www.teknikyayincilik.com o ÇUKUROVA iSi SİSTEMLERİ SANAYİ ve TİCARET LTD. ŞTİ. - Bugüne kad. dün k 7�alı'te .0:..1·'"'temı' ,,,g;,,u)".e.,8,d;7'.e//l'/',l?7.e/,.e/,i,ı- 1A, ;;;21 ı:, ..8.erhnHH.97 llenetim �ertifik ı =� ;:-:::::-�---:=-- --,z;o--- ......... _,rk,�,,,, .n.. t . •,;::: �·�- ��,.,, l"I - -------- ' 1 = ------..-- �'!!� • ;; -..=--- �� - � ......,_ -----
ELGINKAN TOPWLUOO Kazancınız Termostatik kafada yere paralel veya_ dik montaj imkanı Kompakt termostatik • kafa dizaynı Uzun ömürlü ve bakım gerektirmeyen e. tasarım Sıvı esaslı•- - -------,, hassas termostat ' TS EN 215'e : uygunluk • � 111 1 t 1 ·,ı-:ırı lll .) ✓ 20°c 1°%C ' 6l i ke nf ae zr jl ia kı sa ıynbmı naa, yol açabilmektedir. GENEL DACITIM I ELMOR Tesisat Malzemesi Tic. A.Ş. Tel: (0212) 251 70 06 (6 hat) elmor@elmor.com.tr : Her ortam için ---,. ayrı ısı kontrolü yaparak, tasarruf ve konforu bir arada sunma imkanı • Ortam sıcaklığını 5 - 29°C arasında ayarlama imkanı Dıştan müdahaleye ._ karşı, içten pimli ıı kullanım aralığı ayar ya da sabitleme imkanı Beyaz, krom ve mat krom renkte • termostatik kafa seçenekleri E.C.A. YILLARCA BERABER ÜCRETSiZTÜKETiCİ DANIŞMA HATIi: 0 800 26185 13 www.elmor.com.tr www.ema,servls.com SERViS I EMAR Satış Sonrası Mllşteri Hizmetleri San. ve Tic. A.Ş. Tel: (0216) 305 55 04 - 305 07 24 cmar@emarservls.com ....... -- ı...._ NELJ IKARJ ITAL'Y �İRB AN� RSAj lKYA
.....,.::.::�:,'--w....._ :.�·� ... ,.._,,: ,--...., ....... ....._, �c.. ,-::,-, .. ......., ...._ __ """ ...... ... EL MÜDÜRLÜK PAZ. VE SATIŞ CARA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ i.ALYA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ İR BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ NA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ �A BÖ�GE MÜ!?Ü�Lü�y .. A BOLGE MUDURLUGU Kalite, Güven ve Tecrübenin aldığı yoldur... YAKACIK VALF® YAKACIK VALF SANAYİ VE TİCARET A.Ş. : Cumhuriyet Mah. Abdi İpekçi Cad. Na:2 81450 Kurfalı - Yakacık· Kartal/İST. Tel: (0216) 309 72 50 (Pbx) : Platin Sakak No: 20/15 06540 Çankaya/ ANKARA Tel: (0312) 441 36 00 • 440 04 86 : Kırcami Moh. Perge Bulvarı Mevlüt Baysal Apt. No: 115/2 ANTALYA Tel: (0242) 312 36 64 : GazilerCaddesi, Yenişehir İş Mrk. No: 478 Kot. 3 D: 314 Yenişehir/İZMİR Tel: (0232) 459 00 53 • 459 00 55 : Gozipo� Bulvarı Çelik Apt. No: 52 Kat: 3 ADANA Tel: (0322) 459 50 62 • 459 50 63 : Yeni Yalova Yolu 4. Km. Buttim İş Mrk. E Blok 4. Kat No: 1309 16250 BURSA Tel: (0224) 211 23 77 : Muhittin Mah. Yavıızselim Cod. Yükseliş Sit. B/Blok Kot: 2 D. 8 Çorlu/TEKİRDAĞ Tel: (0282) 651 73 22 www.yakacikvalf.com.tr E-mail: sales@yakacikvalf.com.tr A Armstrong• � FLOWSERVE ,....._ lnterApp� �BUGATTI fSBO IC:IMIBailex =ı Birkett Lta Faks: (0216) 377 98 Ol Faks: (0312) 441 55 66 Faks: (0242) 312 36 60 Faks: (0232) 457 59 22 Faks: (0322) 457 57 06 Faks: (0224) 211 23 78 Faks: (0282) 651 73 22
� elicent DYNAIR [ Toprak ] Havalandırma bizim işimiz! al Tipi x-Proof" ör 90 "320 m3/h AERO-FLO Aksiyal Fanlar (Booster Fan) �Buderus MERKEZ AMAN� SH0WR00M KADIK0Y S.�0WRQ.01\') SERViS MUDURLUĞU SAMANDIRA MER.DEP0 ADANA BQ.LGE MijD. ANKARA B0LGE MUD. ANTALYA Ş,ÖLGE MijD. BURSA B.0LGE MUD. IZMIR B0LGE MUD. Bestekar Şevki Bey Sokak, No.1 Bal mumcu• ISTANBUL Tel. (0-212) 340 37 00 - 340 37 37• Faks: 266 11 34 - 272 22 32 Barbaros Bu lvarı, No.38 Balmumcu • ISTANBUL Tel. (0-212) 288 43 47 - 267 31 85 • Faks: 288 43 68 Ankara Asfaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• ISTANBUL Tel. (0-216) 325 80 70• Faks: 340 40 17 Ankara Asfaltı üzeri, Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy• ISTANBUL Tel. (0-216) 325 80 80• Faks: 325 80 77 Osmanga_ıi Mah. Batta lgazi Cad. No.45 Sama ndıra • ISTANBUL Tel. (0-216) 561 27 27• Faks: 311 05 70 Turgut Oza l Bu lvarı, No.129 Migros karşısı • ADANA Tel. (0-322) 232 70 20• Faks: 232 70 25 Akay Caddesi, No.22 Dedeman Oteli karşısı • ANKARA Tel. (0-312l 418 32 20• Faks: 417 92 55 Ali Çetinkaya Caddesi, No.152 PTT karşısı • ANTALYA Tel. (0-242 322 04 44• Faks: 322 27 25 Yalova Yolu, 9. km No:28 Ovaakça • BURSA Tel. (0-224) 267 04 85 • Faks: 267 00 69 Akçay Caddesi, No. 283 Emlak Bankası Konutları karşısı, Gaziemir• IZMIR Tel. (0-232) 251 30 50• Faks: 251 91 81 e-mail:inıo@ is isan .net e-mail: amana@isisan.net e-mail:kosuyolu@isisan.net e-mail:info@isisanservis.com e-mail: adana@isisan.net e-mail: ankara@isisan.net e-ma i l: antalya@isisan.net e-mail: bursa@isisan.net e-mail: iz mir@isisan.net
