E.C.A.
WAVIN

Form Temiz Enerji Sistemleri Tic. A.Ş. Genel Müdürü Enis Behar: “Enerji Verimliliğine Önem Veren Şirketler Daha Fazla Vitrinde Olacaklar”

5 Ocak 2011 | TEKNİK MAKALE
178. Sayı (EKİM 2010)
887 kez okundu

Temiz enerji konusuna odaklanmış, bu alanda temsilcilik, satış, uygulama ve montaj hizmeti veren bir grup şirketi olarak faaliyetlerine devam eden Form Temiz Enerji, Türkiye’de birçok temiz enerji uygulamasını da başarıyla gerçekleştiriyor. Türkiye’de bir ilk olması nedeniyle son olarak uygulamasını gerçekleştirdikleri iki farklı projenin detaylarını, Form Temiz Enerji Sistemleri Tic. A.Ş. Genel Müdürü Enis Behar’a sorduk. 

 

“Enerji Verimliliğine Önem Veren Şirketler Daha Fazla Vitrinde Olacaklar”

Form Temiz Enerji olarak bu güne kadar bir çok önemli projeye imza attık. Gerçekleştirdiğimiz bu projeler arasında bulunan ve Türkiye’de bir ilk olması nedeniyle, Türk Ekonomi Bankası – TEB’e ve uluslararası sakız ve şekerleme markalarını üreten Perfetti Van Melle’nin İstanbul Kıraç’taki fabrikasına yaptığımız uygulamaların detaylarını sizlerle paylaşmak isterim.

Türkiye Ekonomi Bankası - TEB Ataköy Şubesi Güneş Enerjisi Projesi

 TEB uzun bir süredir yeşil enerji konusunda çalışarak bir şubesinde güneş enerjisi sistemi uygulaması gerçekleştirmek istiyordu. Şube içerisinde verimliliği yüksek bir aydınlatma sisteminin kurulması ve elektriğin bir kısmının güneşten elde edilmesi planlanmaktaydı. Bunun üzerine yapılan ön çalışma sonucunda, TEB’in Ataköy’de bulunan şubesinin çatısına bir güneş paneli yerleştirilmesine karar verildi. Şubeye kurulan yaklaşık 6 kWp kurulu gücündeki bir sistem ile aydınlatma enerjisi güneşten elde edilmeye başlanmış oldu. 

Sistemde her biri 125 watt olmak üzere 48 adet Centrosolar (Almanya) SM500S model monokristal güneş paneli ve Steca (Almanya) firmasının her biri 2,2 kilovat gücünde olan XPC 2200-48 Off-Grid inverterlerini kullandık. İşin tüm uygulaması anahtar teslim olarak Form Temiz Enerji tarafından gerçekleştirildi. Bu proje sonrasında şube, artık enerjisini güneşten elde etmeye başladı. Sistemi kurarken Ataköy şubesinin güneşi çok güzel alıyor ve güneye bakan bir çatı yapısına sahip olması ilk örneğin burada gerçekleştirilmesini sağladı. 

Türkiye Ekonomi Bankası - TEB Mobil ATM Projesi

 TEB ile birlikte ortaklaşa gerçekleştirdiğimiz bir diğer proje ise, mobil bir ATM aracının hazırlanması oldu. Özellikle güney illerinde yazın nüfusun yoğun olduğu bölgelere gönderilerek, insanların para yatırma para çekme gibi temel ve gelişmiş bankacılık faaliyetlerini gerçekleştirebilmesini sağlayan bir mobil ATM’leri vardı. Biz de bu aracın üstünü güneş enerjisi sistemleriyle kapatarak, aracın tüm elektrik ihtiyacını güneşten elde etmesini sağladık. 

