Tesisat Dergisi 272. Sayı (Ağustos 2018)

Tesisat / Ağustos 2018 65 tesisat.com.tr TÜRKIYE’DE KÜSİ’NIN TEMELLERI Ülkemizin üst düzey politikaları içerisinde bilim, tekno- loji, Ar-Ge ve yenilik alanları önemli bir yer tutmaktadır. Son dönemde yenilikçi politikaların belirlenmesi temel hedef olmuş ve bu anlamda da gerek sanayinin gerekse üniversite- nin bir araya gelmesinin önemi üst düzey politika belirleyiciler tarafından da kabul görmüştür. 2014-2018 yıllarını kapsayan 10. Kalkınma Planı’nda bilim, teknoloji ve yenilik bölümü altında KÜSİ’ye vurgu yapılmış ve KÜSİ’nin geliştirilmesine yönelik politika önerileri sıralanmıştır. 2011-2016 yıllarını kapsayan Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (UBTYS) 2013 yılı Eylem Planı’nda bilginin yayılımını ve ticarileştirmesini artırmak amacıyla paydaşların bir araya geldiği platformların etkinleştirilmesi, disiplinler arası araştırmaların artırılması ve araştırma sonuçlarının pay- laşımının teşvik edilmesi gibi KÜSİ’ye yönelik olarak çeşitli stratejik amaçlar listelenmiştir. Son olarak 27 Aralık 2011 tarihinde gerçekleştirilen Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 23. Toplantısı’nda ise üniversitelerde yenilikçiliğin ve girişimcili- ğin tetiklenmesi amacıyla politika araçlarının geliştirilmesine vurgu yapılarak, Ar-Ge yoğun başlangıç firmalarını etkin- leştirmek ve sayılarını artırmak amacıyla politika araçlarının geliştirilmesi bağlamında önemli kararlar alınmıştır. Tüm bu gelişmelerin ışığı altında, ülkemizdeki KÜSİ pay- daşları arasındaki sinerjiyi artırmak, ulusal yenilik ekosiste- minde bu iş birliğini geliştirmek, sanayimizi rekabet gücü ve katma değeri yüksek, yenilikçi ürünler üretebilen yüksek teknoloji ağırlıklı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmak amacıyla Türkiye Kamu – Üniversite - Sanayi İş Birliği (KÜSİ) Stratejisi ve Eylem Planı (2015-2018) hazırlanmış olup 25 Haziran 2015 tarihli ve 29399 sayılı Resmi Gazete’de yayım- lanarak yürürlüğe girmiştir. ÇALIŞMANIN AMACI KÜSİ faaliyetlerinin daha etkin ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturulması amacıyla, Bakanlığımız koordinasyonunda, Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri ile KÜSİ Çalışma Grubu üyeleri tarafından mevcut durum analizine yönelik olarak 81 ilde 1.398 kişinin katılımı ile bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma sonucunda ortaya çıkan ve ankete katılanlar (kamu, üniversite ve sanayi temsilcileri) tarafından tespit edilen yeni bir KÜSİ modeli ihtiyacı doğrul- tusunda illerin Ar-Ge ve yenilik ekosistem potansiyeli ile bu potansiyelin uygulamaya aktarılmasındaki farklılıkları temel alan yeni bir KÜSİ modeli oluşturulmuştur. Bakanlığımız uhdesinde ve 81 ilimizi kapsayan KÜSİ çalışmaları 2015 yılından bu yana her il için farklı sayılarda ancak benzer faaliyetleri içerecek şekilde yürütülmektedir. Bu durum, ünivesite ve sanayi altyapısı gelişmiş illerimizin diğer iller ile farkını ve potansiyelini ciddi bir şekilde ortaya koyarken, ünivesite ve sanayi altyapısı gelişmekte olan illeri- mizdeki bu eylemlerin uygulanamama sıkıntısını da berabe- rinde getirmektedir. Bu bağlamda yeni model çalışmasının amacı, KÜSİ kapsamında illerin mevcut durumunun ortaya çıkarılarak illerin KÜSİ endeksinin oluşturulması ve bu kap- samda politika önerilerinin geliştirilmesidir. VERI SETININ HAZIRLANMASI Yeni model çalışmasında Bakanlığımız Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü verileri ile Girişimci Bilgi Sistemi, TÜBİ- TAK ve KOSGEB verileriyle açık kaynaklardan erişilen YÖK verilerinden yararlanılmıştır. Ar-Ge ve yenilik ekosistemine ilişkin endeksin hesaplanmasında 50 kriter, KÜSİ uygulama endeksinin hesaplanmasında ise 24 kriter kullanılmıştır. YÖNTEM 81 il için oluşturulan yeni KÜSİ Modeli çalışmasında, ilk olarak Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri sınıfında yer alan Entropi yöntemi ile KÜSİ için belirlenen kriterlerin ağırlıklandırılması gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada, top- lanan veri seti içerisindeki her bir göstergedeki olumlu ve olumsuz uç değerler tespit edilmiştir. Uç değerlerin belirlen- mesinde ortalama değerden sapmalar ( σ veya 2 σ ) dikkate alınmıştır. Ardından, Min-Max yöntemi ile her bir gösterge en büyük değer 100, en küçük değer 0 ve ortanca değeri 50 olacak şekilde standardize edilmiştir. Son olarak, tüm karar verme birimlerine ait performans sıralaması puanları, yeniden ölçeklendirilmiş değerlerin ilgili gösterge ağırlığı ile çarpılması sonucu elde edilmiştir. KÜSİ Yeni Model çalışması kapsamında 2 tür endeks elde edilmiştir. Endekslerden biri KÜSİ kapsamında illerin Ar-Ge ve yenilik ekosistemini ortaya koyarken, diğeri illerin uygulama endeksini ortaya koymaktadır. İki ayrı endeks oluşturul- masının nedeni, illerin KÜSİ kapsamında girdi değişkenleri ile çıktı değişkenlerini ayrı ayrı yorumlama gereksiniminden kaynaklanmaktadır. KÜSİ Ar-Ge ve Yenilik Ekosistem Endeksi illerin KÜSİ kapsamındaki potansiyel durumlarını ortaya koyarken, KÜSİ Uygulama Endeksi illerin KÜSİ kapsamındaki potansiyellerini ne ölçüde kullandıklarını ortaya koymaktadır. KÜSİ Ar-Ge ve Yenilik Ekosistem Endeksi, illerimizdeki Ar-Ge ve Yenilik Ekosisteminde yer alan kurumların (Ar-Ge/ Tasarım Merkezi, Enstitü, Üniversite, TGB, TTO) bilgilerini, illerimizdeki sektörlerin bilgilerini ve yine illerimizdeki OSB’le- rin bilgilerini içeren, 50 farklı kriterden oluşan bir endekstir. KÜSİ Uygulama Endeksi ise illerimizdeki Ar-Ge ve Yenilik Ekosisteminde yer alan kurumların uygulamaları doğrul-