Mo oN � ni '. e ii > i ., o .; "iii Buna karşın son yıllarda, mimari tasarım hizmetleri iç dekorasyon, peyzaj ve benzeri ihtisas hizmetlerine ayrılarak, tasarım hizmetleri uzmanlık kollarına pay edilmiş, hizmet bedelleri haklı olarak yüzde iki yüz mertebelerine ulaşmıştır. Benzer tarzda statik mühendisleri, zemin etüdleri, deprem önlemleri yapı denetim yöntemiyle hizmetlere bölünmüş, inşaat mühendisliği hizmet bedelleri % 75'ten % 1 00 düzeyine çıkmıştır. Elektrik mühendisliği hizmetleri de harici şebeke, trafo, dekoratif aydınlatma, elektronik sistemler, otomasyon gerekçeleri ile % 38.5 olan pursantaj oranından % 50 mertebelerine çıkmıştır. Yapıda mekanik tesisat tasarım hizmetlerine gelince; bedeli %50 oranı ile sınırlanan ısıtma, havalandırma ve sıhhi tesisat ile tanımlanan hizmet klima, yangın, mutfak, çamaşırhane, bahçe sulama, hastane tesisatı, doğal gaz, bahçe sulama, otomatik kontrol, otomasyon sistemleri ile önemli bir oranda artmış, ancak hizmet ihtisas kollarına ayrılmamış bu nedenle hastane, otel gibi önemli yapılarda gerek duyulan özel tesisat hizmetleri mekanik tesisat hizmeti içeriğinde bırakılmıştır. Bu sonucun ana nedeni sayılan on binlere ulaşan diploma yetkili makina mühendisleridir. Sektörümüzde tasarım hizmeti veren bütün meslektaşlarımız ihtisas gözetmeksizin her türlü tesisat hizmetlerini yüklenmekte, bu ortam içinde sayıları 100-150 adedi aşmayan deneyimli tasarımcılar da geçerli koşullara ister istemez uyum sağlamaktadırlar. Bu nedenle tesisat projelerinin nitelik ve kalitesi düşerek sıradan uygulamalara dönüşmekte, hizmet yetersiz proje haline gelmektedir. Dolayısıyla uygulayıcılar, malzemeciler, bayiler tasarım hizmetlerine soyunmakta, sınama, deneme metodu ile sorumluluk yüklenmeden proje yapmaktadırlar. Temel sorun, mekanik tesisat proje hizmetlerinin ihtisaslara ayrılması, uzmanlık gerektirmesidir. Multidisipline olmamış, deneyim ve üretimi ile kendini kanıtlayamamış büroların ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat, yangın, doğal gaz dışında mutfak, çamaşırhane, yüzme havuzu, bahçe sulama, medikal gaz, fittness centre ve otomasyon projelerini tam anlamı ile yapabileceği düşünülemez. Kısmen yapabilenler ise tasarımda uzman firmalardan destek almak zorunda kalmaktadırlar. Proje üretim hizmetlerinde bu anlayışa ve bu tür yanlış uygulamalara son vermek gerekir. Bu görev kamu ve meslek odalarına düşmektedir. Uzmanlık sorumluluğunda yapılacak mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin topluma yararlı yönleri açıkça bilinmekte olup, tüketicinin beklentisi de bu hedef olmaktadır. Ancak ülkemizde işveren adına görevli ve yetkililer bu sorunu anlamış sayılmazlar. Nitekim ülkemizin en mutebervegüvenilir kurumu 20 p aT r y e o m r j ıl e e m l h a s i s o z ı r m , u e u n t z , l m e m r a i e n n k i l a n ık n i i g h k e t ir t s e e a s k s i t s / i a a r r t a md eenseiydii rm. Mv eı ı ül triedtiismi pi l iinl ee koelnmdai mn iı ş , s ı k s ı a ı h t n h m ı i t a l t a , e y s h a i a s m v a a t a , l m a y n ı a ş d n g ı b r ı ü m n r , a o , d l a o k r ğ l ı i a n m l a g , a z dışında mutfak, çamaşırhane, ymüezdmi kea hl agvauzz, uf,i tbt naehsçse cseunltar me av,e ao nt olma ma sı yiolne yparpo jaeblielreicneiğ tia m düşünülemez. olan Türk Standartları Enstitüsü'nün Ankara Temelli Araştırma Tesisleri için yeni ihale kanunu doğrultusunda yapılan proje ihale hizmetlerinin tanım ve kapsamı bunu kanıtlamaktadır. İhale dosyasının incelenmesinde görüleceği üzere ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat tanımlarını kapsayan tesisat hizmetlerinin açılımı, basınçlı hava, oksijen vakum tesisatı, temiz oda teknolojisi şartları, bina otomasyonu, alt yapı tesisatlarını tanımlamakta; projelerden enerji, çevre etkinliği koşulları, yangın ve güvenlik önlemlerinin yapılması beklenmekte, ayrıca yapım süresince gerekecek bütün revizyon, tadilat ve yenileme hizmetlerinin ücretsiz yapımının taahhüd edilmesi istenmektedir. Bu