Tesisat Dergisi 98. Sayı (Şubat 2004)

--, N0o ..0 ::ı C/), Topluluk bünyesindeki pazarlama sonrası denetim yetkilileri ithal ürünlerin menşe işaretlerine yönelik yeni gereksinimleri gkeornetkrsoinl imeddeubyialmbielikrleirç. in e k önlemlere Seçenek 3. Gerek it lerde menşe işaretl hear il ngi en r ezkosreuynel ur l ioül ar ür ank kullanılması. Olası etkiler: AürBünbüünnyisesinde piyasaya sunulan her ter AB isterse üçüncü bir ülke menşei olsun herhangi bir menşe işareti taşıması zorunludur. Tezler: Tüm AB menşeyli ve Seçenek 2'de olduğu gibi yabancı ürünlerin işaret runluluğu, tüketic rilmesine yönelik eileylreinmlyearni lı lşe nymö ne lsei nzdoi ­ tespit etmek ve önlemek için et caktır. kin bir araç sağlayaSadece tüm AB menşeyli ürünlerin işaret tleipnmbiersiişnaereyönelik bir yasal gereklilik bu tin t masını sağlayacü ak mtı rz. a AmBa nol artr a d k a p k a ul z la a n rı ı n l ı k ik ç o e in n n d d u e s i u u b n l a u d ş s a ı l n a r a g a er b a re i s r k ı kyuerrul im, ggeirbeik sael gzı l aa mm aa nk tüketiciler ve kuruluşlar arasında en büyük etkiyi sağlayacaktır. AB menşe işaretinin hayata geçirilmesi, z iş a a m re an içerisinde "AB malıdır' menşe tinin diğer ülkeler tarafında kabul görmesini destekleyecek, bu ise gümrük birliğimiz ve mevzuatımızın büt nün ticaret ortaklarımız ta r aüfnı nl üdğaün tanınmasında önemli bir adım t cektir. eşkil edeİthal ürünlere zorunlu olarak menşe işaret nin konulması ve AB yerli üretiminde b i u yu ay sgauyl aa msaunnı un l ya acya ıkl mma saı l,l aArBa bmü neyneş sei nidş aer peti i k b o a n n mcı a süı rneat i ycöi lneerl i ka rma as lı inyde at l eer işni tyl eenrlimveesyi an i sağlayacaktır. Dolayısıyla üçüncü ülkelerin şablona karşı çıkma ihtimalleri azalacaktır. Menşe işaret bancı ülkelerl eiçr iinni nz ogreurnekl uyhearllieggeereti k ri s lm e y e a si ile ürün üzerinde tüketicilere yönelik daha kapsamlı bilgilerin yer alması sağlanacaktır, ç b ü e n li k r ü pazarlanan her ürünün menşei tilecektir. Bu sayede tüketiciler tercihlerini daha iyi yapabilirler. � AB yerli endüstrisine zorunlu 11AB malıdır11 � menşe işaretinin beraberinde getireceği "' ı maliyetleri de göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Daha önce de belirtildiği gibi AB endüstri gruplarının bu konu ile ' iii ı ilgili görüşleri farklılık göstermiştir ve ·e ., görüşlerinin şablona yansıtılması son C - derece önemlidir. Buna ek olarak gerek !I 36 yerli gerekse yabanc thi amnl ge ir tbai rr azf ıon rduannl u u yş ag ı b u m l n o a n şll e u a k n ra i ld u ye l ö u n s y a ü e l r l i ü y k r ö l h ü n e ğ e r e konabilmesi gerekmektedir ki bu da beraberinde ek idari maliyetleri get recektir. iV. Sonraki Adımlar Komisyon, bir AB menşe işaret şablonunun temelde çeşitli iyi özellikler içerdiğine ve bu tip bir şablonun uygulanabilirliğinin daha da ileri düzeyde takip edilmesi gerektiğine inanmaktadır. Bunu yaparken A K v o r m up i a Parlementosu, Ekonomik ve Sosyal te, kuruluşlar, endüstri ve tüketici örgütleri ele dahil olmak üzere ilgili t ların özellikle bu tip bir şablonun b a e r r a a fberinde