İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği’nin (İMSAD) yayınladığı Türkiye’nin ilk detaylı aylık inşaat sektörü değerlendirme raporunda inşaat sektörünün büyüme rakamları, Avrupa’nın borç sorunu ve Arap dünyasındaki gelişmelerin sektöre etkisi ele alındı.

 

Türkiye’nin kaydettiği %8,8’lik büyümede inşaat sektörünün etkisi net bir şekilde görülmektedir. İnşaat sektöründe müteahhitlik hizmeti veren şirketlerin sermaye yapısının güçlenmesi ve proje finansmanı konusunda tecrübe kazanmaları görece zayıf seyreden gayrimenkul talebine karşın inşaat sektörünün büyümesine neden olmaktadır. Son rakamlara göre %13,2’lik büyüme gösteren sektörün gelişimine devam ettiği görülmektedir. Büyük inşaat projeleri ile birlikte büyüme atağına geçen sektörün ekonomiye katkı payı da artış eğilimine girmiştir. Buna göre ekonomiye katkı payı 2009 yılının 3. çeyreğinde %4,6’yı gördükten sonra yeniden çıkışa geçmiştir. Son açıklanan rakamlara göre ekonomiye katkı payı %6’yı yakalamıştır. İnşaat sektörünün büyüklüğünde ise çeyreklik bazda cari fiyatlarla dikkat çektiğimiz 10 milyar TL’nin artık çok geride kaldığı görülmektedir. 2011 yılında artış ivmesini koruyan sektör büyüklüğü ilk çeyrekte 12,83 milyar TL, son olarak ise 15,3 milyar TL seviyesine ulaşmıştır. Mevcut yatırımlar göz önünde bulundurulduğunda inşaat sektörünün büyüme potansiyeli görünmektedir. Ancak bu noktada global krizin olası etkilerine dikkat edilmelidir.

 

İnşaat yatırımlarında özel-kamu ayrımına bakıldığında özel sektörün açık ara önde olduğu görülmektedir. Buna göre krizin etkili olduğu dönemlerde ekonomiyi canlı tutmak için inşaat yatırımlarına ağırlık veren kamu sektörünün frene bastığı görülmektedir. Buna karşın özel sektörün inşaat yatırımlarında ivme kaybını daha sınırlı tuttuğu hissedilmektedir. Nitekim son açıklanan rakamlara göre inşaat yatırımları kamu sektöründe %6,5 artarken, özel sektörde bu oran %15,8 düzeyinde gerçekleşmiştir.

 

Yapı izinleri rakamları incelendiğinde inşaat sektörünün ‘akıllı adımlar’ attığı görülmektedir. Buna göre uzun vadeli adımları atmadan önce küresel gelişmelerin netleşmesini bekleyen sektör, orta vadeli yatırımlarda ise hızlı hareket etmektedir. Bunun sonucu olarak göre yapı ruhsatında geçen yıla göre bir düşüş yaşandığı görülürken, yapı kullanım izinlerinde artış oranları oldukça yüksek bir düzeyde gerçekleşmiştir. Buna göre yapı ruhsatları geçen yılın aynı dönemine göre Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında sırasıyla %32, %4,7 ve %14,4 düzeylerinde düşüş gösterirken, aynı dilimde yapı kullanım izinleri %10,6, %31,1 ve %44,1 düzeyinde artış kaydetmiştir. Buna bağlı olarak yılın 2. çeyreğinde 29 milyon m² yapı ruhsatı alınırken, 24,7 milyon m² yapı kullanım izni talep edilmiştir.

 

Avrupa’daki borç sorunu nedeniyle küresel ölçekte oluşan belirsizliğe karşın genç nüfusu ile dinamik bir ekonomiye sahip olan Türkiye’de inşaat sektörünün büyümeye devam etmesi beklenmelidir. Ancak kısa vadeli finansal dalgalanmalar nedeniyle tüketici talebinde zaman zaman yaşanabilecek daralmalar göz önünde bulundurulmalı, proje finansmanı konusunda risk yönetimine önem gösterilmelidir. Yine özellikle Türkiye’nin popülaritesinin arttığı Arap dünyasında inşaat sektörü etkinliğini artırmalıdır.