Sistemin teknik tasarımı tarafımızdan yapıldı. Projede, 5 adet Centrosolar (Almanya) SM500S model monokristal güneş paneli kullandık. Toplamda 1 kilovatlık bir sistem haline geldi. Aynı zamanda araçta bulunan jeneratör ile entegre edilen sistem, akşam elektrik kullanımının jeneratörden sağlanmasına olanak vermektedir. Bu, Türkiye’de bankacılık sektörü açısından güneş enerjisinden faydalanılarak yapılan ilk proje ve daha önce böyle yapılan başka bir çalışma yok. Şu an güney illerinde dolaşan ve gayet aktif olarak işleyen bir sistem oldu. O yüzden bu özelliğiyle oldukça dikkat çeliyor. Buna benzer projelerin ileriki günlerde gerçekleştirilmesine devam edilecek.

“1 kilovatlık güneş paneli için 10 m² boş alan gerekiyor”

 Bunun için çatıya kurulacak 1 kilovatlık bir güneş paneli başına yaklaşık 10 m² boş alana ihtiyaç duyuluyor. Sonuçta çatılarda anten, klima gibi alan kaplayan birçok cihaz oluyor, o yüzden bu enerjiyi elde edebilmemiz için temiz bir 10 m²’ye ihtiyacımız oluyor. Dolayısıyla kilovat arttıkça ihtiyaç gereken metrekare de artıyor. 

Ama yine de güneş panelleri İstanbul’daki birçok yüksek yapı için de uygulanılabilir. Hatta çatılar ortak kullanım alanı olduğu için aslında daha çok avantajlıdır. Örneğin asansör, koridor ve merdivenlerin, bina görevlisinin kaldığı dairenin aydınlatılması, ışıklandırılması gibi birçok alanda, çatıya kurulacak güneş enerji sistemi ile ortak mekanların elektrik ihtiyacı karşılanabilir. 

Devlet, teşvik sistemi ile yatırımcıları desteklemeli”

 1 kilovatlık enerjinin maliyeti yaklaşık 3 bin avro civarında. Biraz önce bahsi geçen yüksek bir binada örneğin 10 kilovatlık bir enerji ihtiyacı ortaya çıkabilir ve bu da 30 bin avro civarında bir rakama denk düşüyor. Devletin Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinde olduğu gibi bu aşamada devreye girip teşvik sistemi ile yatırımcıları desteklemesini beklemekteyiz. Dolayısıyla 10 senede kendini amorti eden sistem devlet teşviki ile daha kısa sürede kendini amorti edecek ve ülkemizde yenilenebilir enerji kaynağında elde edilen elektrik miktarı hızla artacaktır. 

Bankalar yenilenebilir enerji sistemlerini desteklemek için uygulama kredisi vermektedirler. Yatırımcıya daha cazip gelmesi için bankaların yurtdışından temin edecekleri temiz enerji kredilerini ‘iki sene ödemesiz bir destek kredisi’ halinde sunmaları durumunda sistemin kuruluşunda karşılanması gerekli olan maliyet yıllara yayılacaktır. 

“Enerji Verimliliğine Önem Veren Şirketler Daha Fazla Vitrinde Olacaklar”“Şirketler bu tür projelere küçük adımlarla başlıyor”

 Bu her iki projeyi de bir başlangıç olarak görmemiz gerekiyor. Çünkü hem Türkiye’de hem de dünyada şirketler bu tür projelere çok küçük adımlarla başlıyorlar ve yavaş yavaş hareket etmeyi tercih ediyorlar. İlk etapta, “enerji verimliliği sağlanmış bir banka şubesi nasıl olabilir?” sorusuna cevap arıyor ve bu konuda araştırma yapıyorlar, sonrasında ise şube sayısını artırıyorlar. Bu projede asıl kritik nokta şu; TEB elektriği sadece güneşten elde eden bir şube yaratmadı, aynı zamanda verimli cihaz ve aydınlatma ürünlerinin kullanılması ile hem enerjiyi doğadan elde ederken enerji tüketimini de düşürmüş oldu. Böylece TEB’in tüm bu işlemler sonucunda yapmaya çalıştığı iki şey vardı, birincisi; o şubenin tüm enerji sarfiyatını düşürmek ikincisi ise; düşük enerji sarfiyatına uygun olarak da enerjiyi yenilenebilir enerji kaynağından almış olmak. 