getireceği göreceli maliyet ve faydalar ile ilgili görüş ve terc saba katılmasının önemli olaciahğl eı nrı i ndiünş üh ne ­ mektedir. Ulusal yönetimlerin her türlü uygulama maliyetlerinin de dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu sebepten dolayı tüm AB kapsamında geçerli olacak bir menşe işaretine yönelik yasal bir aracın uygulanabilirliği daha da derinlemesine incelenmelidir. Bu tip herhangi bir şablonun daha önce de belirtildiği gibi AB kapsamında yürürlükte olan mevcut, imtiyaz hakkı tanımayan kualunsuanl lmareandşeayişaanrme ası ve buna ek olarak tlerinin kullanımı na da hitap etmesi gerekmektedir. Önerilen şablonun aynı zamanda iç pazarın etkin bir şekilde işleyişine katkıda bulunması, ulusal yönetimler t leştirilecek kontrol v e oanr aafyı nmdeaknangizemr çaelakrı ile ilgili gerekli araçları tespit et sruırma lgaerareökzel önlemler öne sürm mees si ni ivneydaun ı tiği t şimlerimizde o a lu k ş d a i b rd il e ec EeEkAmiuç ehtr ei smi nedl e t u gti a r r i ­ tseızdliırk.lara çözümler sunması gerekmekBu doğrultuda Üye Devlet kileri yapmaları beklenmekt l e e d ri i n r: aşağıdaa) Komisyon'un bir AB menşe işaret nunun olası iyi yönlerini ve uyguilaşanbalboilirliğini daha da derinlemesine inceleme niyetini göz önünde bulundurmak. b ) Kgoumn i syyaos na lu nz ef amr ki nl ıi şna bbleornalba er ı rni nvdeee ngeuty ireceği muhtemel maliyet ve faydaları daha iyi inceleyebilmek üzere tüm ilgili taraflara danışacağını ve bu doğrultuda Konsey'in görüşlerini daha ayrıntılı şekilde ele alac durmak; ağını göz önünde bulunc) AB için en faydalı olacağına inandıkları şablon türüne yönelik temel fikirlerini tbı reayraank eo tnml aer ak gv öe r ey abkal aş lşıcıma laavrıanktaar jşl ıal ar ışn ve dezavantajların neler olabileceğini belirtmek. Notlar i- Komisyon-Birleşik Krallık, Dava 207/83, 25 Nisan 1985. Divana göre menşe ibareleri ve menşe işaretlerinin amacı tiiketicilerin yerli iirııııleri itlıal ürünlerden ayırt etmesini sağlamaktıı: Bu durum tüketicilerin başka bir üye devle/le yasalara uygun bir şekilde iiretilen veya pazar/aıum iiriinlere karşı öııyargılarını açık bir şekilde ortaya koyma/arma yol açacaktır. Divan tüketicileri koruma amacıyla bu tip bir önlemin a/mıııasıııııı gerekli olduğu tezini reddetmişıiı; çünkü yerel tüketiciler arasmdayapı/aıı bir araştırmaya göre tiikeıiciler bir malın kalitesini üretildiği yer ile bağdaştırmaktadıı: Adalet Divanı bu göriişe karşı çıkmakıadıı: Divana göre menşe işaretleri, tüketici/erin ulusal ürünleri başka bir üye devle/le yasalara uygıııı olarak iireıileıı veya pazarlanan iiriinlerden ayırt etmesini ve dolayısıyla tercihini ulıısal iiriinlerdeıı yana kııllanmasını sağlamaktadıı: Bııııa ek olarak Divaıı, ıııallarııı ıılıısal meıışeyleri tüketicilerin aklma belli bir kalite seviyesini getiriyorsa, malların veya paketlerin iizeriııe meıışeyleri be/itmek üreticinin çıkarına olacaktır, dolayısıyla üreticileri bıı konııda zorlamak gerekmemektedir görüşüne salıiptiı: Bıı dıınıında salııe menşe işaretlerinin �711/anımıııııı yasaklaıımasıııı sağlayan yasalarla tiiketicilerin korıımııası