroelektrik, güneş enerjisi gibi konularla ilgili fikir üreten bir takım projeler içerisinde aktif referanslar yapan bir firmaydık. Dünyada da Schneider Electric’in vizyonu bu şekilde oturmuş durumda ama şu anda bu konuyla ilgili bir takım yatırımları Türkiye’de daha da fazla canlandırmak adına, danışmanlık adı altında bir takım hizmetleri, bazı firmalara sunmaya çalışıyoruz. Dünyada global ölçekte yaptığımız, Masdar City projesi gibi çeşitli projelerimiz var. Bu tür projelerin Türkiye’de de birer kopyasını gerçekleştirebilmek adına hem üniversitelerle hem de Schneider Electric Enerji Üniversitesi ile çalışmalar yapıyoruz.

“Enerji Üniversitesi ile eğitimler veriyoruz”

 Schneider Electric olarak, enerji yönetimi konusunda farkındalığı artırmak ve eğitim vermek amacıyla “Energy University” uygulamasını başlattık. İnternet kullanan herkesin kolayca ulaşabileceği ve bir saatlik bir eğitim sunan online kursların sonunda kişiler, enerji verimliliği sorunlarının çözümüne belirli bir uzmanlık düzeyi ile yaklaşabilecek seviyeye geliyor. Enerji Verimliliğinin Temelleri, Enerji Verimliliğinin Ekonomisi, Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik Sayesinde Çevrecilik (LEED), Güvenilir Danışmanlık Programına Genel Bakış, Alternatif Enerji Üretimi Teknolojileri, Veri Merkezlerinde Verimlilik: Elektrik Enerjisi Tüketiminin Azaltılması, Enerji Verimliliği Uygulamaları için Aydınlatma Temeller gibi kurslara dahil olabilen katılımcılar aldıkları dersler sonunda sertifika almaya hak kazanıyor. 

Enerji verimliliği, şirketin algılamasında üç bacaklı bir prosestir. Aktif verimlilik önlemleri, basit verimlilik önlemleri ve üçüncüsü ise, enerji verimliliğinin sürekli kılınabilmesi için o döngünün kontrol altında tutulmasıdır. Bu üniversiteyi; sadece bu prosesi anlatan, şirketin çözümlerini kesinlikle anlatmayan, bu alanda yapılabilecek olan konuları farklı seviyelerde anlatan, içerisinde her türlü bilginin paylaşıldığı, bir takım formların olduğu bir üniversite gibi düşünmek gerekiyor. 

“Çeşitli kurumlarla ortak çalışmalarımız sürüyor”

Türkiye’de sanırım bu konuda tek ama diğer üniversitelerle de enerji verimliliği konusunda ortak çalışmalarımız var. Örneğin Bahçeşehir Üniversitesi’nde ikinci sezonda bir co-op projemiz var. Geçen sene, bina otomasyon teknolojilerinde, entegre çözümlerde yaratılan enerji verimlilikleri uygulamalarını, endüstri tesislerinde güç kalitesi, motor yol verme sistemleri gibi bir takım enerji verimliliğinin başlıklarını yoğun bir şekilde programa dahil etmiştik ve programa çok yoğun ilgi oldu. Yine aynı içerik dahilinde bizim şirket çalışanlarımız tarafından sunulacak olan ikinci seminer dönemi de Bahçeşehir Üniversitesi’nde devam ediyor. Erciyes Üniversitesi, Kültür Üniversitesi ile de benzer çalışmalar yapıyoruz. Bu konuyla ilgili birçok STK ile de ortak hareket etme çalışmaları yürütüyoruz. Bunların dışında, Türkiye’de çokça bilinen LEEDS ve BREEAM sertifikaları ile ilgili de çalışmalarımızı sürdürüyor ve Manisa’daki yeni fabrikamızda bu sertifikaları almayı planlıyoruz. Şekerpınar’daki tesisimiz ise yüzde 30’lar seviyesinde enerji verimliliği sağlıyor ve orası için de LEEDS sertifikası çalışmalarımız sürüyor. 