Bu projeleri banka açısından bir ön çalışma olarak değerlendirmek gerekiyor. Ama bu ön çalışma neticesinde, önümüzdeki yıllarda belki beş şubeye, sonraki yıllarda ise, hızla gelişerek her yere yayılacak. Ama ilk etapta böyle küçük adımlarla başlanması bana çok doğal geliyor. Bir anda bunu yaymak yerine, önce deneme yoluyla başlanması daha anlamlı olsa gerek. Her şey bir tarafa, bu tarz çevreci uygulamaların kamuoyu nezdinde bankaya sağladığı çok ciddi pozitif bir algı var. Örneğin bizim yaptığımız bu uygulama, 34’ten fazla medya kuruluşunda haber olarak yer aldı. 

Bence insanların kendine “Neden biz daha temiz ve çevreyi kirletmeyen ürünleri seçmiyoruz?” sorusunu sorması gerekiyor. TEB için yaptığımız mobil ATM uygulamasında bile araç İstanbul’dan çıkıp güneye doğru gidiyor ve orada insanların para çekip yatırmasını sağlıyor ve bunları yaparken de çevreyi kirletmiyor. Bankacılık işlemleri yapan bu aracın altında çok ciddi çevresel bir hikaye yatıyor aslında. 

“Bankalar artık enerji verimliliğinin peşindeler”

 Bunların hepsini bir başlangıç olarak değerlendirmeliyiz. Eskiden bir banka şubesi düşünüldüğünde, yatırımcı şubenin en işlek caddede olmasına, bir vitrini olmasına dikkat eder, sistemini iyi kurmak için uğraşırdı. Ancak bankalar artık bunları zaten sağlayabiliyor ve bunlar bir bankanın olmazsa olmazları haline geldi. Şimdiler de ise, bu şubeyi çalıştırırken nasıl daha az enerji harcarız sorusuna yanıt aramaya çalışılıyor. Belki şu an müşteriler için bu çok ciddi bir öneme sahip gözükmeyebilir ama zamanla öneminin artacağına ve müşterilere yansıyan bankacılık giderlerinde düşüş yaratacağına inanıyorum. 

Aslında insanlar zenginleştikçe, ekonomi geliştikçe, doğada önemli bir karbon ayak izi yaratıyorlar. İstanbul’dan Antalya’ya bile uçarken bir ayak izi yaratıyoruz. Ancak bu noktada kimseyi ya da hiçbir şeyi engelleyemeyiz. Buna bağlı olarak birçok şirket de bu karbon ayak izini azaltmak için çeşitli çalışmalarda bulunuyorlar. Daha az enerji tüketmenin yolları ya da enerjinin kaynağının nereden gelmesi gerektiği tartışılıyor, yani bu enerjinin kaynağı temiz mi, yoksa kirli mi? Artık bu tartışılmaya başlandı. Bunun tartışılması bile çok büyük bir aşamadır. Biz Türkiye olarak bu tartışmanın artık çok yakınındayız. Özelikle teknoloji işin içine girince bu konuyu sahiplenme durumu daha da artıyor. O yüzden de enerjinin verimli kullanılmasını sağlayan teknolojilerin çok kısa sürede daha da gelişeceğini ve her sektöre yayılacağını düşünüyorum, buna ön ayak olan şirketler de daha fazla vitrinde olacaklar gibi geliyor. 