doğrultudaki hatalı yaklaşımın yanı sıraverilen tekliflerden en düşük bedelin %90 tenzilatla mimari, statik, tesisat, elektrik ve alt yapı hizmetlerini taahhütettiğini görmek daha şaşırtıcı ve daha sorumsuz bir sonucu sergilemektedir. Türkiye'de proje hizmetinin önemi, hizmetin tanım ve kapsamı bilindiği takdirde işverenler öncelikle işi bilen, deneyimli, sorumluluk alan profesyonel uzmanların arayışına gireceklerdir. ► Yaşamın Gizli Mutlulukları Değerli bir mimar arkadaşımın Kuzey Avrupa ülkelerindeki deneyimleri, üniversitelerdeki eğitim hizmetleri ve ödüllerle dolu örnek yapıtları sonrasında, caz festivallerinde tumba çalma merakına kapılıp, bunu hobisi haline getirdiği sıralarda yüzüne vuran mutluluğu gördükçe kendisine gıpta ediyorum. Renkli kişiliği, görgüsü, rafine yaşamı ile hayatına yansıyan sanat ve kültür yeteneği, giyimi kuşamı, efendiliği kendisini sıradanlıktan uzaklaştırarakzariftutkulara sürüklemiş, güzel sanatlarla dolu hayatını zenginleştirmiştir. Çok konuşmayan, fevri olmayan, coşku, heyecan ve neşe gösterilerinden uzak, insanı dinleyen, yorum yapmayan, kavga etmeyen, kızmayan, küsmeyen, ufak efek espiri ve oyunları ile mutlu olan, dostumun mutsuz, nikbin ve pesimist halini hiç görmedim. Kendisi masa başında çizimlerle uğraşmayan, hep küçük kağıtlar üzerinde eskiz ve skeç ile kafasındaki şekil ve biçimleri oluşturan, renk mozayiğ i yapan, dergi ve mecmualardaki güzellikleri ayırıp seçen bir tasarımcı olarak bilinir. Orta boylu görünümünü; uzun ceketleri, kabaran saçlarıyla, renkli giysileri, iğneli gömleği, kravatı, ayakkabısı ve çorapları ile sıra dışı zarafeti sergileyen pahalılığı gizleyen değerli saati, kalemi ve arabası ile eriştiği şıklığı gösteren arkadaşım, birçok zenginin ulaşamadığı kaliteye kolayca erişmektedir. Yakınlarının politikada, iş hayatında, sosyal yaşamda sergiledikleri başarı dolu öncelikleri karşısında duyduğu sevinci, övüncü saklayan mütevaziliğin değerine sahip, mesleğinde en üst düzey erdemliliğe ulaşmış dostumun son yıllarda caz orkestrasında genç yeteneklerle tumba çalışının verdiği mutluluğun yanı sıra, sürekli dinlediği caz müziği, klasik eserler ve resme duyduğu ilgi ile sanata olan saygısı erişilen doruk zevkleri yansıtmaktadır. Sessiz mutluluk potresini bir yönü ile çizdiğim dostumun kişisel niteliklerini analiz ettiğimde eğitim ve kültürün öne çıkardığı çağdaşlık ağı rlık kazanmaktadır. Çağdaşlık bireylerin egolarının öne çıktığı yaşam yarışında kişilik göstergesi sayılabilir. Bu insanlar ideolojik saplantılar ı olmayan postmodern bir yaşam çizgisinde çoğu zaman toplumdan kopuk, kendine özgü yaşam içinde hiç bir zaman aşırı gayretkeşliğe girmeden, sessiz, sakin, özgün yaşamlarını sürdürmektedirler. Bu bireyler insancıl, mütevazi yönleri ile gösterişi sevmeyen cazip kişilerdir. Gizemlerindedüşünce hakimdir. Sessizdönemlerindeki haz bu düşünceden kaynaklanır. Doğada mevcut değerlere önem verirler. Kelebeklerin rengi, yaprağın şekli, panterin formu, güneşin enerjisi, denizin derinliği gibi katıksız güzelliklerle yaşamın tadını görerek, duyarak, hissederek çıkarırlar. ► Batı Ülkelerine Bakışımız Türk toplumu uzun süredir batı hayranlığı içindedir. Batının ileri ülkeleri bilim, sanat ve teknolojileri sayesinde bizlerin çağdaşlık çabasında hedefi olmuştur. Zaman zaman bu hisler batı karşısında eziklik duymamıza neden olurken, onları değerlendirmede yapılan hatalar toplumu her alanda taklitçiliğe sürüklemiş, asırlardır bu ülkenin sahip olduğu kültür yozlaşmış, manevi değerler sarsılmış, ülkede çelişkili bir toplu yaşam kuralları hüküm sürmüştür. Atatürk ile başlayan Türk kimliği sınırlanıp, bir kısım aydın ve medeni insanımızla Avrupa düzeyinin üst seviyesinde yer alırken, büyük bir bölümü oluşturan okumuş, tahsilli insanların sıradanlığı ileri toplumlar nezdinde yetersizliği sergilemiştir. Bu sonuca neden olan faktörlerin başında eğitim, kültür, görgü ile ekonomik olanaklar gelmektedir. �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=