“Güneş enerjisi, alternatifi olmayan bir kaynak”

Schneider Electric, hidroelektrik santrallerle ilgili hem otomasyon anlamında hem dağıtım sistemleri anlamında Türkiye’de birçok referansa sahip. Bu konuyla ilgili birtakım verimlilik projelerimiz de söz konusu. Bunların dışında rüzgar enerjisi Türkiye’de sıkıntılı bir süreç yaşıyor. Bu sıkıntılı süreçte de aşağı yukarı 1.500 megavat civarındaki yatırımın yarısından fazlasını Schneider Electric referanslarıyla sağlamış durumdadır. Solar enerjiyi Türkiye’de çok büyük bir potansiyel olarak görüyorum ve devlet tarafından sağlanacak birtakım teşvik beklentilerimiz ise devam ediyor. Yenilenebilir enerji grupları içerisinde güneş enerjisinin, alternatifi olmayan bir yöntem olduğunu düşünüyorum. Ülkemizdeki güneş potansiyelinin yüksek olmasından dolayı, desteklerin biraz daha artırılacağını ve orta vadede Türkiye’de özellikle şebekeye bağlanabilir sistemlerle oldukça kapsamlı enerji üretim tesislerinin yapılandırılacağını düşünüyorum. 

Schneider Electric’in bu konuda getirebileceği ciddi bir mühendislik bilgisi birikimi var. Abu Dhabi’deki Masdar projesi de bunun bir örneği niteliğinde. Birleşik Arap Emirlikleri’nin başkanti Abu Dhabi’nin merkezinde bir Masdar City yaratılmaya çalışılıyor ve bir şehrin tamamen alt yapısının hem yenilenebilir enerji gruplarıyla hem de enerji verimliliğinin yeni uygulamalarıyla ölçüştürülerek yapılmış bir sistem hazırlanıyor. Schneider Electric gibi birçok firma ve birçok enstitü de bu projede yer alıyor. Bizim Masdar City projesinde üzerimize  düşen görev; şehrin enerjisini solar sistemlerle sağlayacak olan santrallerin anahtar teslim çözümleri sunmak. Dünyada en büyük enerji üreten solar çiftlikler Bulgaristan ve İspanya’da bulunuyor ve bunların hepsinde Schneider Electric’in mühendisliklerini görüyoruz. Aynı şekilde Türkiye’de orta vadede bu tarz  çalışmalarda bulunma arzusuyla hareket edeceğimiz aşikar. Bunu destekleyecek şekilde, şirketin birtakım satın almaları olduğunu da görüyoruz. 

“Önemli olan verimliliğin oranı değil, verimliliğin sürdürülebilmesidir”

Enerji verimliliği konusunda söylenen birçok rakamsal değerler var ama ben bunların hiçbirinin bir önemi olmadığını düşünüyorum. Açıkçası, tesise yapmayı düşündüğünüz birtakım mühendislik çalışmalarının ve çözümlerinin ne kadar verimlilik sağladığının rakamsal değerinin hiçbir önemi yoktur. Enerji verimliliğinin yüzde 20-30 mertebelerinde çeşitli uygulamalarda sağlanabildiğini görüyoruz ama burada esas önemli olan şey, bu döngü boyunca aynı verimliliği devam ettirebiliyor olmanızdır, yani önemli olan sürdürülebilirliktir. Örneğin yüzde 30 enerji verimliliği sağlayan bir tesis yaptınız ve sonraki süreçte, o tesis yüzde 30 negatif enerji verimliliğini sağlayacak bir tesis haline dönüşebilir. Bununla bağlantılı olarak, sistem içerisinde farklı senaryolar çalıştırılmalı ve de ölçümlerin ana yapıtı olarak sisteme tekrar katılması suretiyle devam ettirilmesi gerekir. Onun için sektörün önde gelen firmaları olarak, bu tür söylemler hakkında konuşmamamız daha doğru olur. Çünkü yüzde 20-30 enerji verimliliği sağlıyorum demek, bence çok önemli bir nokta değil, önemli olan bu verimliliğin sürdürülebilirliğidir. Ne zaman “Sürdürülebilir bir enerji verimliliğini yüzde 30 oranında sağlıyoruz” deriz ve o sürdürülebilirliği 10-20 yıl boyunca sağlamayı başarırsak, işte o zaman gerçek enerji verimliliği konusunu konuşmaya başlarız. 

