Tesisat Dergisi 98. Sayı (Şubat 2004)

H V A C D a B y A B 1 Rüknettin Küçükçalı / ISISAN g F f 1 i ö 9 a rm r 5 k e 0 ü a v l y l t a y e ı r s a l ı ı i n p n ' d t n d ı a d k a e t m da n n o ü m ğ h s d o e e z u n n u . r d a n 1 is 9 1 o 7 v 9 l 2 e 7 d u 5 y şa .ı y l n S ı ı t n u l i ı d y n n a g e d ua İ ş rT e I l f s Ü a i ı r s o Ma v la n e ar Tka. koi nkaa r gAö.rŞe.v'yyi akpumrdauk.tHadaırle. n bu firmada yönetici olarak ::ı 1/), ' aı j OZET Bu çalışmada baca tasarımı üzerinde durulmuştur. Doğal gaz yakan kazanların bacaları özenle tasarlanmalıdır. Yanlış uygulamalar zehirlenmelere, çevre kirliliğine, verim kaybına neden olacaktır. Mem a n k i alede öncelikle baca gazlarının yetli bir biçimde atmosfere atılması prosesine etkiyen parametre/er tanımlanarak tek tek incelenmiştir. iyi bir çgeerkeişkisninkiomşuinllinarnı evdeebnalecraida sızdırmazlık tartışılmıştır. Ydouğruulşamraalkı bkuanzalanrıbnacaları üzerinde yoğuşmasız kazan bacalarıyla karşılaştırması yapılmıştır. ABSTRACT Chimney design ismain/ ycoıısidered iıı tlıis artic/e. Clıimııey of natııra/ gasbıırniııg boilers shoııld be desigııed carefıı/ly. Wroııg applications may caııse deatlıs, po/lııtioıı and efjicieııcy loss.Primarily prcessofstack gasjlow isiııvestigated and actiııgparaıneteres are evalııated. Conditioııs fora good draft aııd clıimney sealing reqııireıneııts are discııssed. Condeıısing boiler clıiınıı coemyspaarreedceoıwısiitdl eı rneodn -acnodı tl ıey are ıdbeoıiılsei rnsg . 86 BACALARDA • ÇEKiŞ VE SIZDIRMAZLIK Chimney Draft And Sealing 1. Giriş Bacalar kazan dairelerinin ve kazan sistemlerinin en önemli elemanlarından biridir. İki ana görevi vardır: Birincisi yanma sonucu oluşan duman gazlarının emniyetli bir biçimde, bina içine ve yaşanan mahallere sızmadan dış atmosfere taşınıp atılmasıdır. İkincisi de kazan dairelerinin havalandırılmasıdır. Yakma sistemlerinde can kaybına neden olan olaylar en çok baca kaynaklı olarak meydana gelir. Baca çekmez veya iyi çalışmazsa duman yaşam mahallerine sızarve içindeki zehirli gazlar ölümlere neden olur. Aynı zamanda kazanda yanmanın iyi olması ve kazan ısıl verimi bacanın performansına doğrudan bağlıdır. Baca fazla veya az çekerse yanma odasındaki basınç etkilenir. Kazana giren hava miktarı artar veya azalır. Bu da yanmayı ve kazan verimini etkiler. Kazan dairesinin hava kalitesi havalandırma bacalarının etkinliğine bağlıdır. Kazan dairesinde belirli bir havalandırma sağlanmalı, pis hava dışarı atılırken yerine temiz dış hava alınmalıdır. Böylece koku oluşumu, pis hava birikimi ve sızan duman birikimi önlenmiş olur. Ayrıca gaz yakıt yakılıyorsa herhangi bir nedenle sızan gazın tehlike oluşturmadan tahliyesi duman bacasının ve havalandırma bacasının iyi çalışmasına bağlıdır. Duman bacasından ve havalandırma bacasından çekilen havanın karşılanması için kazan dairesine taze hava girişi temin edilmelidir. Bu amaçla dış hava ile kazan dairesi arasında yeteri büyüklükte bir açıklık yaratılması en uygun çözümdür. Uygun olmayan bacaların yarattığı bir sorun da yoğuşan sulardan kaynaklanır. Duman gazları içinde bulunan su buharının yoğuşması büyük miktarlarda su oluşmasına neden olur. Özellikle doğal gaz yakıldığında bu yoğuşma çok fazladır. Bacada yoğuşmanın önlenmesi için ısı kaybına karşı izole edilmesi gerekir. Ancak baca ne kadar mükemmel olursa olsun ilk çalışmada baca ısınana kadar mutlaka yoğuşma meydana gelir. Yoğuşmalı kazanlarda da bacada mutlaka yoğuşma olur. Bu su oluşumu önlenemezse veya oluşan su iyi bir biçimde tahliye edilemezse bütün baca boyunca binada kirliliğe, kazan dairesinde kirliliğe, baca yapısında tahribata ve atık su sisteminde zarara neden olur. Basit bir eleman ve basit bir kanal olarak algılanmaları nedeniyle bacalar en fazla yanlış yapılan ve sonuçları en ağır biçimde ödenen elemanlardır. Halbuki bacalar hesabı ve teorik modellemesi çok karmaşık elemanlardır. Tam bir hesap istendiğinde mutlaka bilgisayar programlarının desteğine gereksinim vardır. Bu nedenle bu yazıda baca uygulamalarındaki hatalar, uyulması gerekli kurallar, baca hesap yöntemleri ve sonuçların yorumlanması üzerinde durulmuştur. Farklı durumlar için karşılaştırmalar yapılmıştır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=