Uponor Termal Aktif Bina Sistemi’nden (TABS) ofislerdeki ve yönetim binalarındaki pik serinletme ihtiyacı azaltılarak yararlanılır. Bu sayede işletme maliyetlerinde büyük oranda tasarruf sağlanır. 

Daha Az İşletme Maliyeti İle Konforlu Ortamlar

Mimarideki trendler sürdürülebilir ve çevreyle dost olarak dizayn edilmektetir. Yeni ekolojik konseptlerde ekonomik yaklaşımlar da çok önemli hale gelmiştir. Sadece yüksek enerji masrafları değil, termal bina izolasyonu için yüksek standart gereksinimleri de ekolojik konseptlerde ekonomik yaklaşımları ön plana çıkarmaktadır. 

Yeni gelişen teknolojilerin çok zeki çözümler sunduğu hepimizce aşikardır. Bunlardan biri olan Uponor TABS ile geleneksel serinletme sistemlerini karşılaştırdığımızda, yatırım ve işletme maliyetinin yarısına kadar tasarruf sağlamasıyla TABS’ın ölçülebilir bir avantaj sağladığını görmekteyiz. Çevreyle dost ve sürdürelebilir bir bina mimarisi yaratmak isteyen herkesin dikkate alması gereken tedbirler; Verimli bina izolasyonu, izolasyonlu pencereler, ısı geri kazanımı, güneş kollektörleri, ısı pompaları, toprak enerjisi kullanımı şeklinde özetlenebilir. Uponor TABS ile, saydığımız bu yüksek teknolojiler kullanılarak en üst düzeyde fayda sağlanmaktadır.

Sistemin Çalıştığı Her Dakika Size Kar Getirir

Uponor TABS, serinletmede ve bina içindeki enerji dağıtımında Avrupa ve Amerika’daki birçok ülkede 1000’den fazla projede uygulanmış olan ve ülkemizde de yavaş yavaş insanların ilgisini çekmeye başlamış yeni bir sistemdir. Sadece Almanya’da bu sistemin ofis binalarındaki pazar payı % 30’dur. Sistemin çalışma prensibi şu şekildedir. Gündüzleri tavanlar odadaki ısı yüklerinden dolayı ısıyı biriktirir, geceleri, Uponor sistemindeki boruların içinde sirküle olan serinletilmiş su tavandaki ısıyı alır. Beton bloğun aktivasyonunda öncelikli kullanım amacı boş alanların serinletilmesidir. Bununla beraber bu aktivasyon, temel ısı yükünü karşılamak için de kullanılabilir. Tüm bina kütlesinin aktivasyonu, bir ısı deposu gibi hareket ederek günlük oda ısısının azalmasına neden olur. Bunun için ekserjik olarak hassas sıcaklık aralığında bulunan su, zemin bileşenlerinin yapısal olarak nötür bölgesine yakın yerleştirilmiş olan boruların içinde akar. Isı birikmesinden dolayı, oda sıcaklığı sabit bir seviyede kontrol edilemez, ama konfor seviyesi olan 21º C ve 26º C arasında gidip gelir. Konforlu, ekonomik ısıtma ve serinletme sağlayabilmek için dolaşan su ısısı yıl boyunca 18-26º C’de tutulur.

Sistemi Yerinde Uygulama Kolaylığı

Boru ve Quick&Easy boru bağlantılarıyla bütün sistemi kurmak son derece basittir. Şantiyede boru döngüleri oluşturmak zorlu uygulama bölgeleri için de uygundur. Önceden oluşturulmuş modüllerle sıradan dikdörtgen alanlara uygulama son derece kolay ve hızlıdır. Borular (pePE-Xa) EN ISO 15875’ e uygun olarak Engel metodu ile peroksit çapraz bağlı polietilenden, EVOH (etil vinil alkol) oksijen bariyer tabakalı olarak üretilmiştir ve DIN 4726 gerekliliklerini yerine getirmesi gereken oksijen bariyeri, uygulama öncesi veya esnasında zarar görmemesi için ince bir kat polietilen katmanla daha kapladır. Bu bariyer Quick&Easy bağlantı elemanları ile birlikte çalışabilmesi için özel olarak geliştirilmiştir. Engel metodu sayesinde, diğer metodlara göre üretilen borulara göre daha yüksek çapraz bağ oranı elde edilmektedir. Çapraz bağlar borunun mükavim ve stabil olmasını sağlamaktadır. Ayrıca Q&E (Quick&Easy) bağlantılarla tamamı plastik ve hijyenik eşsiz bir sistem elde edilir.