“Sürdürülebilirlik oluşunca, finansal destek de sağlarsınız”

Şu andaki bu konuyla ilgili en büyük sıkıntı, finansal modellemelerdir. Sizin yarattığınız verimlilik ve oradan oluşturduğunuz tasarrufu, yıllar içerisinde geri dönüşülür bir hale getirmediğiniz düşünüldüğü için, birtakım finansal kurumlar bu süreçleri desteklemiyor. Sürdürülebilir bir verimlilikle hareket edebilecek bir yapılanmaya sahipseniz, arkanızda pek çok destek verecek yapı da ortaya çıkacaktır diye düşünüyorum. 

“Pasif verimlilik konusunda yapılması gereken çok iş var”

Aktif verimliliği sahip çıkan firmalar daha çok tüketiciye direk temas eden ve enerji verimliliği sağlayan ürünleri lanse eden kurumlar oluyor. Pasif verimlilik ise, kullanıcıdan bağımsız olarak sistem içerisinde gereken verimlik çalışmalarını sağlayan bir müessesenin yaptığı çalışmalardır. Kullanılan armatür tipiyle, kullanılan klima ünitelerinin ve cihazlarının yarattığı verimliliklerle yapılabilecek birçok tasarruflar var ve bu konuda teknoloji de giderek gelişmekte. Bu çok sevindirici bir durum. 

Ancak aynı zamanda, herhangi bir odada kullanılan ürünlerden bağımsız olarak, örneğin buradaki insan sayısını düşünerek sistem içerisine hava sirkülasyonu basan veya buradaki insan sayısı ve gün ışığından yararlanma oranına göre aydınlatma seviyesini arttırıp azaltan birtakım sistemler kurmak da ayrı bir verimlilik konusudur, ki biz Schneider Electic olarak bu işi yapıyoruz. 

Bu konuda yapılması gereken şeylerin çok daha büyük boyutta olduğunu düşünüyoruz. Yağmur suyu, güneş ışığı, havalandırma ile ilgili sistemlerde, ortamın yoğunluğuna göre senaryolar oluşturmak ve o doğrultuda mühendislik çalışmaları yapmanın uygun bir çözüm olduğu düşünülüyor. 

“Enerji Verimliliği Strateji Belgesi Taslağı çalışmalarına desteğimizi sürdüreceğiz”

Enerji Verimliliği Strateji Belgesi Taslağı’nı daha çok yeni bir konu olarak değerlendiriyorum ve EİE bu konuyu bir adım öteye taşımak için yapılandırıyor diye düşünüyorum. EİE bu konuda tüm paydaşları içine çekmeye çalışacaktır ki biz onda yine önde gelen bir firma olmayı arzuluyoruz. Açıkçası 1996-97-98-99 süreci ve 2006’dan sonraki süreçlere bakarsanız, doğru bir yapılanma olduğunu düşündüğümüz için desteklediğimizi her zaman sürdüreceğiz. EİE ile bu konuyla ilgili çeşitli fikir alışverişinde bulunurken, özellikle EVD firmalarının bu konudaki rolünün çok daha önemli olacağını düşündüğümüzü ilettik. Fakat EVD firmalarının ilk etapta birtakım sıkıntılar nedeniyle sayılarının pek artmamış olması bir problemdi. Ancak şu anda ilgili bürokratik durumlar basitleştirildiği için başvuru sayılarının çok daha fazla olmasını bekliyorum. 