Değerli Okurlar, Ülkemiz ekonomisinin 2003 yılının ilk aylarından itibaren yaşamakta olduğu krizden çıkış trendi, yılın son aylarında da sürerek, 2004 yılı için de tüm sektörlerde olumlu beklentilerin oluşmasını sağladı. Bunun en belirgin göstergesi, 08 Aralık'ta, 2003 yılı yapı kullanma ruhsat miktarının ilk dokuz ay sonunda, 2002 yılının aynı dönemine göre% 19 artış gerçekleştirdiğinin DİE tarafından açıklanması oldu. Bu değerin yanı sıra, yapı alanlarının m2 olarak artışının % 28,4 olması, konutlara kıyasla daha büyük alanlara sahip olan yapılardaki artışı gösteriyor. Bu bilgiler tesisat sektörünün; tasarımcısı, yapımcısı, müteahhidi, taşeronu, cihaz ve malzeme üreticisi, ithalatçısı ve tüm çalışanları ile yeni yılda daha yoğun bir dönem yaşayacağını ve sonraki yıllarda da giderek artan bir gelişme olacağı izlenimi edinmemize neden oluyor. Dergimizin bu sayısında, "Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği" tarafından hazırlanan 2002 ve 2003 yıllarının ilk on aylık dönemleri itibariyle ihracat ve ithalat verileri de yer alıyor. Bu verilere dayanarak hazırlanan tablo ve grafiklerde, DİE verilerini destekler şekilde, sektörümüze yönelik çok olumlu değerlendirilmeler sunulmakta. 08-10 Ekim 2003 tarihleri arasında, Almanya'nın Hannover şehrinde yapılan,"IKK 2003 -24. Uluslararası Soğutma, İklimlendirme ve Havalandırma Ticari Fuarı"'nda sergilenen ürünlerden dikkatimizi çekenlerin oluşturduğu bir dosya hazırladık. Yalıtım sektörünün güncel durumu ha. kkında Amerika, Avrupa ve Türkiye yalıtım sektörlerini anlatan bir çalışma ile Ocak 2004 tarihi itibariyle gündemimizin en önemli konumuna oturacak olan CE işaretlemesi hakkında okurlarımızı bilgilendiren bir başka çalışmayı da bu sayımızda bulabileceksiniz. Özel ürün tanıtım dosyasında işlenen konu; "Sirkülasyon Pompaları". Dosya içinde ülkemizde faaliyette bulunan en önemli dokuz farklı şirket tarafından imal ve/veya ithal edilerek satışa sunulan markaların ürün tanıtımları yapıldı. POMSAD - Pompa Sanayicileri Derneği tarafından düzenlenen ve organizasyonunu şirketimizin üstlendiği 5. Pompa Kongresi, İstanbul Hilton Otel'inde, Kasım 2004 tarihinde gerçekleştirilecek. Pompa ve vana sektöründe faaliyette bulunan özel ve kamuya ait kurum, kuruluş ve şirketlerde çalışan araştırmacı, tasarımcı, imalatçı, işletmeci, satıcı ve servislerin büyük ilgi göstererek katıldıkları bu kongre İTÜ Makina Fakültesi tarafından da destekleniyor. Enerji sektörünün en önemli ve en saygın faaliyetlerinden biri olan Uluslararası Kojenerasyon, Kombine Çevrim ve Çevre Konferansı ve Sergisi'nin 10.su, 20-21 Mayıs 2004 tarihleri arasında, İstanbul-Swiss Otel'de gerçekleştirilecek. Gerek konferans içeriği ve başta Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı olmak üzere EPDK-Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun destekleri, gerekse daha etkin ve yaygın fuar ve sergi faaliyetleriyle tüm sektör firmaları ve çalışanları tarafından çok yararlı bulunan bu etkinliğin gerçekleşme tarihine sadece beş ay kaldı. Yeni yılınızı en içten dileklerimizle kutlar, sağlık, mutluluk ve başarı dolu nice yıllar dileriz. Gelecek yıldaki yeni sayılarımızda buluşmak dileğiyle, En derin saygılarımızla... sbulak(ıi teknikya�incilik.com � Dear Readers, As an addition to a/l these fairs, ıvith the sııpport of Ministry of Energy and the Natura/ Resoıırces and EnergyMarket RegıılatoryAııthority, fnternational Cogeneration Combined Cycle & Environment Confereııce and Exhibition ıvlıiclı tlıe lOtlı year ıvill be celebrated by.2004, ıvill take tlıe pıılse of tlıe energy sector ıvitlı its developed and altered aspect. 3
4 �=�K--2... 00 _3___S_AY -l-96______• çinntıiter 9üncel/4genda TESİSAT DERGİSİ Sahibi ve Yazı işleri Md. Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. adına Founder and Editor in Chief on behalf of Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK ------ 0 ------ Yayınlayan Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. adına Publisher on behalfof Avrupa Teknik Medya Basın ve Yayıncılık Tic. A.Ş. Süleyman Bulak ------ o ------ YAYIN OANIŞMANI/Publishing Adviser Celal OKUTAN - - --- o ----- - YAYIN DANIŞMA KURULU Editorial Board ofAdvisors Prof.Dr. Ahmet ARISOY (I.T.0.), Prof. Ümit Doğay ARINÇ (\JGETAM), Prof. Dr.. ı... __Nilüfer EĞRICAN (Yeditepe U.), Dr.lhşan GÜLFERI (1.T.U.), Prof.Dr. Zer�_an KARABiBER (Y.T.U.), .. Prof.Dr, Olcay KINCAY (Y.T.U.), Prof. Dr. Cahil ÖZGUR (I.T.U.), Prof.Dr. lsmail TEKE (Y.T.