Konforlu Ortamın Nasıl Sağlandığını Bilemezsiniz

Gelecekteki trend, termal oda şartlarını kontrol eden bina gövdesine yerleştirilmiş görünmez radyant ısıtma ve serinletme sistemlerini kullanmaktır. Sebep ise, ısı üretimi için düşük enerji kullanımıdır. Hava sirkülasyon sistemleri, fan coil ve split üniteler çok daha fazla enerji ve iş yükü oluşturur. Ek olarak küçük havalandırma sistemleri, iç mekan hava kalitesini dikkate almalı, dolayısıyla nem yükünü dengelemelidir. 

Eğer Uponor TABS sadece temel yükü karşılıyorsa, bu sistem aynı zamanda yerden ısıtma sistemi ve yer konvektörleri / radyatörleri ile birleştirilmelidir. Uponor radyant sistemi sessiz ve problemsiz radyant serinletmenin birleşimidir. Uponor TABS’a sahip olan binalarda, genellikle klimalı sistemlerde gerçekleşen problemlerden (yüksek hava sirkülasyonu, gürültü ve toz hareketi, hasta bina sendromu) korunmuş olursunuz. 

Performans Teknikleri

Uponor TAB sistemi, beton içine gömülü Uponor 20mm pePE-Xa borusu ile bina kütlesini ve bütün iç alanın ana ısısını otomatik olarak kontrol eder. Birleştirilmiş ısıtma ve serinletme aynı yüzeyde oluşur.

• Eğer tavan/zemin  oda sıcaklığından daha sıcaksa – Uponor ısıtma sistemi,
• Eğer tavan/zemin oda sıcaklığından daha serinse – Uponor serinletme sistemi,İdeal olarak, çok katlı binalara uygundur,

Uponor TABS buralarda uygulanabilir.

• Yerinde betonarme döküm levhalar, 150-400 mm kalınlıkta,
• Hazır kalıp konstrüksiyon, holoribs dek veya filigran tavanlar gibi,
• Özel uygulamalar,
• Duvarlar.

Genel Dizayn Önerileri

• Uponor TABS uygun konfor aralığında dış ve iç yüklere göre oda ısısını kontrol eder.
• Binanın çevrelenen termal özelliğinin 1W/(m2K) hatta daha da iyisi 0.6W/(m²K) olması gerekir.
• Güneş etkisini kontrol eden pencereler gereklidir.
• Pik yükleri tamamlamak için ek ısı sistemleri önerilir (Örn. Yerden ısıtma ve serinletme)
• Asma tavanlar, oda ve tavan yüzeyi arasındaki ısı değişimini azaltacaktır ve bu uygun değildir. Ayrıca asma tavan uygulamasından kaçınılırsa, bina yüksekliği ve diğer sistemlerde kullanılan malzemeler azaltılabilir.  Uponor’un şap uygulamalarındaki ısıtma ve serinletmenin birçok yararı Uponor TABS ile çoğaltılabilir:
• Düşük uygulama masrafı - %30 ile %50 arasinda tasarruf,
• Düşük bakım ve işletme masrafı - %50’ye varan tasarruf,
• Hızlı uygulama ve konstrüksiyon teknikleri,
• Yer, tavan ve duvarlardan yararlanma,
• Isıtma için düşük ısıdaki su, 30W/m²’ye kadar çıktı sağlar,
• Serinletme için yüksek ısıdaki su, 60W/ m²’ye kadar çıktı sağlar,
• Su ısısı yıl boyunca 18-26ºC arasındadır,
• Yenilenebilir enerji kaynağı kullanımı. (jeotermal, güneş, toprak ve su kaynaklı ısı pompaları, serin gece havası),
• Pik noktası yüklerinin transferi,
• Zemin ve oda ısısı arasındaki düşük sıcaklık farkından dolayı yüksek derecede kendini yönetme.