“Enerji Verimliliğine Önem Veren Şirketler Daha Fazla Vitrinde Olacaklar”“Güneş enerjisi jeneratöre göre daha karlı bir yatırım”

Bir jeneratör ile bir güneş enerjisi sisteminin maliyetlerini kıyasladığımızda, ilk yatırım maliyeti açısından jeneratör daha karlı bir yatırım gibi görünebilir. Ancak jeneratörün bir de bakım masrafı var ve jeneratörler bir yakıtla çalışır. Aslında bu cihazın ne kadar kullanıldığıyla da alakalıdır. Örneğin evde elektrikler kesildiği zaman senede bir ya da birkaç kez kullanılırsınız, o yüzden yakıt almaya ihtiyaç duymazsınız ama yapılarda sürekli jeneratör kullanıldığı için masrafı çok daha fazla olacaktır. O yüzden böyle düşünüldüğünde güneş enerjisi daha karlı bir yatırımdır. Hem yakıttan hem de bakımdan tasarruf etmiş oluyorsunuz. 

Perfetti Van Melle Projesi

Perfetti Van Melle’nin Türkiye’deki fabrikasında Vivident, Mentos, Big Babol gibi dünyaca ünlü markaların üretimi gerçekleştirilmektedir. İstanbul Kıraç’ta bulunan sakız fabrikasının çatısına güneş enerjisi sistemi kurmak istiyorlardı. Bir fabrikanın enerji tüketimi, diğer yapılara göre kuşkusuz çok daha fazladır. Aslında herhangi bir fabrikanın çatısına yapılan böyle bir uygulama, havuza bir damla su bırakmakla eş değerdir. Ancak o küçücük bir damla, o şirketin vizyonunda çok önemli bir yer kaplıyor. Perfetti de dünyadaki bütün fabrikalarında, yenilenebilir enerji konusunda bir adım atmaya başladı. Her fabrikasına ya güneş enerjisi ya da rüzgar enerjisi olmak üzere bu tür uygulamaları kullanmaya çalışıyor. Türkiye’deki Perfetti de yurtdışından gelen talep üzerine, bizimle bu tarz bir uygulama başlatmak istedi ve böylelikle Türkiye’nin en büyük çatı kaplama güneş enerjisi sistemi böylece kurulmuş oldu. Bu yaklaşık 31,1 kWp’lık bir sistem ve fabrikanın çatısının aşağı yukarı %15’lik bir alanını tamamen kaplıyor. 

“Türkiye’de ilk defa membran bir ürün kullanmış olduk”

Burada en önemli nokta, bu sistemde Türkiye’de ilk defa membran bir ürünün kullanılmış olmasıdır. Kullanmış olduğumuz bu panel, bizim diğer panellerden biraz daha farklı ve çatıyı bir örtü şeklinde kaplıyor. Çevresinde tamamen esnek olan bir çerçeve var ve oluklardan havayı yani rüzgarı geçirerek panellerin havalanmasını engelliyor. Aynı şekilde, su da yukarıdan gelip bu oluklardan geçerek panelleri de temizliyor. 
Bu panel sistemi de yine Alman firması olan Centrosolar’ın bir ürünü ve tamamen Almanya’da üretiliyor. Biosol T288 PV Plate ürünlerinden çatıda tam 108 adet kullandık. Projeyi gerçekleştirirken ekibimizde bulunan Alman mühendis ile birlikte çalıştık. 

Sakız fabrikasının içinde yaptığımız çatı uygulamasının tam altına yani bir duvara inverterler yerleştirdik. Bütün bu sistemin kontrolleri oradan gerçekleştirilebiliyor. Aynı zamanda veri bankası (data logger) var ve sistemin önünden geçen herkes ne kadar elektrik üretildiğini görebiliyor. Ayrıca şirketteki ilgili kişilerin bilgisayarlarından o anki üretim, o günlük, aylık ve yıllık tüm elektrik üretimi görülebiliyor. Örneğin sistem durduğu anda müdahale etme şansı da olabiliyor. 