Ü.), Prof.Dr, Macit TÇ)KSOY (Do�uz Eylül Ü.), Doç. Dr. Recep Öztürk (Y.T.U.)Tarık AKTUCCAR (Teba), Serhan ALPAGUT (Hacı Ayvaz), Mehmet Akın ALTUĞ (Arıtan Müh.), YalımARISOY (?el�ikel),..Ahmet BAŞARAN (Yakacık Klinger), Metin BiLGiÇ (Universal Makina), Erdinç BOZ (Boz Proje Danışmanlık), Rüştü BOZACI (Entekser), Kevor�. ÇILINGIROĞLU (Çilingiroğlu Müh.), Fatma Akyazı ÇOLAŞAN (O.D.T.M.), Metin DURUK (Friterm), Can AZERGUN (DemirDöküm), Ali HELVACI (Mak.Yük. Müh.), Akdeniz HiÇSÖNMEZ (Akdeniz Müh.), Korhan IŞIKEL (Protem), Sezar KAYALIBAY (Etna• Süpermatik), Önder KIRATLILAR (ECA lsı Grubu-Emas), Yüksel KÖKSAL. (Mak.Yük.Müh.), Rüknettin KÜÇÜKÇALI (lsısan), Zeki ÖZEN (Alarko-Carrier), Zeki POYRAZ (AFS), Tamer ŞENER (Erensan), Numan ŞAHIN (EMO), Osman ŞAYUMAN (Valftek), Levent T�ŞKlti (Vaillant), Mehmet TÜRKEL (ENKO), Cafer UNLU ( 1 nterva I f). - ----- o ------ YAYIN KURULU/Editorial Board Genel Yayın Yönetmeni - idari Executive Editor - Administrative Reklam Müdürü/Advertisement Manager Emine BANKOĞLU Genel Yayın Yönetmeni -Teknik Executive Editor - Technical Muhittin TEKMAN (işi. Makina Müh.) Yayın Koordinatörü /Coordinator Çiğdem TIMAR Muhabir/ Correspondent Çağlar ÇORAL Grafik Tasarım / Oesign Şengül ASLAN Elif Hülya EMEK Navruz AYDIN Mahir HiSAR Reklam Satış Sorumlusu Responsible of Advertisement Canan ÖZAYDIN Bilgi işlem Data Processing Yasemin ÖZTÜRK Abone Subscription Accountable Rıdvan GÜMET . Murat AKSOY • Ebru BULUT 0------ YÖNETIM MERKEZi EXECUTIVE EDITORIAL OFFICE: TEKNiK YAYINCILIK, TANITIM A.Ş. Balmumcu. Barbaros Bulvarı Bahar Sk. Karanfil Ap. No: 2, O: 11-13 34349 Beşiktaş / lstanbul e -Posta:info@teknikyayincilik.com www.teknikyayincilik.com Tel: (0.212)-275 83 59 Pbx • (0.212) 347 04 25 Pbx Faks: (0.212)- 288 26 14. 211 38 50 BASKI/PRINT: Esen Ofset Matbaacılık San A. Ş. "Baskı Tarihi: 2 Ocak 2004� ------ o ------ Yurtiçl Satış ve Abonelik Fiyatı: 5.000.000 TL. Yıllık Abone: 60.000.000 TL. (Fiyatlara KDV dahildir. Yıllık abonelikte kargo bedeli dahil, tek gönderimlerde dahil de{Jifdir.J Subscription ForAbroad Single copy price: S 7 (Worfdwide) Annual subscriptions : S 80 {Worldwıde) (Postage included) CTuiur DMplsl'nde yayınlanan yazı ve çlzlmı.rln her hd.kı mahfındur. lzJn alı nmadan, Mynak g 6stfflle re k C M ols a lktltMs e dilemez . Yayını.nan tOm yazılann sorumlulu(ıuyazarlanna, llanl ann sorumlulu{ ıu HanNhlp l e r ine ait t i r . ( E İşaretlemnesi; Soru & Cev aplar . . ·12ôl Selamı ilen LU Yapı Sektörü Y apı Malzemesi Kurultayı'nda il. Sanayi Kongresi: Sü r dürülebilir Rekabet Gücü Geleceği Y akalamak EMAR'dan Tüketicilerine Ödül Buluştu 'l(W.. , .... :-:.2 ••• L' il urt / EMAR Yalıtım Pazarı Makinalijlijlalat Sekt!!��J� İhr acat v • tlı-iltat Değerlerinin J-2003 Yılı Bilgi leri Fatih Öktem/ İzocam Tarım Alet ve Makinaları İmalatçılar Birliği -TARMAKBİR 1 'ı c> f c> f news 42 • 66 -syala�. -,e-s-------------. HVAC DOSYASI ► Ameliyathanelerde Laminer Hava Akışı ile Düşük Mikrop Konsantrasyonu Yük. Müh. F. Masuhr, Yük. Müh. R. Keller, /HVAC Flle Çeviren:Aylin GülpınarAcar/EMO Teknik --------------------------------- Makale 72 ► Soğutmada İç Sıcaklığın 1•c Azaltılmasının lsı Kazancına Etkisi Rüknettin Küçükçalı / lsısan --------------------------------------------· Makale 84 ► Yangın Yerin Altında mı? Katryn M. Rospond Consulting-Specifying Engineer / Eylül, 2003 ------------------------------- Makale 90 ► Hitachi Kima Santralleri "Grup Klima" ile Türkiye'de Tarık Aktüccar / Grup Klima _____________________________________________ Vizyon 96 ► Havlupan Radyatörlerinin KaloriferTesisatına Bağlantısı ve Kullanım Özellikleri ErsoyErçin/Dizayn Grup------------------------------------------ TeknikBilgi 100 ► IKK 2003 Hannover Fuarı'nda Dikkat Çeken Bazı Ürünler_______________ Ürün Tanıtımı 102 ► Baca Tasarımında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Ergün Gök/Rotek-----------------------------------------------· TeknikBilgi 112 ► Baykan Panel Radyatör Fabrikası --------------------------------- Tesis Tanıtımı 114 ► Kyoto Protokolü Öncesinde Değişen İklim, Kızışan Müzakereler ve Türkiye Yunus Arıkan I Ulusal Çevre ve Kalkınma Programı --------------------------· Makale 118
-----------ıhtt9 : tlaıanıı.teknllıycıyhıclllk.co,ın---D--E_C_E_ M__B E_R_2 _0 0_3 - - =11�=�!!!:.. �=9�� dosycılcıı;,n es SU PROSES DOSYASI / WATER TREATMENT File ► Su ve Enerji İlişkileri ZekaiŞenISu Vakfı______________________________________________________ Makale 130 ► içme Sularında Florür Doç Dr. ômer Akgiray / Marmara Üniversitesi ___________________________________ Makale 138 ► Su Kaynaklarını Yormamak için Yağmur Suyunun Toplanması, Filtrelenmesi ve Depolanması Reinhardt Spath SBZ,Sanitar-, Heizungs-, Klima- und Klempnertechnik , 7/2003. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Teknik Bilgi 144 ► Esli'den Crystal RightTM Su Arıtma Sistemleri ____________________________ Ürün Tanıtımı 147 POMPA 00S ► VBei nriaYOotlou mİ l eatsiyşoi mn iuKn aa tPmoamDpeağl aerrı nS aEğnltaerg r e E d i l m e s i : Yük. Müh. Markus Reichling '------,ı;,UMP File TGA Fachplaner Das Magazin Für die Technische Gebaudeausrüstung , 7/2003 _______ Makale 150 SİRKÜLASYON POMPALAR! 