Açıkçası EVD firmalarının strateji belgesi süreci daha da hızlanacak diye düşünüyorum ve bu bizim de desteklediğimiz bir süreç. 

“En büyük ülke yönetimlerden biri olmak için ilerliyoruz”

Schneider Electric, Türkiye’deki organizasyonunu git gide büyüten ve aynı zamanda 26-27 ülkede hizmet veren bir yapıdır. Geliştirildiği bir takım lokal satın almalarla ve organik büyümelerle yapısını daha da destekleyerek, Schneider Electric Türkiye olarak en büyük ülke yönetimlerinden biri olma noktasında emin adımlarla ilerliyor. 

Şu anda 3 tane olan fabrika sayımızı 4’e çıkarttık ve yaklaşık iki bin çalışanımızla hizmet veriyoruz. Ar-Ge merkezi üslerimizin olmasını, enerji verimliliği ile ilgili ana uygulamaları gerçekleştiriyor olmamızı, Türkiye yönetiminin aynı zamanda 26 ülkeye; Orta Asya, Balkanlar, Orta Doğu gruplarıyla ilgileniyor olmasını, önemli bir Schneider gelişmesi olarak görüyoruz.

Schneider Electric’in Enerji Verimliliğine Katkıları

Masdar Projesi

Schneider Electric Birleşik Arap Emirlik-leri’nin başkenti Abu Dhabi’deki 6 kilometrekarelik temiz teknoloji bölgesi olan Masdar City’ye enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji çözümleri temin ediyor. Bir temiz teknoloji bölgesi ve sürdürülebilir bir topluluk olan Masdar City, en son teknoloji yenilenebilir enerji ve talep azaltma teknolojileri için küresel bir araştırma, geliştirme ve gerçek hayatta test merkezi olacak. Schneider Electric, Masdar City’deki güneş enerjisi santralleri için anahtar teslim çözümlerin geliştirilmesini sağlayacak. Ayrıca Masdar City’de bulunan Masdar Bilim ve Teknoloji Enstitüsü ile işbirliği yaparak “Schneider Electric Yenilik ve Uygulamada Yeterlilik Merkezi’ni kuracak. Şirketler, mesken sahipleri ve Uluslararası Yenilenebilir Enerji Kurumu’nun evi olacak olan Masdar City, şehirde, içinde yaşanacak ilk binayı, bu yılın ortasında Masdar Enstitüsü’ne verecek. Şehirde yaşayacak ilk insanlar olan üniversite öğrencileri, 2010’un üçüncü çeyreğinde şehre taşınmış olacaklar. 

Manisa Yeşil Fabrika

Türkiye’de ilk kez düzenlenen “yeşil etkinlik” ile 8 Nisan 2010 tarihinde Manisa’da, çevre dostu yeni fabrikamızın açılışını gerçekleştirdik. Verimlilik çözümlerimizle donatılmış yeni fabrikamız, benzerlerinden yüzde 30’a varan oranda daha az enerji tüketiyor. Kaynak kullanımı ve çevre üzerinde oluşabilecek negatif potansiyel etkileri minimize etmek amacıyla doğaya saygılı, yeşil etkinliğimizi “Uluslararası Live Earth” kuruluşunun belirlediği kriterlere göre planladık. Bu sayede tüm elektrik kullanımında yaklaşık yüzde 45’lik bir enerji tasarrufu sağladık. Ayrıca, doğaya salınan karbondioksit gazı oranında, aynı ölçüde standart bir etkinlikteki elektrik kullanımı ile karşılaştırıldığında yüzde 33’lük bir fayda da sağlanmış oldu. Enerji verimliliği ile sağladığımız maliyet tasarrufunu ise eğitime destek vermek için kaynak olarak ayırmış bulunuyoruz. 

