Kongrenin Ana Temasını: “Temiz Çevreye Uygun Ekipman” Oluşturdu

İki yılda bir POMSAD tarafından düzenlenen ve Pompa-Vana sektörlerinin her alanından kişileri bir araya getirip, sektör faaliyet alanına giren konuların tartışılacağı bir ortam hazırlamayı amaçlayan Pompa Vana Kongrelerinin 7’incisi Ekim 2008 yılında gerçekleştirilmişti. 2.5 yıllık bir aradan sonra 28-30 Nisan 2011 tarihlerinde İstanbul Fuar Merkezi’nde POMSAD ev sahipliğinde gerçekleştirilen ve ‘Temiz Çevreye Uygun Ekipman’ temasını işleyen Kongrenin konuları arasında, “Sistem Tasarımı, Optimizasyon, Titreşim Problemleri, İç ve Dış Pazarlama, Direktifler ve Standardlar, İçme Suyu ile Temastaki Malzeme Şartları, Pompa ve Vana Seçim ve Tasarımı” yer aldı. 

 

Üç gün süren kongre dokuz oturum halinde gerçekleştirilirken, 29 Nisan Cuma günü “Pompa ve Vana Sektörü, Sorunları-Çözüm Önerileri ve Geleceği” konulu sektör sorunlarının sektörün farklı alanlarındaki temsilcileri tarafından tartışıldığı bir panel oturumu gerçekleştirildi. POMSAD, İTÜ Makina Fakültesi, ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü ve Teknik Yayıncılık firması Kongrenin düzenleyici kuruluşları olurken, Alarko, Asteknik Vana, Doğuş Vana, Layne Bowler, Mas-Daf Makina, Özkan Vana ve Standart Pompa Kongreye Ana Sponsor olarak destek verdiler. Kongrenin yapımında ayrıca Makina Tanıtım Grubu’nun desteğinden de yararlanıldı. 

 

Paneldeki konuşmasında Prof. Dr. Mete Şen, pompaların, vanaların, tesisat ekipmanlarının yatırım konusunda üvey evlat muamelesi gördüğünü ama bunların en kritik ekipmanlar olduğunu belirtti. Şen: “Düşünün, Fukushima santrali 6 üniteden oluşan, 7 milyar dolarlık bir yatırım. 4 tane soğutma pompası devre dışı kaldı ve bu yüzden 20 milyar dolar maddi zarar meydana geldi. Üretimden zarar ve türbin değişimi masrafı da var. Projeyi yapanlar, kullanıcılar, devlet veya özel sektör kullanıcıları bunun ciddiyetini pek anlatamıyor” dedi. 

 

“Haksız rekabetle mücadele etmeliyiz”

Yabancı pompalar ile ilgili sorunların önlenebileceğine değinen Şen, şunları söyledi: “Bizde bir yabancı hayranlığı var. Bu bir yere kadar olabilir ama güven konusu yurtdışından ithal mallar için de geçerli, özellikle de Çin malları için. Bu malların etiket değerine inanamıyorum. Dolayısıyla yabancı bir ürün ithal edildiğinde bunun güvenliği akredite bağımsız bir kuruluşla kanıtlanmak zorunda olmalı. Görüyoruz ki piyasa Çin malları ile dolu. Bu da haksız rekabet oluşturuyor. Bunu önlemek lazım”. 

 

Şen, gerek pompa gerek vanada önemli olan unsurlardan birincisinin proje, ikincisinin de döküm olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’de en büyük sorun dökümdür. Yurtdışında döküm konusunda güç birliği yapıp belli döküm şirketlerini destekliyorlar ve kaliteli ürün elde ediyorlar. Türkiye’de ise döküm fiyatlarına pompa satılıyor, dolayısıyla haksız bir rekabet oluyor. Sonra da ‘yüzde 2 kar marjı ile çalışıyoruz’ diye ağlıyoruz. Burada yine kurumlar birbirlerine güvenmeli ve POMSAD’ın baskısı ile aynı ortamın gerçekleştirilmesi lazım” diye konuştu. Bu olumsuzluklara rağmen Yenilenebilir Enerji Yasası’na konulan maddeleri olumlu olarak değerlendiren Şen, enerji üretimine yönelik teknolojilerde yerli ürün kullanıldığında üretilen elektriğin kilovatsaat başına 0,5 Euro cente kadar desteklerin olduğunu ve bunun gerek vanacılar gerekse pompacılar için büyük bir avantaj sağladığını ifade etti. 

