1D "' ;-.:. "'(/) ,-� �I � article saplamalarda kullanılan referans yı l ı değiştirmeleri ve sözleşmenin mali mekanizması olan CEF fonlarından yararlanma hakkını elde etmişlerdir. il EIG (Environmental lntegrity Group): 2000 yılında C.Kore, Meksika ve İsviçre tarafından oluşturulmuştur. Özellikle OECD üyesi C.Kore ve Meksika'nın 2012 sonrasında alabileceği yükümlülüklerin belirlenmesinde kapsamında, "İleri Gelişmekte olan Ülke" kavramını müzakereler taşımaya çalışmaktadırlar. il GRILAC: Kyoto Protokolü'nün esneklik mekanizmalarından Temiz Kalkınma Düzeneği kapsamında ormancılık etkinliklerini de dahil edebilmek için stratejiler geliştirmeye çalışmaktadırlar. Bu verilerden anlaşılacağı gibi, resmi olarak sadece Ek-I, Ek-il ve Ek-I Dışı olarak 3 temel grup bul unmasına rağmen, gayrıresmi düzeyde birçok yeni oluşum ortaya çıkmıştır. Bu yeni oluşumlar, özellikle oybirliği ile kararın geçerli olduğu resmi müzakere süreçlerinde ülkelerin taleplerinin daha rahat dile getirilmesine veya benzer çıkarlara sahip olan ülkelerin güçlerini birleştirmelerine yardımcı olmaktadır. İklim değişikliği alanında İDÇS ve Kyoto Protokolü'nün yapısının ve mekanizmalarının Hükümetlerarası Müzakere Komitesi'nin resmi olarak 1991 'de çalışmalara başlayan oturumlarında çok çetin, kimi zaman aylarca süren müzakereler sonucunda ortaya çıktığı değerlendirildiğinde, bu ittifak/oluşum veya koalisyonlar daha da önem kazanmaktadır. 5. İklim Değişikliği Müzakelerinde Türkiye 2000 yılı verilerine göre, Türkiye'de fosil yakıtların tüketimi sonucunda yılda yaklaşık olarak 200 milyon ton CO2 salımı gerçekleştirildiği tahmin edilmektedir. Bu salımın o/o 34'ü elektrik üretimi, o/o 32'si sanayi, o/o 17'si ulaştırma ve o/o 16'sı diğer sektörlerden kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Türkiye, 1999 yılına ilişkin temel CO2 göstergeleri açısından, dünya ülkeleri arasında, toplam CO2 salımında 23., kişi başına CO2 salımı açısından 75., CO2 salımının gayri safi yurt içi hasılaya (CSYİH) oranında 60. ve CO2 salımının satın alma gücü paritesine göre hesaplanmış CSYİH'ye oranında ise 55. sırada yer almaktadır. Ancak Türkiye, İDÇS müzakereleri sürecinde Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) üyesi ülkelerle birlikte Ek il listesine alınmıştır. 2001 yılı kasım ayında Fas'ın Marakeş kentinde yapılan 7. Taraflar Konferansı'nda, Türkiye'nin isminin Ek ll'den silinmesi ve "ortak fakat farklılaştırılmış 124 sorumluluk" prensibi çerçevesinde, özgün koşulları dikkate alınarak ve diğer ülkelerden farklı bir Ek-I ülkesi olarak sözleşmeye tarafolması kabul edilmiştir. (Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Ulusal Raporu, 2002) Türkiye'nin İDÇS kapsamında bundan sonraki süreçlerde karşılaşılabileceği güçlüklerin daha rahat ve ulusal çıkarlarımıza en uygun bir sonuçla aşılabilmesi için, uluslararası alanda gelinen bu noktanın farklı bir açıdan ele alınarak değerlendirilmesi yararlı olacaktır. (Şekil 4, Şekil 5, Şekil 6) Bu çerçevede, aşağıdaki değerlendirmeler gündeme gelmektedir; il İDÇS'nin yapısının oluşturulduğu 19911995 yılları arasındaki Hükümetlerarası Delege sayısı 14 12 V Müzakere Komitesi toplantıları, kamu kurumları tarafından ciddi bir şekilde izlenememiştir. Yüzlerce kişinin katıldığı bu görüşmelerde, Türk heyetleri nadiren en fazla 3 kişiden oluşmaktadır. il 1995'ten itibaren gözlemci statüsünde katılım sağlanan Taraflar Konferansları'nda heyet sayısında göreceli olarak bir artış sağlanmıştır. Son 3 Taraflar Konferansı'nda OECD ülkelerinin ortalama 30, Ek-I dışı ülkelerinin ortalama 15 kişi ile müzakerelere katıldığı düşünüldüğünde, bu sayı hala çok yetersizdir. (Müeller, 2003) il Bu süreçte, heyetlerin oluşumunda kurumlar arasında ve kurumlar içerisinde görevlendirilen temsilci sayısı ve sürekliliği açısından ciddi istikrarsızlıklar gözlemlenmektedir. Bunun sonucunda INC: ---------. Hüküınet l erarası Müzakere Komitesi COP: Taraflar 1 O v,,------------- ---�ı-t,;rt-f,::ıt-:;;.---- Konferans, :: 8 V 6 4 V ,. 2 _I �- � � o . a o 6 N "" u ,;., ,;., u ;?; ;?; ;?; ;?; u u ;?; ;?; ;?; ] ,-�� ll. I ,.._ ô ô o u u u ;?; ;?; ;?; ;?; ;?; •' � : 0--- • ' :: } ' L..1 -■ L.�: . - _, L { ; r- ,,.. liiDİE rıDPT gEnerji □ Çevre □DMİ ■Dışişler· Şekil 4. 1991- 2002 temel iklim müzakerelerinde Türk heyetlerinin dağılımı (UNFCCC, 2003) Toplam heyet üyelerinin %'si 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%0% -ı--- -----��-.--�-------r Hükümetlerarası Müzakere komitesi (INQ Taraflar Konferansı (COP) DoiE [!,]DPT 0 Enerji □Çevre ODMİ ■ 0,jişler Şekil-5. l 991- 2002 temel iklim müzakerelerinde Türk heyetlerinin genel yapısı (UNFCCC, 2003)
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=