Tesisat Dergisi 98. Sayı (Şubat 2004)

"' en U . ) . t t Ü icriül enrki naliçteı ksiavr leagr ıünvı eknoliğr ui yhaunsusmuenvdcaut tü kAeB mmeü vş tzeurai lteı nr i nı dsaa tgı nö az l dö ınkül anrdı eü r bü un ll ue nr i dn umr aernaşke, kü al kdeal er rbi i hl gai kek dı ni nd ma tea mh a ok kl aı r va ek yhaa gn eg ri enkoski nt ai my ai olduğunu tespit etmek i v t Zk eotrl ue nr ilnu bk ier ni şdai rl ee rt i şnaeb lgoönruen uy na p, töı ğr nı edğüi nz eş inr ­ sl ei smt eeml el er dr deenn vf ea yr kal ı go öl anr üa lkl ük uor luul şutşul ar dr au gk el at ri ı receği ek yükler. t Ku ya gn uu lnal na mr ı na ddı oğ ğı nr ıu kboi nr tşr eokl i ledtem eu ky tgeunl a snoı p t rBuemllilubkiramüureytiömnestüimrelerinin maliyetleri. cine yapılmış olan yatırımı yansıtan -örneğin bir coğrafya veya t b i aşta tür bir kalite belirtisi- menşe işaretinin cari değeri. Komisyon son olarak, bazı sektörlerin Fikri Mülkiyet Hakları sahteciliği ile mücadele y et a m rd e ı d m e menşe işaretinin tek başına dahi cı olacağını düşündüklerini ifade çe ıtkmaer ıkl taend i rm. aBl ul a rnı no k gt aedr ça e Kk ohmai sk y soanh, i spal he tr ei ns ii ö ko n rumanın Topluluk için hali hazırda bir celik olduğunu belirtmekte ve gümrük ile ilgili yaptırım kapsamlarını artırıcı önlemler de di l ga hi l ii l öonl me ma kl i üazdeırme lsaor nı n zaatmı ladnı ğl aı nr dı ai fkaodneu ye lta mektedir; bunlara, belli başlı fikri mülkiyet hmaakl llaarraı nkı anr şiıhyl aa lp ıel adni lgdüi ğmi nr üd ke nu yşgüupl ahme al el anri ıl ev ne e b1 d 3 u 8 i le h3 a n /2 k m 0 la 0 a r l 3 ı l n a K r k ao e n k s s a i e n r y ş ı o D al l a ü ın r z a a e k n n l ö i e h n m la le e l m s e i l d ö ei r r l n d i k e iğ a k p i o s te a la y s r p a a n i k t gösterilebilir; ayrıc vkei y ept r hoas ek ldaür ırnl eı nr i kioç a r e u r e n e n m n s a b o s i n ı r n a o D l y a ir r ö e a n k k e t i f l f i i k k ö r ö i n n me le r ü i m s li sAuBn uml me nu şş teu ri.şVaTrüemt i bs auhntl ea r amraalğl amr lean mt eük b a ş ı n a cadele etmede temel rol oynayamayac tyi enti inn ddee us anhutteusl imüar me tai l leı db ıi rl i rk vi eA Bk u a m l k la e tı n n r ı ş v la e e b i n i ş l a i ih r r . a e ­ iV. Olası Seçenekler A ü B z i n re rAeBç omke snaşyeı di aş afr aert ki l ıs i sytaekml aişnı mi oilzulşetnuer mb i lairk. c n i n as ekçai lşmaeğsı di ad as hı r aa l aonl aasnı güöçr üsne mç eenketketdeinr : b i r i ­ 1 . sGaemr eı nkd ai tkhi ayl e rül ir üü nr el et irme l egreer eg kösneü lAl üBo lkaar apk uygulanac mını yönet a e kc ebki ,r AmBeknaşpesiaşma rıentdi na i gnekçuelrllai nb ıi r 2. d İ r t eü h t a z in l e i n ü nl r e ü u m n y l e e g n r u e i l n a z n h m o a r z a uı s n r ı l n l a uı n m o ve l a a s r A a ı. k B mk aepnsşaemi şı na ­ daki yerli üretimlerde tercihe bağlı olarak Ar eBk t imr eenn şAeB i şkaarpetsianmi nı n dk ual lgaençı lemr lai sbı ni rı dgüe ­ zmeanl ıl de ımr " e mn ienn şhea zi şı ar l raent mi n ai ns ı g (öönrünlel üğ i on l a" rAa Bk kBuullamneımv ını yönlendiren düzenlemeler). cut ABD sistemine benzer bir yaklaşımdır. 