Proje ve Yarışmalar 

İlköğretim çağındaki çocuklara enerji verimliliği konusundaki bilinci taşıma amaçlı projeler gerçekleştiriyoruz. “Pozitif Gelecek” yarışmamızda bu projelerden bir tanesi. Sağladığımız enerji tasarrufu birçok çevre bilinci projesini üretmemize kaynak sağladığı için, bunu, iki taraflı bir sosyal sorumluluk olarak görüyoruz. Hem gezegeni koruyoruz, hem de korumanın bize sağladığı bütçeyi, bilinçlendirmek ve gelecek nesillerin gezegeni koruması adına kullanıyoruz. Üniversitelerde ise verdiğimiz derslerde enerji verimliliği uygulamalarını öğrencilere aktarıyoruz. 

İşsizliğin özellikle de teknik öğrenim görmüş gençler arasında büyük sorun olduğu ülkemizde, enerji verimliliğinin bir iş alanı olarak faydasını da görüyoruz. Yaygınlaştırılacak enerji verimliliği uygulamalarının bizim için çok değerli bir istihdam kaynağı yaratacağını düşünüyoruz. 

BipBop Programı

BipBop programı, Schneider Electric tarafından geliştirilmiş ve dünyada elektriğe en çok ihtiyacı olanlara temiz ve güvenli elektrik sunmak için, sürdürülebilir bir program olarak hayata geçirilmiştir. 

Business, Investment and People at the Bottom of the Pyramid (Piramidin En Altındaki İşletmeler, Yatırımlar ve İnsanlar) kelimelerinin baş harflerinden oluşan BipBop programı elektriğe sürdürülebilir erişim sunmak için üç temel konuyu ele almaktadır. Bunları şöyle sıralayabiliriz;

• Uygun bir teklif geliştirerek uygun ekipman eksikliğini gidermek;
• Finansman yoluyla yenilikçi enerji girişimcileri için mevcut mali kaynakların eksikliğini gidermek;
• Teknik ve iş eğitimleri ile beceri ve uzmanlık eksikliğini gidermek.

Bu üç konunun yanında BipBop programı gelişmiş ülkelerin daha az enerji harcamalarına yardım etmek ve çevreye zararlı olmayan üretim ve tüketimi desteklemek için çözüm önerileri sunuyor. Ayrıca, enerjiye erişimi olmayan 1.6 milyar kişiye temiz, işlenmiş su, elektrik ve sürdürülebilir ekonomik gelişme sunmak için daha az gelişmiş ülkelerde neler yapılmalıdır sorusunun cevabını arıyor.  BipBop, enerji tüketimini %30’a varan oranda azaltarak CO2 emisyon seviyelerini de düşürmektedir. Bugün şirketimiz ve bağlı şirketi Conlog hali hazırda Güney Afrika, Nijerya ve Mısır’da 1.5 milyon haneye enerji tedarik etme taahhüdünü vermiştir.

Enerji Üniversitesi 

Schneider Electric olarak, enerji yönetimi konusunda farkındalığı artırmak ve eğitim vermek amacıyla “Energy University” uygulamasını başlattık. İnternet kullanan herkesin kolayca ulaşabileceği ve bir saatlik bir eğitim sunan online kursların sonunda kişiler, enerji verimliliği sorunlarının çözümüne belirli bir uzmanlık düzeyi ile yaklaşabilecek seviyeye geliyor. 

Enerji Verimliliğinin Temelleri, Enerji Verimliliğinin Ekonomisi, Enerji ve Çevresel Tasarımda Liderlik Sayesinde Çevrecilik (LEED),Güvenilir Danışmanlık Programına Genel Bakış, Alternatif Enerji Üretimi Teknolojileri, Veri Merkezlerinde Verimlilik: Elektrik Enerjisi Tüketiminin Azaltılması, Enerji Verimliliği Uygulamaları için Aydınlatma Temeller gibi kurslara dahil olabilen katılımcılar aldıkları dersler sonunda sertifika almaya hak kazanıyor.