1❖4=i••i;J•i�•M�i•ii3••t❖stMI - Alarko Carrier'den Alarko Markalı Tek ve üç Hızlı Sirkülasyon Pompaları________ Ürün Tanıtımı 203 - Toptel'den Alfen Markalı Sirkülasyon Pompaları --------------------------- Ürün Tanıtımı 204 - Baymak-Oab'dan Sirkülasyon Pompaları---------------------------------Ürün Tanıtımı 204 - DemlrDöküm'den Saimson Serisi lslak Rotorlu Sirkülasyon Pompaları __________ Ürün Tanıtımı 205 - Grundfos'tan UP Basic 25-4, UP 25-40 (Standart sirkülatör) ve Alpha + Serisi Sirkülasyon Pompaları____________________________________ Ü rün Tanıtımı -KSB'den Ev Serisi Tekli ve ikiz Tıp Sirkülasyon Pompaları - ------------------· .. Urün Tanıtımı -Wllo'dan Stratos-D Serisi Tekli ve ikiz Tıp Sirkülasyon Pompaları ______________ .. Urün Tanıtımı -Oventrop'tan Regumat Pompa Grupları---------------------------------- Ürün Tanıtımı 205 206 206 207 -Sumpump'tan Ebara Markalı LPS Serisi Komple Paslanmaz Çelik .. .. ln-line Sirkülasyon Pompaları__________________________________________ Urun Tanıtımı 207 YAPI TEKNE> ► Kojenerasyon Sistemlerinin Ticari Binalarda Kullanımı Doug Hinrichs, Patricia Garland, Matthew Cowie Cogeneration and On-Site Power Production, 5-612003 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ Makale 158 ► E.C.A. Serel'den Estetik ve Modern Tasarımlı Banyolar ______________________ ürün Tanıtımı 172 ► Güneş Panelli Çatılar: Mimarlık ve Mühendisliğin Kopmaz Birlikteliği Consulting-SpecifyingEngineer, 10/2003______________________________________ Makale 174 ENDÜSTRİDE l---E-S İSfo&- -o-oSYASI /.NoUSTRY EQUIPMENTS File BS oi r ğl i uk tt keaPnl aDkaağl ı ı tl ıscı ı sDı evğei şUt iyr igcui nK Gu lel annl eaşr amkeVVear inma sAı ri lteı ş ı S a ğ l a n m a s ı Josef Osthues, Mosbach ve Stellan Bjiernalt Die Kalte & Klimatechnik, 8/2003 ______________________________________Teknik Tanıtım 176 SMS'den Tork Markalı Smart Guard Serisi Su Atıcılar ______________________ EMO Teknik'ten Vexve Markalı Balans Vanaları --------------------------· Sesinoks'tan Plakalı lsı Eşanjörleri ------------------------------------ Alfa Laval'den Su ısıtıcılarında (Boyler) Yeni Jenerasyon: Force Automatic _____ Ürün Tanıtımı Ürün Tanıtımı Ürün Tanıtımı Ürün Tanıtımı 180 182 200 202 Diko'dan Termoboiler Tıp Elektrikli Termosifon Ürün Tanıtımı 202 OTOMAS1/-9 /AUTOMATION File ► SMM Mühendislik'ten Siemens Teknolojili, Elotec HeizPro M 2004 Enerji Tasarruf Bilgisayarı--------------------------Teknik Tanıtım 194 ► Schneider Electric'den Phaseo Güç Kaynakları___________________________ Ürün Tanıtımı 198 EEC'den QuickStart Serisi Yangın Kontrol Panelleri ________________________ Ürün Tanıtımı 198 Reklam indeksi ____________• ________________ •·· -c•• · ,.· ·-·,, .,,••·--,·,,;- .,•• , : ·;•,:•... . ·"'-�:-. ·�; ,�_ _ \,�ip Ürün Gruplarına Göre Firma Tanıtım İndeksi -------- - ----"----------,.;-·-- -�� - �)Lf�- 231 ilan Veren Firmaların Tanıtım Bölümü ___________________.;_-'----��---'--'';LLLL:!Jifa. ' Abone Formu -------------------------------------- - -- -• > -- :- · '::.:.( 'i::'J. .';� 238 1 1, . - •-•-- -. -'�.�.- ;_;_-,�.::.;; .,,;_:..-�--;;;,,,���•;.:.,.· ;sı..: '. ,. _ . ... -. Agenda • Vicw/Ce/al Okutan _____________________--18 • PerspectivefProf.Dr. Nilüfer Egrican iPl .olwn de ur sSter yi z Ci nogntghree Fs su:t uSrues t-a-i n-a-b -l e-C-o-m-p-e -t e-n-c y- - - - - 2 4 • Qucstions and Answers About CE Marking Selami ileri ___________________________.26 •• RBcuwildairndgtoSeCcotnosr uMmeterins BbyuiEldMinAgRMaterial Assembly__ 34 Neslihan Yeşifyurt / EMAR __________________33 • lnsulation Market Fatih Ôktem/lzocam__________-----------168 • Di naTt au rokni sCh hMa na cghc isn ienr yl mPpr oodr tu acnt di o nE Sx pcoc rtto Vr ianl u2c0s0 3 TARMAKBIR ------------------------- 184 Article • POrpoevr iadtii nn gg LRoowo mM si cVr oi ab Le aCmo inncacrnAt ri ar tFi ol onwi n Dip/. Eng.-F.Masuhr, Dipl.-Eng.R.Kefler, Dipl. -Phys.W.Eisele Translation: Aylin Gülpınar Acar I Emo Teknik ______ 72 • Eo fnf eHcet aot fGDaei cnrseOa su irni ng gl nSduomo mr Ae irr STeeamspoenr a t u r e 1 • c • RüknettinKüçükçalı/lsısan _________________ 84 • Fire Oown Below? Kath,yn M. Rospond Consulting-Specifying Engineer, 912003 ---_-____ 90 • TCuhrakncgyi nJgu sCt lBi mefaot cres ,KHyeoattoe dP rNoet ogcoot ila t i o n s a n d Yunus Arıkan------------------------- 118 • The Relationship Between Watcr and Energy Zekai Şen ___________________________ 130 • Fluoride in Orinking Water Assoc. Prof. Ömer Akgiray/Marmara Uni.