 

“Yerli ürünler tercih edilmeli”

Şen sözlerine şöyle devam etti: “Bize gelen bilgilere göre bir enerji açığı var. Ne olacağı belli, doğalgaz çevrim santrallerine dönüşler başlıyor. Hidrolik ve termik santrallere yatırımlar başladı. Bu gerek pompa gerek vana sektörü için büyük bir fırsat. Bunu değerlendirmek lazım. Şunu da görüyoruz ki  yüksek özellikli ürünler satılıp, kullanılmayan özellikler için para talep ediliyor. Mesela debi 120’den fazla değişmiyorsa değişken devirli pompanın hiçbir anlamı yok. Bu bir bilgilendirme eksikliğinden, yabancı hayranlığından kaynaklanıyor. Kullanmayacağın özelliği şartnameye koyup, fazla para verip, yerli şirketleri elimine etmeyin. Yerli ürün tercih etmek lazım yoksa batı ile aramızdaki mesafe hep aynı kalacak”. 

 

“Türkiye’de kullanılan teknolojiyi, Avrupa’da hiçbir şirket kullanmıyor”

Daha sonra söz alan Standart Pompa’dan Şeref Çelebi ise Şen’e cevaben: “Şu an Türkiye’de kullanılan teknolojiyi Avrupa’da hiçbir şirket kullanmıyor. Avrupa’daki dökümlerin yüzde 99’u Çin’den geliyor. Bizim dökümlerimiz Türkiye’de çok kaliteli dökülüyor. Bizden çok daha büyük şirketleri gezdim, onlardaki dökümleri bizim fabrikaya sokmam bile” dedi. 

 

“Planladığımız işleri yapmak için sürekli gelir kaynağı yaratmalıyız”

POMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Hacıraifoğlu, POMSAD’a üye olmayanları üye olmaya davet ederek, “Biz elbirliği yapmazsak, bu söylediğiniz işleri beceremeyiz. Bu kongreleri 3-5 kuruş kaynak yaratıp, hidrolik laboratuar ve konuşulan faaliyetleri yapabilir miyiz diye düzenliyoruz. Ama burada sadece 50 tane şirket toplayabildik, keşke 200 tane şirket olabilseydi. İlk defa fuar şirketi ile anlaşma yaptık, sürekli gelir elde edip bu söylediklerimizi planlamak için uğraşıyoruz. 

 

Nihayet POMSAD’da komisyonlar kurduk., pazar araştırması ile ilgili neler yapabiliriz diye çalışan bir Eğitim komisyonumuz var. Bir avukatımız haksız rekabet konusunda çalışacak. Ben POMSAD’ın başkanıyım ama aynı zamanda Avrupa Vanacılar Derneği’nin başkanlığı görevini de yürütüyorum. Ayrıca idare etmem gereken bir de şirketim var. Her şey bir yere kadar. Para olacak ki kadrolar kurulacak, ona göre bir şeyler yapılacak. 

 

Şimdi, araştırma için hidrolik enstitüsü kurulmalı diyoruz. Fransa’da bu işi yapan bir araştırma kuruluşu var ve 70-80 milyon dolarlık bir ciroya sahip. Makina sektöründeki her şirket ihracat yaparken, ihracatçılar birliğine cirosundan belli bir pay ayırarak para yatırıyorsa, biz de bunun gibi bir şekilde sürekli gelir kaynağı yaratmalıyız ki bu işleri yapabilelim. 