Uponor TABS kullanımı projenin ilk aşamalarında göz önüne alınmalıdır ve teknik destek sağlanmalıdır. Bu sayede sistemden yararlanılabilinir ve özel dizaynlar göz önünde bulundurulabilinir. 

İdeal Kullanım Yerleri

• Ofisler
• Galeriler
• Kütüphaneler
• Hastanaler
• Devlet Binaları
• Bankalar
• Müzeler
• Üniversiteler
• Showroomlar

Uygun Tavan Konfigürasyonları

İzolasyonsuz ve hava boşluksuz tavan konfigurasyonları beton bloğunun aktivasyonu sisteminin verimini arttırmak için idealdir. Zemin ısı izolasyonu, zeminden alınan termal çıktıyı azaltacaktır. Kablo, kanal ve borular gibi bina servis uygulamaları montajı için uygundur.

Uponor TABS basit uygulama yöntemi, avantajlı özellikleri, yenilenebilir enerji kaynaklarına uyumu ile gelecekte en çok tercih edilen sistem olacaktır.

Diğer ısıtma/serinletme sistemleri ile TABS arasındaki ana fark; bina ve termal yüklerin şartlandırmasını senkronize etmenin mümkün olmasıdır. TABS uygulanan beton blokların ısıyı depolama ve transfer etme özelliği vardır. 

• Gömülü su dolu boru döngüleri serinletme ve ısıtma için kullanılır. 
• Serinletme ihtiyacı uzun periyotlara yayılmıştır ki bu da daha düşük pik yüklere yol açar.
• Çok katlı binalarda kullanıma uygundur.
• Isıtma ve serinletme sistemlerini oda ısısına yakın derecede kullanmak mümkündür, ki bu da enerji verimliliğini arttırır. (serinletme 16/20°C, ısıtma 28/24°C)
• Yenilenebilir alternatif enerji kaynaklarının kullanımı sistem verimliliğini arttırabilir ve işletme masraflarını azaltır.
• Yüzey ısısının oda ısısına yakınlığı sayesinde hijyeniktir ve sağlıklı bir ortam sunar. Hava ve toz hareketleri diğer sistemlere göre yok denecek kadar azdır.
• Düşük uygulama ve işletme maliyeti yanında, bakım masrafı da düşüktür.
• Sistemin asıl amacı serinletmedir. Yerden ısı kaybını engelleyici çözümler sağlandığında ısıtma sistemi ihtiyacını da karşılar.
• Gömülü borular sayesinde serinletme ve ısıtma sistemi sınırsız iç tasarım özgürlüğünü yaşatır.
• Asma tavan kullanımı uygun değildir, çünkü bu tip tavan sistemi yere ısı transferini engeller.
• Asma tavan kullanılmadan çözüme imkan vermesinden ve havalandırma sistemlerinde daha küçük boyutlarda hava kanalları kullanılmasına olanak sağlamasından dolayı yapım malzemesinden büyük miktarda tasarruf sağlar.
• Düşük serinletme kapasitesinden dolayı binanın dizaynı çok kritiktir; yeterli güneş radyasyon panelleri ve gölgeleme elemanları kullanımı ile binanın çevrelenen termal özelliğinin 1W/(m2K) hatta daha da iyisi 0.6W/(m2K) olarak dizayn edilmesi gerekir.

Levent ÖZİNANÇ / Teknik Satış Müdürü - Uponor Türkiye