________ 138 • lntegrating CHP in to Commercial Buildings Doug Hinrichs, Patricia Garland, Matthew Cowie Cogeneration and On-Site Power Production, 5-6/2003-158 Technical lnformation • CC eonntnreacl Ht i nega tTi nogwSelyWstaermmaRnaddUi asteorrsAtpop l i c a t i o n s Ersoy Erçin/Dizayn Group-----------------100 • Points to be Regarded in Chimncy Oesign Ergün Gök / Rotek ----------------------112 • Collection, Filtration and Storage of Rain Water not to Wcary Oown our Watcr Rcsourccs Reinharcl Spalh SBZ, Sanit8r-, Heiıungs-, Klima und Klempnertechnik, 7/2003------------------144 • lCnoclrdcWa sai nt egr ESfufipcpi el enmc ye nUtssi nRge fHrei gaet rPaunmd tpDsi satnr di b u t o r aPnladteEdxHpaenatsiEoxncVhaalnvgeeTrogether with Josef Osthues, Mosbach and Stellan Bjiemalt Die Kaıte & Klimatechnik, 812003 _____________ 176 Application • Solar Roofıng: Seamless of Architecturc and Engineen·ng Consulting Specifying Engineedng, 10/2003 -------------------174 Gftables A . DOül an ryaakdAarvaol ı kT 2u 0r k0i 3y cv' ed e2 0S0e4k tDöor ünme mü zi i içl ei nidl gei l i OUzenlenen Fuar ve Kongre Takvimi ______ 215 B. Yakıt Fiyatları Karşılaştınna Tabloları ___ 216-217 1 . l1s0ı0P0okmcapla/ssaı (aHt eEante- Pr j iuİmh tpi y)a' ncııni ç i n Enerji Harcaması Tabloları(ISKID)__________ 216 2 . 1K aKr gş ı lBa şuthı r amraÜTr eatbilmo sMu a( Ül i nyievtei 'rnsianl ÇMeaşki itnl i aY) a_k_ı t_l a_r _i ç i n 217 C. Orun ve Firma Bulma Rohberlori ______ 218-230 1 . Ki ç i l ni mÜar,üSn ovğeuFt imr ma av Be uHl ma vaaRl aenhdbıer mr i _a _C_i h_a_z_l a_r ı 218-224 2 . HC ai hvaazvl aer Si çı ivnı ÜSroüğnuvtemFa i rSmi sat eBmu llme rai nRdeehKb eurl il-a -n ı-l a-n2 2 5 3. ÜısrüıtnmvaeCFiihramzalaBruı limçina Rehberi_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 226 4. lÜsrıüYnavlıetımFirMmaalzBeumlmealeRrieihçibneri _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ 227 5. Hidroforlar için Ürün ve Firma Bulma Rehberi _ _ 227 6. Borular için Ürün ve Fi rma Bulma Rehberi ____ 228 7. Vanalar için Ürün ve Fi rma Bulma Rehberi ____ 229 8. Pompalar i çi n Ürün ve Firma Bulma Rehberi ___ 230 5
Sgeanltveatni ki zeçl ye ra çf , ecvaeml i ve leykaaf ,rmt oent ça el rdçoel gv eulliu , ön filtreler Sentetik elyaftorba filtreler ve " V" (rijit bag) filtreler .,. 'i�, ,ıt1Basınç göstergeleri _ � g Hepa filtreler ve minipleat filtreler f . ..... . ,....... .,,, Aktifkarbon filtre, granül, kaset, kartuş ve karbon emdirilmiş elyaf • hHavak ,.. HAVAKENDÜSTRi TESiSLERi TIC L TD. ŞTI aycılar Sokak, No: 42 Topçular 34030 ISTANBUL el : (0212) 612 27 74 - 501 20 08 aks : (0212) 501 35 25 -mail : havak@turk.net www.havak.com MooN "' ın :� oci fi r m a r A AFS --------------------------------------- 69 AKAL MAKINA------------------------199 AKAL OTOMASYON ---------------- 1 97 AKFEL PAZARLAMA-----------------39 AKNUR ---------------------------------143 ALARKO CARRIER------------ 11-13-27 ALFEN ----------------------------------- 1 53 ALTEK METAL -------------------------1 77 ARALSAN - ----------------------------- 1 03 ARASTA -------------------------------- 70 AR ES ------------------------------------- 9 7 ARILI PLASTİK ------------------128-129 ASTEKNİK ------------------------------ 201 AYGAZ ---------------------------------- 67 B BACA MARKET ----------------------- 1 73 BAYGAN ------------------------------- 1 31 BAYMAK -------------------------------- 3 1 C-Ç COŞKUNÖZ --------------------------165 ÇELEBİLER ------------------------------ 80 ÇUKUROVA iSi ------------ ÖN KAPAK D DANFOSS ------------------------------- 2 5 DEMİ RDÖKÜM ----------------------- 29 DESA OTAK----------------------------1 59 DUYAR VANA------------------------- 45 E-F ELCO ------------------------------------- 1 7 ELEKTROTEK --------------------------167 ELSEL ------------ --------------------------- 9 ELMOR ------------------- ÖN KAPAK İÇİ EMEK MAKİ NA ----------------------- 1 05 EMKO ----------------------------------- 1 23 ENERSİSTEM --------------------------119 ENTEKSER ------------------------------ 121 ESEN PLASTİK-------------------------139 ESLi - ------------------------------------- 1 3 7 FAF --------------------------------------141 F E R R O L İ - - - - - - - - - - - - - - ------------------- 3 7 FETAŞ ---------------------------51-55-59 FIRAT PLASTİK----------------47_53:57 FORM --------------------- -------------- 75 G GBM MAKİNA------------------------183 GEB ERİT --------------------- - ---- 1 56- 1 57 GELİŞİM TEKNİK--------- 145-148-149 GEMAK ---------------------------------107 GENEL MAKİNA ----------------193-195 GETİ ------------------------------------ 1 27 GÖN KA --------------------------------- 89 H HACI AYVAZ --------------------------- 3 3 HAVAK ------- ---------------------------- 6 HONEYWELL ---------------------------- 61 ı-i ıccı --------------------ARKA KAPAK İÇİ ISISAN ----------------------------------2-7 6 ISISAN TESİSAT ------------------------ 83 İM MAKİ NA ---------------------------- 8 7 İMBAT ----------------------------------- 93 INTERCLİMA --------------------- ----- 209 INTERVALF ---------------------------- 189 İZOCAM ------------------------------- 1 69 İ ZO KAP -------------------------- -- ---- 21 2 K-L KARTAL BOMBE---------------------- 35 KARİYER --------------------------------- 3 O KÖSE YANGIN------------------------- 65 LG VIESSMANN -------------------21-23 M-N MAS POMPA-------------------------- 1 51 MELTEM ÇELİK------------------------191 MOSTRA CONVEGNO------------- 21 O N ü RM T E K N İ K ------------------ ------- 7 1 NOVAPLAST -------------------------- 135 0-Ö ODE -------------------------------------171 ODES --------------------------- ---- ----- 1 6 ÖNMETAL -----------------------------125 ÖZMAKSAN --------------------------109 P-R PANATEK ----------------- INSERT 81-82 PE R PA ----------------------------------- 1 63 PİLSA ------------------------------ -- - 1 4-1 5 POLİTEKNİK - - - ------------------------- 94 PROTEM ------------------ - - - - - -------- 208 R.S.A. ----------------------------------- 63 ROT E K ------------------------------------- 8 S-Ş SARDOĞAN --------------------------155 SELNİKEL ----------------------------10-12 S H RAMA ------------------------ ------ 1 1 5 S i F- KI E V -------------------------------- 2 1 1 SYSTEMA I R ----------------------------- 43 SMS ------------------------------------- 1 81 SODEX ---------------------------------- 214 STEP MÜHENDİSLİK----------------- 1 01 T TEK FİLTRE-----------------------------111 TEKNOSA ------------------------------- 95 TEKSAN -------------- - - ----------------- 1 3 3 TERMO DİNAMİK ------------------- 1 1 7 TETİSAN --------------------------------- 79 T Ü M S E R ----------------------------- - - - - 4 1 U-Ü UNİVERSAL ----------------------- 68-187 V-W VALFTEK-------------------------- 1 75-1 85 VALSIR ---------------------------------113 VARNASAN ---------- -- - - ---- - --------- 4 9 VATB UZ --------------------------------- 99 VI ESSMAN N ---------------------------- 1 9 WILO ----------------------- ARKA KAPAK W.S.C --------- -- ------------------------ 1 47 Y-Z YAKACIK ---------------------------------- 1 YI LEKS ----------------------------------- 1 61
ANTARES (Motorin yakıtlı, Bacalı) Otffi SICAK HAVA --=- CİHAZLARI ZEUS (Motorin / LPG yakıtlı, Bacalı) MIZAR (Motorin yakıtlı, Bacasız) •• YTeürkmseokstvaetribmağvleandtüısşıüiklezoatroarmlıagtaikzçeamlıişsayboilnmlaerı •• YDüükşsüekksveesrismevvieyedleürşiük zararlı gaz emisyonları • Net ı s ı l deOere göre % 1 00 tam verim • Paslanmaz çelik yanma odası • Paslanmaz çelik yanma odası • Havayı kanallarla istenilen noktalara dağıtabilme • Elektronik kontrollü yanma ile tam emniyet • Paslanmaz çelik yanma odası • Elektronik kontrollü yanma ile tam emniyet • Açık alanlarda kullanım • Sadece fan çalıştırarak serin hava temini • Tavana asılabilme özelliği • Yakıt tankıyla beraber • Her türlü kapalı hacimde kullanım • Yakıt tankıyla beraber • ilk çalışmada soğuk hava üflemesini önleyen termostat donanı mı • ısıtma kapasitesi: 13.870-17.340-34.400-43.000 kcal/h • 1 ıs 7 ıtma kapasitesi: .200-27.520-41.280-59.170-68.800 kcal/h • ısıtma kapasitesi: 61 .750-103.200 kcal/h GRISOU-WARMYGAS (LPG yakıtlı, Bacasız) FRISBEE ISITICI ŞEMSİYE • Taşınabilir • Bazı modellerde termostat kontrolü ile otomatik • Yarı açık veya açık alanlarda güvenle kullanım çalışabilme • Paslanmaz çelik gövde •• SA aç dı ke vc ee fyaanr ı i l ae çsı ke rai nl a nh laavr ad at ekmu il nl ai n ı m • GRISOU ısıtma kapasitesi: 12.900-23.500 kcal/h • WARMYGAS lsıtma kapasitesi: 30.000-60.000 kcal/h • • Hızlı ısıtma, sessiz çalışma Yüksek verim, düşük yakıt tüketimi •• SL tPaGn dt aü rptüLnPü Ga yt üa pk ük iı lsemçı an laı ş m a gizleyebilme • Özel el taşıyıcısı ile kolayca taşınabilme Fabrikalar• Şantiyeler• Atölyeler• imalathaneler• Tamirhaneler • Garajlar • Boyahaneler Tavuk çiftlikleri • Seralar • Çadırlar • Prefabrik yapılarda. . . Isıtma, kurutma (boya, beton, zift ve yer döşemesi), donmaya karşı koruma için ideal çözümdür. ISISAN, YÜKSEK KALİTELİ VE YAYGIN SERVİS EKİBİ İLE TATİL GÜNLERİNDE DE HİZMETİNİZDEDİR. ISITMA VE KLİMA SANAYİİ A.