Ä°stanbul BoÄŸazı’ndaki Sarıyer – Çayırbaşı’nda inÅŸa edilen su alma yapısı ile AyazaÄŸa terfi merkezine 32 m’lik derinlikten kendi doÄŸal akışıyla ulaÅŸan günde 260 bin m³ deniz suyu buradan önce AyazaÄŸa Deresi’ne, sonra da Kağıthane Deresi’ne pompalanarak Haliç’e yeniden hayat verdi. 

 

AyazaÄŸa – Sarıyer – Çayırbaşı arasına inÅŸa edilen 5 km’lik tünel tamamlandı. Cendere’den gelen deniz suyu Kağıthane Dersi’nden geçerek Haliç’e ulaÅŸtı ve böylece Ä°SKÄ°’nin 3 sene önce baÅŸlattığı projede sona gelindi. 

Sarıyer – Çayırbaşı’nda inÅŸa edilen tünel aracılığıyla önce AyazaÄŸa Deresi’ne, sonra da baÄŸlantılı olarak Kağıthane Deresi’ne akan Ä°stanbul BoÄŸaz’nın suyu sayesinde Haliç’te su dolaşımı saÄŸlanarak Haliç’in 1950’li yıllarına dönüÅŸü saÄŸlanmış oldu. Deneme amaçlı olarak salınan BoÄŸaz suyunun Haliç’e aktarımı ile ilk aÅŸamada Haliç’teki rif yapısı ve biyolojik çeÅŸitlilik arttı. Bugünlerde gerek Haliç’in Kağıthane Deresi’ne baÄŸlandığı bölgelerde, gerekse Kağıthane Deresi’nin içinde bile artık bol miktarda balıklara rastlanılmakta.

 

Önümüzdeki günlerde BaÅŸbakan Recep Tayyip ErdoÄŸan ve Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi BaÅŸkanı Kadir TopbaÅŸ tarafından resmi açılışı yapılacak olan BoÄŸaz’dan Haliç’e Deniz Suyu Projesi için Sadabat Deresi olarak da bilinen Kağıthane Deresi’nin 21. yüzyılda yeniden eski canlılığına kavuÅŸması bekleniyor.

 

• Åžaft Çapı: 12,10 m 
• Åžaft YüksekliÄŸi: 32,00 m 
• TBM GiriÅŸ Åžaftı
• Bu ÅŸaftın tabanına konulan 3 adet pompa ile (3000 lt/sn) ÅŸafttaki deniz suyu AyazaÄŸa Mevkisi’ne terfi ettiriliyor. Buradan, kendi cazibesiyle Kağıthane Deresi’nden geçen deniz suyu Haliç’e akıyor.

• Åžaftların Çapı: 7,50 m
• Åžaftların YüksekliÄŸi: HT1: 18 m, HT2: 48 m, HT3: 41 m 
• HT1 Åžaftı TBM çıkış ÅŸaftıdır.

• HT1 Åžaftı ile Su Alma AÄŸzı arasındaki 740 m’lik kısımda mevcut zemin alüvyon - kuÅŸdili formasyonuna sahip bir yapı gösterdiÄŸinden ve projede kullanılan TBM bu zeminde kullanılamadığından dolayı bu hat boru itme tekniÄŸi ile geçildi.
• HT1 ile Su Alma AÄŸzı arasında 7 adet Menhol ve 1 adet Su Alma Yapısı bulunmaktadır. Menhollerin her birinin arası yaklaşık 80 m olup, yapım amaçları boru itilirken itme pistonlarındaki basınçları zemin baskısından dolayı azaltmak ve hat boyunca atmosfer basıncını düzenlemektir.
• Zeminin elveriÅŸsiz olması ve makinenin artan piston basıncı dikdörtgen planlanan boru itme menhollerini dairesel olarak yapımına zorlamıştır.

• Projede kullanılan TBM, 11 m’lik kesici kafa ve kalkan arkasında da 9 adet Gentry’den oluÅŸan 45 m’lik ekipmanı ile toplamda 56 m uzunluÄŸunda bir makinedir.
• TBM kesici kafasında toplamda 21 adet kesici elmas disk bulunmaktadır. Kazı çapı 3120 mm olarak yapılır ve her kazıda 1 m ilerleme kaydedilir.
• Her kazı bittiÄŸinde kalkan içine 1 m geniÅŸliÄŸinde 6 adet segment taşından oluÅŸan ring dizilir ve itme iÅŸlemine devam edilir. Ring dizildiÄŸinde tünel iç geniÅŸliÄŸi 2500 mm’yi bulur.
• Kazılardan çıkan hafriyat konveyör bant yardımı ile makinanın arkasında hazır bekleyen lokomotifin kovalarına boÅŸaltılır ve kazı tamamlandıktan sonra çalıştığı ÅŸafttan portal vinç yardımı ile kovalar kamyonlara boÅŸaltılır.

• Tünel Kazısı segmentli bir ÅŸekilde tamamlandıktan sonra, tünel içinde ikinci kaplama betonu dökümüne baÅŸlanır.
• Segmentli bir ÅŸekilde tünel tamamlandıktan sonra 2500 mm olan tünel çapının içine, iç kaplama kalıbı kurulur ve 15 cm kalınlığında iç kaplama betonu dökülür.
• Ä°ç kaplama betonu dökümünden sonra tünel inÅŸaatı tamamlanır, PVC membran korumalı 2200 mm çapında tünel hattı elde edilir.