... oo N t: .. :::E aa ,, .. vı Tesisat boru hatlarında ileri teknolojilerle sızıntı arayı§ları 21. YÜZYILDA SIZINTI TESPİTİ Searching Leaks in lnstalled Pipelines Via High Technologies - Detecting Leaks in 21th Century 1. Giriş l Bu hizmet alanı nda Almanya'nın güney batısı nda sızıntı tespit işlemleri henüz pek fazla bilinmemektedir. Oysa bunun tam tersi Nordrhein-Westfalen'da geçerlidir. Burada yer alan sızıntı tespit şirketleri faal bir şekilde çalışmaktadır. İş tanı mı olarak sızıntı araması veya sızıntı tespitleri bina tesisatında sızı ntı lı yerlerin tespit edilmesini, su tesisat hatları ndan, kalorifer tesisatı na, zeminden ısıtmalı kalorifer sistemlerinden, düz çatı sızıntı yerlerine kadar yapıl ı r. Toprak altı nda yer alan sızı ntılı boru tesisatları da bu tanım içinde yer al ır. Her "boru sızı ntısı tespitçisi" arızalı bina tesisatı arayışını başarıyla yapamaz, zira bu aramalarda olağandışı farklılıklar göze çarpacaktır. Boru kırıkları bilinen uygulamanı n dışında daha seyrek kullanılan metotlarla da tespit edilebilir. Burada bu hizmeti sunanlar, kullandıkları ek cihazların yanı sıra eğitimli personelleriyle bu alanda çok rağbet görmektedirler. 2. Uygun ölçüm cihazları şart Profesyonel sızıntı tespiti ilk olarak uygun ölçüm cihazlarının seçilmesiyle başlar. Suyun geldiği yerden çı kmadığı bir çok tesisatçı tarafından bilinmektedir. Bu nedenle basınç testi başta yapılması gereken işlerden birisidir, çünkü bu şekilde arızalı boru hatları çoğu kez işaretlenebilir veya hatalı tahminlerzamanında düzeltilebilir. Farklı objelere özel şartlara göre, eğitimli sızıntı bulucu, uygun teknikle tespit işlemini başlatır. Taşı nabilir enfraruj kameraları, boru ve videoendoskopi kameraları , elektroakustik frekans kuvvetlendiricileri, Tracergasalgılama cihazları, bulunması gereken cihazlardan sadece birkaçıdır. Gerekli cihaz parkı, tecrübe ve rutin, bir çok taahhüt şirketinin "kendilerince" sızıntı arama isteğine engeldir. 118 3. High-Tech ağır cihazların yerini almıştır Sanayide çoktan alışı lagelmiş olan yüksek teknoloji kullanı mı , ev tesisatı ve boru hatları nı n kontrollerinde de kullanı labilir. Enfraruj tekniği, yüzeylerdeki sıcaklı k farkl ı lı klarını görsel hale getirmesi sayesinde sızı ntı tespitinde en önemli donanım haline gelmiştir. Eskiden cihazları n iç soğutması için azot şişelerinin ve sabit sehpaları n, sayısız arma-türlerin taşı nması gerekirken, bugün taşınabilir bir kamerayla, ki 90'1ı yı lların video kamerası büyüklüğündedir, yeterli olmaktadır. Aynı şekilde endoskopi tekniği, günümüzde kamera başl ıklarıyla ek olarak donatı labilir, büyüklüğü ve çözünürlüğü çoğu kez kanal incelemesinde kullanı lan ucuz ürünlerle karşı laştı rı lamaz. Elektro akustik frekans kuvvetlendiricileri (eskiden Geophon da denirdi), frekans indirgeyici, hafıza ve gürültü kompanzasyonu içeren "su tesisatçısı modeli"nden sı nı rlı dar yerlerde kullanı lan küçük cihazlara kadar bir çok seçeneğiyle sunulmaktadı r. 4. Bir çok uygulama alanını kapsayan izleme gazı tekniği İzleme gazı teknikleri de, bir çok uygulama alanlarında problem çözücüdür. Eskiden Helyum gazı izleme gazı için sunulurken, günümüzde daha ziyade tehlikesiz bir hidrojen karışımı ndan yararlanı lmaktadı r. İyi cihazlar daha 0,7ppm (part per million)'dan başlayan gaz zerreciklerini algılayabilmektedir. Doğan ihtiyaçlara daha kapsamlı bir şekilde hizmet verebilmek için bazı cihaz üreticileri, başka gazları da tespit edebilen cihaz modellerini piyasaya sunmaktadı rlar. Bu durum kulağa oldukça mantıklı gelse de çok kafa karıştı rıcı olabilir. Örneğin, eğer kanal şaftları nda veya Yazan: Tomas Drost (viZaar lndustrial Imaging) Çeviren: Korhan Küçümen Kaynak: Sbz, 8/2003 l!rofesyonel sızıntı tespitleri iderek daha önem 1azanmaktadır. f ülk sahipleri ve sigortacılar, /Joru hasarlarının tespit edilmesinde lıızlı ve modern hasar tespitleri istemektedirler. Birçok taahhüt şirketinin sızıntı Y.erlerini kendilerince tespit etme isteği, çoğu kez gerekli cilıaz arkına sahip olmamaları rgeline takılır. Bu sebeple ozellikle tespit işleriyle ilgilenen uzman kuruluşlar, hizmetlerini aygınlaştırmaktadır. atık gaz borularında çürüme sonucu ortaya çıkan gazlar geliyorsa tedirginlik yaratabilir. Zaten çoğu kez sızı ntı tespit işleri bir dedektifin işine benzetilir. Yapı malzemeleri bilgisine ve fiziğe dayanan uzun yılları n tecrübesi ve bilgi birikimine gereksinim duyar. Böylece sızıntı araması sadece "F" şeması na göre yapı lmaz, niçin ve nedenlere karşı ön sezinin de olmasını gerektirir. 5.Sonuç Almanya'da birçok bina, iyileştirmeye muhtaçtı r. Bu nedenle de gelecek yı llarda, tesisattan, düz çatı lardan ve cephe geçişlerinden sızı ntıları n görüleceği olasıl ığı kuvvetlenmektedir. Bazı arızalar komple bir yenilemenin yapılması nı gerektirmediğinden, sızıntı yeri tespitleri daha da büyük önem kazanmaktadır. Bu alanda faaliyet gösteren viZaar lndustrial l magingAG şirketi, ( menşesi kamera ve endoskopi uzmanlığıdır) bu durumu kavramış ve sızı ntı tespit alanında faaliyetlerini geliştirmiştir. Bu şirket uzmanl ı k hizmetlerini sunar ve müracaat eden uzmanlarla arızaların tespit edilmesinde birlikte çalışı r ve onarımlar için önerilerde bulunur. Arızalı kalorifer gidiş hattının zemin altında tespiti. Tespit termografi ile yapılmıştır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=