Tesisat Dergisi 96. Sayı (Aralık 2003)

Moo N - ; ! ; ! ; : <O "' ;;, "' (/) Nedenbir bacaya ihtiyacımız var? lsı sistemlerinde yakıtın yanması sonucu açığa çıkan egzoz gazının ortamdan uzaklaştırılması için bir bacaya ihtiyacımız vardır. Baca, bu görevini yaparken de yanmanın sağlanabilmesi için gerekli vakumu da oluşturur. Aynı zamanda baca gazı içerisinde bulunan zehirli bileşenlerin insanlara olan etkisini azaltabilmek için gazın yüksekte havaya bırakılmasını sağlar. Kaç tip baca vardır? Bacalar, beton, tuğla, çelik veya plastik yapılabilir. Bazen kendi kendini taşıyabilen, yere monte edilebilen, bazen de çelik konstrüksiyona veya yanda bulunan mevcut yapıya dayandırılarak kurulan ya da gerdirme halatları vasıtasıyla dik durması sağlanılan bacalar olabilir. Baca tipinin seçimi, yapacağı işle ilgili olarak veya fiyat ve konstrüksiyon şekli ile süresine bağlı olarak tespit edilmektedir. 112 Baca, binalarda en yüksek yapı olduğu için, mimarlar genellikle mimari için bacanın şeklini değiştirmeye çalışırlar. Bu düzenleme dikkatle yapılmalı ve bacanın orijinal silindirik veya konik şeklinden uzaklaşılmamalıdır. Karmaşık şekillerde yapılan bacalar teknik anlamda bir çok sorunlar doğurur, rüzgar direnci artabilir, bununla birlikte maliyetler artar. Beton bacalar genellikle sıcak gazın yaratmış olduğu etkilerden korunabilmesi için içine bir veya daha fazla kılıf (ateş tuğlası veya çelik baca) geçirilerek inşa edilirler. Kim projelendirmelidir? Bacanın dizaynını yapabilmek çok ciddi çalışma gerektirdiği gibi aynı zamanda diğer mühendislik bilimlerinden de bilgi birikimi gerektirir (yanma, metalurji, diğer malzeme, makine, özel ve yapı mühendisliği). Bacanın dizaynını yapacak olan kişi hem mühendis olmalı hem de baca dizaynında uzman olmalıdır. Öncelikle hangi kararlar gereklidir? Yeni bir bacanın inşasında öncelik, iş sahibinin gerekli kararı vermesindeki kesinliktir. t Baca gazının hava kirletme etkisi göz önüne alınarak baca gazı filtresi yapılması veya bacanın yüksek inşa edilmesi (filtre edilmemiş gazı mümkün olduğunca yer seviyesinden ve hava emme ağızlarından uzağa atabilmek). t Genellikle bakım maliyetleri ile bakım sıklığı ve bacanın maliyeti arasında ters orantı mevcuttur. İnşa edilecek olan bacanın maliyeti yüksek ise yapılması gereken bakım sayısı az ve bakım maliyetleri düşük olacaktır. Bu yüzden karar kullanıcının bakım ve kullanma şekline göre bacayı yaptıracak olan firmaya bağlıdır. 1. Baca bakımları için ne kadar sıklıkta kazanları kapatabilirsiniz. 2. Acil tamir ve bakımlar için planda olmayan kazan kapatmalarının ekonomik boyutu nedir? t Gelecekte işletim operasyonunda değişiklik olması durumunun mümkün olabilirliği göz önünde bulundurulmalıdır. Farz edelim ki bir değişiklik söz konusu oldu. Bu durumda dizaynı, mevcut baca üzerinde yapılacak bir değişiklikle yeni sisteme geçilebilmesi için tavsiye verebilmelidir. İşletim değişikliklerine örnek olarak; 1 . Sisteme yeni bir desülfürizasyon cihazı veya diğer filtre cihazlarının monte edilmesi veya var olanın çıkartılması. 2. Sisteme yeni bir yanma havası ön ısıtıcısının monte edilmesi veya çıkarılması. 3. Yakıt değişimi. 4. Kazanların yerinin değişmesi. 5. Operasyon modlarının değişimi, sürekli veya kesintili çalışma şeklinde. t Kazan dairesinde baca kazana mümkün olan en kısa mesafede olmalıdır. Aynı zamanda baca çekişini etkileyecek yüksek binalardan uzak olmalıdır. t Birden fazla kazan bir bacaya bağlanacaksa her bir kazan için ayrı bir yatay baca yapmak faydalıdır. Baca gazının filtre edilmesi düşünülüyorsa bir de bypass kanalının yapılması gerekir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=