Ş. www.isisan.com MERKEZ : Bestekar Şevk i Bey Sokak, No.1 Balmumcu , İSTANBUL Tel. (0-212) 340 37 00 • 340 37 37 • Faks: 266 11 34 - 272 22 32 • e-mail: inlo@isisan.net AMANA SHOWROOM : Barbaros Bulvarı, No.38 Balmumcu • İSTANBUL Tel. (0-212) 288 43 47 - 267 31 85 • Faks: 288 43 68 • e-mail: amana@isisan.net KADIKÖY SHOWROOM : AnkaraAsfaltı üzeri, Onur Sokak, No. 16 Koşuyol u, Kadı köy , İSTANBUL Tel. (0-21 6) 325 80 70 • Faks: 340 40 1 7 • e-mail: kosuyolu@isisan.net SERVİS MÜDÜRLÜĞÜ : AnkaraAsfaltı üzeri , Onur Sokak, No.16 Koşuyolu, Kadıköy · İSTANBUL Tel. (0·216) 325 80 80 • Faks: 325 80 77 • e-mail: info@isisanservi s.com SAADAMNAANDBIÖRLAGMEEMRKÜEDZÜRDLEÜPĞOÜ: :OTsumrgauntgÖazziaMl Bauhlavllaersı,i,NBoa.l1l2a9l gaMzi Caddesi, No.45 Samandıra , ISTANBUL Tel. (0-216) 561 27 27 • Faks: 311 05 70 igros karşısı , ADANA Tel. (0-322) 232 70 20 • Faks: 232 70 25 • e-mail: adana@ i sisan.net ANKARA BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ : Akay Caddesi, No.22 Dedeman Oteli karşısı • ANKARA Tel. (0-312) 418 32 20, Faks: 417 92 55 • e-mai l : ankara@is i san.net Aİ BZNUMTRİ ARS LABYÖABLÖBGLÖEGLEMG ÜEMDÜMÜDÜRÜLDRÜÜLĞRÜÜLĞÜ:ÜĞA Ük: çYa: ayAl olCivÇaadeYdt oienlsuki ,,a 9Ny a . o k. Cm2a8,d3dN eoEs. 2im,8 lNa okO. B1v5aa2nakkaçPsaTı T,K oBknUauRrt l şSaı Asr ı ı k·TaAer Nşl . ı Ts(Aı0, L- 2GY2aA4z ) i eT2me6li .7r (· 00İ4- Z2 M48 25İ A) • 3F2Ta2ekl .s0 :4( . 0 24- 264372• 0) F02a5k61s9 :3•30 e25-2m0 2•a7iFl 2:a b5k us•r: se2a-5m@1 ai 9i sl1i : s8aa 1nn t.•aneley-1ma @a i il s: ii sz ma ni r. @n e i ts i s a n . n e t 7
8 ■ BACA ÇEKi rn�i tek '-'lW ENERJİ VE BACA SİSTEMLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. 19 Mayıs Mah. İnönü Cad. Sümer Sok. Sümko Sitesi M-7 Blok No:3 34736 Kozyatağı - İSTANBUL Tel: 0216. 362 26 70 pbx Faks: 0216. 362 06 49 E-mail: rotek@rotek.com.tr Web: www.rotek.com.tr
-- -- ----==------ lJ LLl'l J d 5&,.,1_lıi_ ltff;/JBİhLt • JlJltFl_ ��fip�J . Körüklü Sayoçlar Doğalgaz ,t iT,,ipi ve Ticari Tip·Körüklü §gygçlar DiKKAT! DAİRENiZDE GAZ KOKUSU OUYARSANIZ ,• tOv<tRıtKJlA'lL'fT«\IMAI�.nY�U.ılilll �AO.. •• Sn l. lu lt NT fUl IU lÇıMı uteY, , 'ı 4[vUt: ,A-1o . l, ı tf, \YÇI,JıOt ıU< .A H' l 'ı• HM A Y,' 4 • lUXTıt« n11,uıı•,1 Ç(JtMt...,,. . ı,uç.ı.u,u,,.. , Q.AZUıÇAU14MOl1Al\AIIIKN'l\ltH • U.'!'AÇ\tAHAS,._VfOIG(,ıı.,��fıN 187 NOLU TELEFONA HABER VERiN 1$U.1U«:C'.OfıtvuUlll(;(U..cntAAtwl ıoı(llıll 'U,MA,IM;JUoTl'ı '--------r: 1 E.C.A. ,.. L @ El.SEi. Gaz Armatürleri San. ve Tic. A.Ş. Çavuşoğlu Mah.Barbaros Hayrettin Paşa Cad.No:83 81430 Kartal/lST Tel: (0216) 30648 60 (4 Hat) Fax: (0216) 374 51 53 e•mail: elsel @elsel.elster-group.com http : www.elster-group.com ve LPG uygulamalannda ı__._::,.;� r·-·-· J} P'!-- * Temperature Compansation Sıcaklık değişimlerinin getirdiği ölçme farklarını giderici sistem ELSTE� A:M:CO nai Saya1çla egülatörle,r 9
- ..... :;ıo ;:ı.- ,,,, "' ..,,,.,._, ,.:_,;,_- -._..... ..,.. �- _, _._ "' � �:,._,, �r - --ıı -.... " . - --- - -=·· -.... . "" . -, - . . -_ ISIT�A- ve-Kl:-IMA_-CIHAZLARI..,SANAYf:1 _A.Ş - , ... � ✓• _,,.. şiUUııft�'f�qjj:JSJJillM.q)i �· .o}��� • �_.,MM!uı:V� - ..- ... - - • i j�j! i, ' i�� 1J!!,7,�� • ., • � • • • • - . "'0RTAJJOĞU TEKNiK ÜNİYERSiTESj Isı Santralı için fmal edilen Su Borulu Bu/ıaı:.K_ azanı (65 tfh-ıf bar-JOO °C)'- '"' - ' iMi.LA.T-P�O�G�IMIZ ., ,_--� � 7 1· · su BÔRULU TİP YÜKSEK BASINÇLI BUHAR VE - 7. ENDÜŞTRİYEI,, R9TAT1f: TİP sıvı VAKiT, GA,Z, SIVI/GAZ KIZGIN SU KAZANLAR! _ KOMB!NE'BRULOR(ERI ltE MO_NOBLOK TIP GAz 100 atü ve �t/h kapasitelere kada.,!:. "' BRÜLORLERİ ' 2- ALEV BORULU Tİ.P YÜKSEK VE ALCAK BASINÇLI " lı-ENp'üsTRİ VANTILAJÖRLERİ... t"'" . BUHAR,.KIZGIN VE SICAK SU KAZANLAR!- 3000 mmSS ve 500.000 mt/h kapasitelere kadar,radyal _ 20atü ve 30t/h kapasitelere kadar ve Jksiyal tiplerde •. - ..,..,, 3- ATIK ISr KAZANLARI .,,. 4· MOTORİN VEYA. DOĞAL GAZ YAKAN APARTMAN • VE KAT KALORiFER KAZANLAR! 9- ISLTMA, HAVALANDIRMA VE KLİMA CİHAZLAR!• ._ , 200.000 m'Lh Hava, 3.600.000 kcal/h Jsıtma,1.20Q.0OO kcal/h SHpijğyuetnmikaveK_apasitelerine kadar, ısı .Geri Kazanıınlı, Normal Tiplerde:._ - • ,. '"'5. iSi SA�TRALtARI YARDIMCI TEÇHİZAT! • - • 10-İf:I.DÜKSİYON CİHAZLAR!, SALON, DUVAR VE TAVAN l'İPİ Ekonomizer, Buhar jeneratörü, Su Yumuşatma Cihazı, CiHAZLAR' "' - Kum Filtresi, Degazör, Besi Deposu, Kond,.!!ns Dep,osu, "- ,. � Şlkloı_ı_, Yakıt Filtreleme Pompalama ısıtma istasyonu, 11-LAMİNER HAVA AKIMLI AMELİYATHANE KLİMASI VE -Akaryakıt T_!nkı, Boyler, Hidrofor, Su Deposu v.b... TOZSUZ HfVA (CLEA_N ROOM}- SISTEMLERI 6, BİRLEŞİK iSi VE GÜC Ü8ETİMİ . 12-SOĞUTMA KULELERİ ._ .- � .,. (KOJENERASYON) S'ISTEMLERI " ... ... � ,- ,ı" .. ,,, ,._ .... _.,,,. ,, . ' . ,,, _,. ,,,,, ,,, ,,., ŞIRKE.J Ml:RKEZI: Karac-a Sokak No: 19, 0661'0 G.O.P./ANKARA Tel:(312) 442 79 50 (5 Hat) • Fax: (312) 441 13 14 _F�_BRİ�: �SE:�bo{!a_�a�aalanı Yolu f4. Km,: 06145 P�saıtl'arıA�KARA Tel: @12) 328 � 47(6 Hat)_· 328 85 69 (4 Hat):. F�: (31 2) '328 85 o3 BO_!:GE MUDURLUGU: lnönJLCad. No: 6fil12 ŞQ.090_Taksim/lŞTANBULTel:(212) 249 03_62 - (212) 249 46_32 • Fax:_f212l 2;2_gj_41 -'