34 3 . Gs aemr eı nkd ai tkhi ayl e rül ir üü rnel et i rmdlee r dg ee rzeok rsuen lAu Bm ek an pş e ikşaapr seat imn ıi nnd ak ugl leaçneı rml i ı nb ıi r gdeür ez ketni rl ee mn ,e An i Bn hazırlanması. Hangi seçeneğin daha çeki ci olac maksızın Komisyon yerli üretimle a r ğ d ın e a , b h a e k r ­ u gh y a ö n g n g u ü l i l alü n b mi o r a la m s r ı a n u k a h t k e e u k m l l e a o n l l a ı r A lm a B k a , s m u ın e lu ı n n s ş a de l a i i ş ş a ( a ö r r e r e n t t l e e in ğ r i i in n n ÜraykeinÜcl ke el e nXm' d ee süi rgeet irl emkitşitği ri n) id da hü aş üdnemt aeykltı eodl ai r . s iB ş a l u e l g y i ü ş iş n a i n re k e u t ll u e la y ri n g nı u ld n hı ik ç ol l a a ş r r ü ı a p ş k e h k k ei u ll y l e l o a ri n k y ı l l e k m i a b i y u ç a t p i d p a e z v u a a l r u m ın ­ etmesi gerekmektedir. Ayrıc t b e e l v i r e ta e y n a ş u ç d n e ü u ş z i t e b li e n ü l l i e r t ü m m n e e e k t g i g k e e e r r e t e l k e k le i m r r e i k n i v e me u e iş y n a g ş r e e u , n t l l e k u a m ğ li u e shiastlei mhalezriırdulausmaleçvapta veya AB kapsamında cuttur. Herhangi bir AB m me e v nşe şablonunun, herhangi bir işaretin c m a s ı vuet ykaa pi şsaarme tılneır i ny i tdi remv aems i needseenbkeupl l oa lnmı ma ­ lma reı kntı eod li ru;m bsuunzu ny öynedr ien ee tt kü ikl ee tmice il m er e e s i t a g m e a re m k ­ layı c gun ıoblailcgai lket rı r.v eMr me neşkeü zi şearree thl earzi ı rtlüaknemt iacsi lı euryi n üretim yerine bağlı olarak terci hlerini lbüekl li er l rei yn ei bg iel mn i şel leetrmi nei l eb rui nsi asyaeğdl aemsaekçti amd ı ör . z g ü r ­ fYauykda ar ı dvae1 1 1d. eBzöal üv ma n' dt ea j bl aarhas eedki l eonl amr au hk t eymi neel yduekzaarvıdanatabjelalirrtı,ilemneüvç seçeneğin avantaj ve cut statü göz önünde ob ul al ruankd ua rşualğaırdaak , k bı si ar b ibr li er r şi yel kei l kdaer şdı l aeşğteı rrml eanl ı dirilmektedir. Seçenek 1 . Olanla sbıi re stikstileem Tria e:m y öannelal imk ıdyülaz egnölneüml leü o l u ş t u r u ­ t i Ş ş a u a ş rı e a m t n l d a i a b s iı r n o t a l a d ku y ı ğ m ö u n ü g e r i ü l b i n k i, l e A h re e B r v h p e a a b z n a u g r t i ı n ip d b a i b r i r m t i a ş e a n l r e ş e p e t bulunmayan başka mallara rastlanacaktır. Tezler: cBı ul ı ğsı ye lçae nheokm, obj ier nTob pi r l uAl uBk mdeünzşeen lieş amr ee st ii şaar ba ­ lonunun hayata geçirilmesini sağlayacaktır. Suöyzguklaonnausu düzenleme tüm ortak pazarda cağı için mallara gönüllü olarak ul i yl i ğgiunliann aonn aAy lBa nmmeans ış ev ei ştaür emtl eüryi en i nü l kgeel eç er irn ymöenl ee t igmöl remr i etsai r ag feı nr edkaenc ebke,n zbeur işseek ibl döey lme ubai r işlemden kaçınmaya yönelik mevc ların önünü tıkayacaktır. ut çabaBu seçenek sadece gönüllü olarak uygulanan menşe işaretlerine yönelik olacağı için yerli veya yabancı endüstrilere