yeterli ölçiide garanti alıma almmaktadıı: Bıı kamı hakkmda dalıafazla bilgi almak için ayrıca Adalet Divanı '11111 5 Kasım 2002 tarilıli, C-325100 mımaralı Komisyon-Almanya Davasıııa; 6 Mart 2003 ıarilıli, C-6102 mımaralı, KomisyoııFraıısa Davasma göz aım iiÖrneğin, Ticaret Tanımı Yasası 1968 (BK), Madde 39; Fransa Gümriik Yasası (itlıal ürünler için '"marquage d'ıııı correctifd'origine"), Madde L 217-1 Tüketici Yasası (FR). iiiBıı menşe işaretlerinin doğruluğıııııı kontrol etmek için, diğer bir deyişle "X malıdır" şekilde işaretlenen bir iirünün söz konıısıı Xülkesinde üretildiğini doğrıılamak için bazı ulıısal yetkililer AT Giimrıık Yasası '11111 imtiyaz lıakkı tanımayan menşe kaııwı/arıııda açıklandığı üzere menşe ülkesi kavraııııııı kıı/laıımaktadır (örneğin bir ürün "ABD malıdır" işareti ile piyasaya sunulabilir çünkü A T Giimrük Yasası '11111 menşe kanım/cırma göre ürıımın çıkış noktası ABD 'dir). Diğer üye devletlerde, «(ilgili ülke) malıdır » menşe işaretine sahip olarak doğru bir şekildepiyasaya sunulabilmesi için bir iirünüıı yabancı bir ülke veya bir üye devlet menşei taşıyıp ıaşıınadığmı belirlemek tamamen tüccara bırakılıııışıır. Bu dava ile ilgili koşu/lamı sıradan bir iıısaıı tarafıııdaıı nasıl algılanabileceği de göz öııünde bıılııııdıırıılacak o/ıırsa karar mercii kesinlikle bir mahkemedir. Kısaca, AB biinyesiııdekifarklı üye devletlerin farklı kriterlere dayanarak yinefarklı ııygıılama/arı lıayata geçirmesi nedeniyle bıı mevcııt durum yasal belirsizlikteıı kayııaklaıııııaktadır. iv- Mevcut tiiketici mevzuatı bir ürüııt'in kalitesi, iireıicisi veya dağıtıcısı /ıakkıııda açık bilgiler verilıııesiııi sağlamaktadır. Genel ürün güvenliği ile ilgili 2001/95/EC Direktifi 'ııin 5. maddesine göre, üreticilerin tüketicilere normal veya tahmin edilebilir kııllanım koşulları alımda bir ürüııün yol açabileceği riskleri gerekli şekilde değerlendirebilmeleriııi sağlayacak bilgileri sıııııııası zorıınlııdıır. Söz konusıı Direktifin öne sürdiiğii öııleııı/erden birisi "üreticiııiıı kimliği veya bilgileri ya da ürüıı referansını ürüniin veya paketin üzerinde veren bir ibarenin bıılııııması; veya mümkiiııse ve bıı tip bilgileriıı verilmemesine yasalarca lıiikiiııı getirilmediği müddetçe ürüıııın ait alduğıı grup bilgisiniıı verilmesidir". Diğer bir deyişle bıı olanak ıılusalyasalarca kabııl görürse veya kabul gördüğünde üreticiyi taıııtmayı hedeflemektedir. Üreticinin taıııııması aym zamanda, iiye devletlerin defolu iiriiıı/erin sorıımlıılıığıı ile ilgiliyasa, diizen/eme ve idari provizyoıılarıııı birbirleri ile uyııııılaştırmayı amaçlayan 25 Temmuz 1985 tarilıli 85/374/EEC Konsey Direktifi 'nin uygulanması açısındaıı da son derece önem taşımaktadır. Söz konusu direktif. üreticiyi üriiniindeki defadan sorıımlıı tııtmaktadır. Bir ürün, 01111 satın alan kişinin bekle111ilerini karşılayacak oranda güven sağlamıyorsa defolııdııı: Her ııe kadar teoride bıı direktiftekstil ürünleri için geçerli olsa da üriiıılere bir menşe etiketi konulmasıııı gerektirmemektedir . v- COM/2003/46/FJNAL

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=