“Kurulumda titiz davranılırsa, bozulma riski azdır”“Enerji Verimliliğine Önem Veren Şirketler Daha Fazla Vitrinde Olacaklar”

İlk aşamasında bazı durumlarda güneş panelleri sisteminin kurulumu zorlaşabiliyor. Çeşitli hassas ayarlar yapmak zorundasınız, ancak o ayarları doğru bir şekilde yaptıktan sonra da elektrik üretmeme veya bozulma ihtimali çok düşüktür. Yani ilk kurulum sırasında titiz davranılması gerekiyor, sonrası zaten sorunsuz işleyebiliyor. Güneş enerjisi sistemlerinin en büyük faydası bakım gerektirmiyor olmasıdır. Örneğin rüzgar türbinlerinin kurulması kolaydır ama bakımı zordur. Çünkü o sistemde sürekli bir hareket var ve dolayısıyla daha sık arızalanabiliyor. Ancak güneş panelleri sabittir ve bozulma riski daha azdır. Montajı ve bağlantıları iyi yapıldıysa elektriği ürettikten sonra kaybı da minimuma indirirsiniz. 

Perfetti yönetimi de bu uygulamadan çok memnun kaldı ve sistem şu anda tıkır tıkır çalışıyor. Böyle bir uygulama Centrosolar’ı da çok memnun etti, çünkü Türkiye’ye çok fazla önem veriyorlar ve Türkiye onlar için büyük bir pazar. Yakın bir gelecekte Ortadoğu’ya açılmayı planlarlarken, bu uygulama onlara güzel bir referans oldu. Bir Alman ürününü Türkiye’nin doğusuna satarlarken, böyle bir çatı uygulamasında ‘Türkiye’yi referans göstermek’ onlar için çok önemli bir konu. 

Perfetti projesi halihazırda bu konuda Türkiye’de lider konumundadır. Çünkü 31,1 kWp’lık sistemi geçen bir sistem henüz kurulmadı. Form Temiz Enerji olarak amacımız; Türkiye’nin ihtiyacı olan 31,1 kWp’lik projeleri kısa sürede 100 – 500 kWp’lık projelere çıkarmaktır. Bu hedefimize ulaşmak için Türkiye’nin bir an evvel güneş enerjisi sistemlerini destekleyecek teşvik yasasını çıkarması gerekiyor. 

 



 

İlginizi çekebilir...

İklimlendirme Sektöründe Karbon Ayak İzinin Azaltılması: Zorunluluk mu, Fırsat mı?

İklim krizinin etkileri artık sadece haberlerde gördüğümüz manşetler değil, işimizin bizzat içinde hissettiğimiz gerçekler haline geldi. Kentlerde aşı...
3 Haziran 2025

2025 Neden Her Binada Akıllı HVAC Entegrasyonu İçin Dönüm Noktasıdır?

Enerji tasarrufundan daha sağlıklı havaya ve öngörücü bakıma kadar akıllı HVAC sistemleri artık isteğe bağlı değil; 2025 yılında bina performansı, uyu...
1 Mayıs 2025

Leed Enhanced Commissioning Çalışmaları Üzerine Kısa Bir Değerlendirme

Binaların ömrü boyunca dayanıklı, enerji verimli ve konforlu olabilmeleri için mutlaka multi disipliner biçimde olan kalite kontrolleri ile inşa edilm...
7 Nisan 2025

 
Anladım
Web sitemizde kullanıcı deneyiminizi artırmak için çerez (cookie) kullanılır. Daha fazla bilgi için lütfen tıklayınız...

  • Boat Builder Türkiye
  • Çatı ve Cephe Sistemleri Dergisi
  • Enerji & Doğalgaz Dergisi
  • Enerji ve Çevre Dünyası
  • Su ve Çevre Teknolojileri Dergisi
  • Tersane Dergisi
  • Yalıtım Dergisi
  • Yangın ve Güvenlik
  • YeşilBina Dergisi
  • İklimlendirme Sektörü Kataloğu
  • Yangın ve Güvenlik Sektörü Kataloğu
  • Yalıtım Sektörü Kataloğu
  • Su ve Çevre Sektörü Kataloğu

©2025 B2B Medya - Teknik Sektör Yayıncılığı A.Ş. | Sektörel Yayıncılar Derneği üyesidir. | Çerez Bilgisi ve Gizlilik Politikamız için lütfen tıklayınız.