ek maliyetler getirmeyecektir. Üreti c şe işaretini koymayı duiruümrüunlmerüinseaitAseB dmüeşnü­ nec gösteekrtmirevkeiysateyüerünnyüanbüann AB malı olmadığını cı bir üretici için de aynı durum geçerli olacaktır. Terc loalyaır ai " h k A e B k a d m b a u y al a l g ıd lı ö ır r b e " i ri byaarkel saişnı mi n on led ukğaudna dr ayna ydgoı n ceğini tahmin etmek zordur, ancak en azından önerilen AB düzenlemesi, yişaasreatl lebirri nzkeumlliannıhmaıznıarlayyöanelik A B kapsamında cak ve buna uygun uygulamalar getirecektir. Seçenek 2. ABD'dekine benzer olan karma o tb e l i r a r rsai skt ei şma r: eöt r knoe nğ mi n aistıh, ayl eür rl iü nü lreürnel ezr od reu ni sl eu cihe bağlı olarak işaretlerin kullanılması. Olası etkileri: tAaBşımpaaszıazrıonrduanluithoalla ürünlerin menşe işareti caktır. Bazı yerli ürünler, yerli üretic tğaumn ua mk aennı t tl a i e n m r i na küvreü ng löesrtienrimn eAk Bi s tçeığkiı şül ız eorlidn ue , cihe bağlı olarak "AB malıdır" menşe işaretini taşıyacaktır. Tezler: gBeut isremç ee nmeek kAt eBd ier.n dÖü zster li sl ii nk el e eAk Bmsaıl ni yı er ltal errı dışındaki üreticileri etkilemektedir. Teorik o ür la e r t a i k AB ortakları bu girişimi, AB dışındaki c t r i a p k d b ü i i r ş le ü sr n i i s n e t be m i m li a r .l i A y B e u B t n in d ui ı s ş a ö ın r y t d ı l r e a a s n k e i k b b d ir i e r ö ç y n o in l k e e m b d a e o ş b l k a a u ­ ü b l a k n ecdıe ,t eödr naer iğki nç i Al eBr dDe, nJ a phoi çnbyiar vzeoÇr liunk' d ve eyyaa sme uç eh na leekf eats lgı nedl ma ,e kAsBi zDi n vueydgiuğlearn mü çaüknt a d ı r . B u cü parti ükolkyemlearke zmoarul nihdraaçoleadne(raknen menşe işareti cak söz konusu ülkelerdeki üreticiler AB pazarına mallarını s ü o re k t a i rken aynı yapmak zorunda değiller) AB cilerinin karşılaştığı mevcut dezavantajı da ortadan kaldıracaktır. Tüketic c güereüğlkieml i e e b rd n il ş e g e n il e i ç ş r a ı i k r ı g e ş t e lı i li o b şt l u a ir l n u il e n tü b a m i lirü, rçüünnl ekrüd eü çyüansa caktır. ç T EE ü ık A r a k ib y (A i e l v ir i r l , e u p ç ili a ü ş kn E i k l k e ü o r dn z e o o m b r a u i z n ı B y l ö u al sg a b e l i s s r i) o " r o E u r E n t A l a a k r l ü o al r r k t ı a e y v s a e i s üm ı r r a a ül s n ı ı d l y e ı l r a r " i A viç e B i y n ü a v y " e e T y si ü a r o k T lm i ü y r a e k y iy a m n e a 'd l E ı e d E Aır y " a Üs iş a y a l e r o l e el t r ai i r n n a i i n n k ö ür n etilen veya piyasaya sunulan ürünler için c yaraetdaebinletahmin edilemeyen bir dezavantaj c rkeatrişnı i ny a Es aE lA e u ğ y A i u n öm la nl ş e u m l s u a ü ğ s r u ı ü 'n l v ı e n e b i A i l l i g r B . i - l T i B i ü m r r k a m i d y e d e n e ş G l e e ü ri i ş m n a e ­ ç d rü ı a k k h a a Bb a i i r l y l e irğı ni vt iı l ıpbr oi rvşi ez yk oi l dn el aar rı na ışnt ı roı l lma saı seı vt kei loerrtianyi an c mektedir.ek zorlukların bulunması gerek­ �

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=