ALP Pompa A.Ş. piyasaya sunduğu birçok yeniliğe 2009 yılında EN 12845 Yangın Hidroforlarını da kattı. Üretilen bu hidroforlar TSE tarafından kontrol edilerek belgelendirilen, ilk TS EN12845 normuna uygun hidrofor olma özelliğini taşımaktadır. Ülkemizde, yangın mücadele hidroforlarının bir standart olmadan imal edilmesi başta can sonra mal varlıklarını ciddi tehdit etmekteydi. Avrupa uyum yasalarında yer alan ve parlamentomuzun kabul ettiği bu norm TSE kurumunca da kabul edilmiş ve EN 12845 olarak Türkçe’ye çevrilerek TS EN 12845 olarak yayımlanmıştır.

 

EN 12845 özellikle sprinkler sistemleri için tasarlanmış, Avrupa ülkelerinde yürürlükte olan ulusal standartların ve mühendislik deneyimlerin sentezlenmesinden meydana gelen yeni bir standarttır. Bu standart, başta insan hayatını koruma önlemleriyle birlikte sprinkler sistemleri için belirli kuralları ve binalar ile endüstride kullanılan yangını önlemeye yönelik sabit sprinkler sistemlerinin tasarımı, montajı ve bakımı için gerekli kuralları ve tavsiyeleri kapsar.

 

Avrupa Standartları Komitesi (CEN) tarafından 29 Kasım 2002’de onaylanan bu standardın, herhangi bir değişiklik ya da düzenleme yapılmadan, Avrupa Birliği’ne üye ülkelerde kullanılan standartların yerini alması zorunluluğu getirilmiştir.

 

Avrupa Birliği yolunda önemli adımlar atan ülkemizde de standartlar konusunda en yetkili kurum olan TSE tarafından yeni Avrupa normu tercüme edilerek 10.04.2007 tarihinde TS EN 12845 olarak yürürlüğe alınmıştır. 19 Aralık 2007’de yeniden düzenlenen binaların yangından korunması hakkında yönetmelikte de yağmurlama sistemi tasarımının TS EN 12845’e göre yapılması gerektiği açıkça ifade edilmiştir. Bu yönetmeliğe göre, yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından yapı ruhsatı vermeye yetkili idarelerin yanı sıra yatırımcı kuruluşlar, yapı sahipleri, işveren veya temsilcileri, tasarım veya uygulamada görevli mimar ve mühendisler, danışman, proje kontrol yetkilileri direk olarak sorumlu olduğundan TS EN 12845’in önemi hissedilir derecede artış göstermektedir. 

 

1992 yılında yürürlüğe giren “İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yangından Korunma Yönetmeliği” ilk yangın yönetmeliği olup ulusal yangın yönetmeliği, 26.07.2002 tarihli 24827 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve nihayetinde, AB uyum yasaları gereği bugünkü Yönetmelik 27.11.2007 yılında 2007/12937 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile kabul edilip 19.12.2007 tarihinde 26735 sayılı resmi gazetede yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Daha sonra 10.08.2009 tarih ve 2009/15316 sayılı karar ile yönetmelikte değişiklik olmuş ve bu değişiklik 9.09.2009 tarih ve 27344 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır.

 

Bu yönetmelikte önemli maddelerden biride bu yönetmeliğe uygun tesisat ve yangın pompalarının kullanılmamasından dolayı mesul olanlar ile ilgili maddeler mevcut olup en önemlisi aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır;

 

MADDE 5- (1) Projeler, kanuni düzenlemeler yanında, yangına karşı güvenlik bakımından bu Yönetmelikte öngörülen şartlara uygun değil ise yapı ruhsatı verilmez. Yeni yapılan veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiştirilen yapılarda bu Yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının tespiti hâlinde, bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı kullanma izin belgesi veya çalışma ruhsatı verilmez.

 

(2) Tasarımcılar tarafından, bu Yönetmelikte hakkında yeterli hüküm bulunmayan hususlarda ve metro, marina, helikopter pisti, tünel, stadyum, havalimanı ve benzeri kullanım alanlarının yangından korunmasında Türk Standartları, bu standartların olmaması halinde ise Avrupa Standartları esas alınır. Türk veya Avrupa Standartlarında düzenlenmeyen hususlarda, uluslararası geçerliliği kabul edilen standartlarda kabul edilir.

 

MADDE 6- (1) Bu Yönetmelik hükümlerinin uygulanmasından;

a) Yapı ruhsatı vermeye yetkili idareler,

b) Yatırımcı kuruluşlar,

c) Yapı sahipleri,

d) İşveren ve temsilcileri,

e) Tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendisler ile uygulayıcı yükleniciler ve imalatçılar,

f) Yapı yapılmasında ve kullanılmasında görev alan müşavir, danışman, proje kontrol, yapı denetimi ve işletme yetkilileri,

Görevli yetkili ve sorumludurlar.

 

(3) Bu Yönetmelik hükümlerine uyulmaması sebebiyle meydana gelen yangın hasarlarından dolayı;

a)  Yapı inşasında yer alan yapı sahipleri, işveren ve işveren temsilcileri,

b) Tasarımda uygulamada ve denetimde görevli mimar ve mühendisler,

c) Yapı denetim kuruluşları,

ç) Müteahhitler, imalatçılar ve danışmanları,

Kusurlarına göre sorumludur.

   

(6) Sigorta şirketleri, yangına karşı sigorta ettirme talebi aldıkları binalarda, tesislerde ve işletmek-lerde, bu Yönetmelik hükümlerine uyulup uyulmadığını kontrol etmek mecburiyetindedirler.

 

Yakın zamana kadar yangın ile ilgili gerek Avrupa gerekse Türk standartlarının yetersiz olması sebebi ile Türkiye Yangın Yönetmeliği’nin 2002 yılında yayınlanan ilk basımında detay verilmeye çalışılmıştır. Aslında, bu detayları yönetmeliklerde vermek çok uygun değildir. Takdir edersiniz ki, yönetmeliklerde verilebilecek bu detaylar, yağmurlama sisteminin tam olarak tasarımını yapmaya yetecek bilgiler içeremez. 

 

Bu yüzden, 2002 yılından önce ve 2002 yılından günümüze kadarki süreçte da tasarım için çeşitli yurt dışı kaynaklı dokümana başvurulmaktaydı. Bu amaçla en fazla başvurulan kaynak ise NFPA 13 dür. Ancak bu yönetmelik yayımlanmasından sonra TSE Kurumunu EN 12845 yağmurlama sistemleri için tesisat ve tasarım normunu Türkçe’ye çevirerek yayımlaması ve bu AB normunun Yönetmelikte emredilen şekilde uygulanması için görev vermiştir.

 

Yönetmelik bu kadar açık olmasına ve TSE tarafından TS EN 12845 Yağmurlama Sistemleri Tasarımı ve Uygulaması normunda belirtilen esaslar olmasına rağmen hala bir kısım mekanik tasarımcı ve uygulamacılar NFPA 13 uygun tasarım yapmaya ve bu tasarımda belirtilen şartları müşterilerine kabul ettirmeye çalışmaktadırlar. 

 

Yönetmeliğe göre kendileri sorumlu olduklarından başka müteahhitler ve mal sahiplerini de sorumluluk altına sokmaktadırlar.

* Yazan: Örsan ÖRS

Makine Yük. Mühendisi

Alp Pompa A.Ş.Pazarlama Müdürü