 

Başta bunları hazırlamadan bu işleri yapmak kolay değil. Diğer yandan laboratuvarı kurarsınız, bir üniversitenin bu işte eli yoksa ‘POMSAD kendi üyelerini kayırıyor’ derler. Mutlaka bir üniversitenin ve devletin bu işlerde eli olması lazım. Diyelim ki bir üniversite ile kurdunuz laboratuarda araştırma yapacak eğitimli elemanlar da olması lazım. Bunları nasıl sağlayacaksınız? Söylenildiği kadar kolay şeyler değil. Ama yapılabilir, önce devlet bu işe bir karar verir. Sürekli bir gelir kaynağı yaratılır, biz de elimizi taşın altına koyarız. Ama bunu görmeden de olmuyor. Daha önce Devlet Su İşleri (DSİ) ile bir girişimde bulunduk, dediler ki; ‘Ankara’da bir bina var, onu veririz başka bir şeye de karışmayız’. O bina bir kere uygun mu değil mi, tam bir soru işareti. Gittik gördük. Orada devasa tesisler var. Bu tesisler için, büyük enerjiler lazım. Bizim şirketlerdeki gibi 500 kilovatlık enerji ile bu işler olmaz. Megavatlık bir şey yapmak lazım ki tesisler faaliyet göstersin.  DSİ’nin o binasına nasıl elektrik getireceğiz? Önce bunların yapılması lazım. Ama bunların yapılması için de önce üye sayımızın artması lazım” diye konuştu.

 

“Şirketler kendilerini taklit edenlere karşı haklarını aramalılar”

Alarko Carrier Genel Müdürü Önder Şahin de Türkiye’de gerçekten bir gelişme olduğunu ve Avrupa hukukuna uyma çabalarının açıkça görülebileceğini belirterek, “Bundan 15 yıl önce bizim pompaların aynısını taklit edip, sonra da piyasaya süren birine dava açtık. Bu ürünler piyasadan toplatıldı ve o zaman piyasada bir şok etkisi yaptı. Daha çok yeni, geçtiğimiz yıl bir şirketin, bizim sirkülasyon pompalarının tamamını seri olarak Çin’de aynısını yaptırtıp, burada bizim maliyetimizden ucuz fiyatla sattığını tespit ettik. Biz bunları tescil ettirirken arkadaşlarımız bize ait olduğu belli olsun diye tasarımına ayrıntılı noktalar koyuyorlar. Dava açtık, davayı kaybettiler ve tüm ürünlerini piyasadan toplattık.  Bu konuda diğer şirketler de cesur olabilirler. Haklarını aramaları için mekanizmalar var. 50 üye toplanıyoruz, muhtelif konuları konuşuyoruz ama Türkiye’de Avrupa Birliği Uyum Yasaları çerçevesinde gelişen bir rekabet hukuku, bir rekabet kurumu ve bir rekabet kurulu var. İkisi birbirinden ayrıdır. 

 

Belki gazetelerde dikkatinizi çekmiştir, rekabet kurumu geçenlerde otomobilcilere çok büyük bir ceza verdi. Bundan önce şarapçılara çok büyük bir ceza vermişti. Ondan önce de çimentocular ceza almıştı. Ve yaklaşık 5 yıl önce bir ihbar üzerine bizi denetlediler. Bizim yetkili servis ile yaptığımız sözleşmeye vatandaşı koruyan bir maddeyi koyduğumuz için bize minimum da olsa bir ceza verdi. Cironuzun yüzde 10’nuna kadar ceza verme yetkileri var. 

 

Bu tür toplantılarda rakiplerinizin bulunduğu ortamlarda neleri konuşabiliriz, neleri konuşamazsınız? POMSAD’a bir önerim var, bütün üyelere açık rekabet kuruluna başvurduğunuz zaman bir uzman geliyor bunları size süratle anlatıyor. Bunun bilinmesinde ve buna göre davranılmasında fayda olduğunu düşünüyorum. Aynı zamanda herkesin haklarını koruyabilmesi için çok yön gösterici, aydınlatıcı olmaktadır”.