ATAG DuvarTipiYo,ışmalıKazan ve Kıınöer • 15-60 kW kapasite aralıOında 8 farklı model • EN 677'ye göre %109'aulaşan Norm kullanmaverimi (4CY.!O"C) • Klasik kombilere göre %30 daha fazla yakıt tasarrufu • Kaskad uygulaması ile 480 kW'a ulaşan kapasite • %16-100 arasında modülasyon ile kapasite kontrolü ve yakıt tasarrufu • Modülasyonlu sirkülasyon pompasıyla enerji ve yakıt tasarrufu • Sıcaklık Gradient'i (5.C/dakika) sayesinde minimum kapasite ile maksimum tasarruf - SERENA Dojjalgazve LPG'li Kombi • 23·29,5 kW kapasite aralıOında Bacalı ve Hermetik 4 farklı model • %91 ,4'e ulaşan verimle saOlanan yakıttasarrufu • %40-100 arasında kapasite kontrolü ve alev modülasyonu ile yakıt tasarrufu • Paslanmaz çelik boylerle Dl 25.C'de, dakikada 16 litre sıcak su • Elektronik check-up sistemiyle arızateşhisi ve kullanım kolaylı9I • 3 yıl garanti HARMONY Doğalgazve LPG'li Kombi • 23,3 kW kapasitede Bacalı ve Hermetik 2 ayrı model • Küçük boyutlu ve kompakt • %90,6'ya u l aşan verimle saoıanan yakıt tasarrufu • 9,5·23,3 kW arasında ayarlanabil en kapasite kontrolü • Kademesiz alev modülasyonu ile yakıt tasarrufu • Paslanmaz çelik boylerle Dl 25"C'de, dakikada 13,5 litre sıcak su • 3 yıl garanti • Komple paslanmaz çelik uzun ömürlü ana eşanjör • Düşük emisyonları ile (Nox: 12 ppm, CD: 11 ppm) çevreye duyarlı Alaıko Kombileıtn Oıtak özeııııcıeıt: • Zararlı bakterileri yok eden Anti-Legionalla Programı • LCD ekrandan tüm çalışma konumlarını ve parametreleri izleme olanaOı • Hi)Yenlk paslanmaz çelik kullanım sıcak suyu boyleri • Dış hava sıcaklıOına göre ve iç mahal koşullarına göre tam otomasyon ve konfor • 2 yıl garanti • Elektronik ateşlemeli • ısıtma ve kullanım suyu devresinde sOreldl ve tam alev modülasyonu • Düşük/yükSek basınca ve yükSek sıcald,Oa karşı koruma • Düşük su basıncıııda (0,2 bar) çalışma • Kullanım sıcak suyu ve kalorifer devresi sıcaklık ayar oıanaaı • iki kademeli donma emniyet koruması • lyoniıasyon alev kontrolü, Baca sensörO (Bacalı tipler), Differansiyel fark basınç anahtan (Hermetik tipler) sayesinde tam emniyetli yanma • Otomatik By-pass ile susuz çalışmaya karşı koruma • 3 halı sirkülasyon pompası (Y00uşmalı tiplerde modOlasyonlıı pompa) • lsıl YıQılmalan engellemek için pompayı ilave 60 saniye çalıştırma (Over-run) • 24 saatte 15 saniye otomatik olarak pompayı çalışbrarak sıkışmaya karşı koruma • Program saati ve oda termostatı ile uzaktan kumanda • Avrupa Normlarına uygun, düşük emisyonlu, yüksek verimli çevre dostu ürünler • CE ve TSE belgeli Alarko doQalgazlı, LPG'li ve yoQuşmalı kombiler; mükemmel üretim teknolojileri, her koşulda yüksek verimlili9i, çevreyi koruyan çalışma sistemi, uzun ömürleriyle profesyonellerin vazgeçilmez tercihi. MÜŞTERi DANIŞMA 444 0 128 HATTI Daha ayrıntılı bilgi için: www.alarko-cairier.com.tr ALARKO CARRIEA SANAYi VE TlcARET A.Ş. tsTANlll.: Gebzı Oıgarııt Sar.ı,ı 861Qtsı Şalııbtttın �isuCad, 41490 Gtbze - l(CICAELI Tet(0262)648rıll00 ANlW: SedatSimmSok.litt480&S50Ça.ılbya-A.'IKA.RA Td: (0312) 4407910 tzMIR: Şd'.ılftttıibe'/cad. lto:5SKaL13 3S210Pasapoıt•IZMIR Tel: (0232) -483 25 60 ADW: 7ıyapjt,a 8utvın Çelik Apt. No· 251S·6 01130 • AOA.'iA Td:(0322)45762�
• Brülör Yönetim ve Kontrol Sistemleri MM-MKS Yakma Yönetim Sistemi Uygulama Şeması Wiltl ® �E LISTED � THE QUEl!NS A.WARD FOR ENVIRONlıHNTAL A.CHIEVIEMENT THE OUU:HI A.WARO FOR EXPORT ACHIEVEMENT Tazı lııı,n lom 6aııl,piratöıi - :.. 1 • cı.ı, - ı, l!GIJ TEMEL ÖZELLİKLER t/ 4 adet servo motor ve 2 adet hız kontrol cihazı sürücü kanalı t/ Brülör beyni fonksiyonları t/ Basınç, sıcaklık set noktası PID (oransal) kontrolu t/ Yüke bağlı kazan sıralama (IBS) t/ 4 ayrı yakıta göre işletme bilgisi saklama ti Anlık ve toplam yakıt miktarı ölçümü t/ Dış hava sıcaklık kompanzasyonu t/ Baca gazı analiz cihazı ile bağlantı ve trim kontrol imkanı t/ Mikroişlemci kontrollu, tam elektronik AVANTAJLAR t/ Çok hassas (0.1 °) yakıt / hava ayarı t/ Mükemmel yanma, verim artışı t/ Yakıt tasarrufu (% 5-12) t/ Elektrik enerjisi tasarrufu {hız kontrol cihazı ile) -� .______ � ---·- t/ Kullanım ve işletme kolaylığı _ �llY �!Oııl i�J ! ; - f FJE. ,ı Ç evreyle dost -- =t: 'la\<.ı\ \-\arcama\arında %12'\ete \Jatan 0U'lü\<. 1'asarru1 MMMk6 Referanslarımızdan Cargill / Orhangazi - Bursa • ODTÜ / Ankara • Sabancı -Center / İstanbul • Kara Harp Okulu / Ankara Glaxo Welcome / Gebze • TRT Gn. Müd. / Ankara • TPAO / Batman • Tügsaş / Samsun • GATA / Ankara SSK Süreyyapaşa Hastanesi / İstanbul • Yörsan / Susurluk • Gök Tekstil / Çorlu • Tekel Fabrikaları 48vıLDIR KALİTEDE LİDER Karaca Sokak No:19, 06610 G.O.P /ANKARA• Tel: (312) 442 79 50 • Fax: (312) 441 13 14 web: www.selnikel.com.tr • e-posta: info@selnikel.com.tr SELNİKEL A.Ş. BİR HIZIROĞLU HOLDİNG KURULUŞUDUR
MÜŞTERİ C E � <$> DANIŞMA 444 O 128 � r S E HATTI ____ Daha ayrıntılı bilgi için: www.alarko-carrier.com.tr ALARKOCARR1ER SANAYi VETlCARETA.Ş. ISTAıaue GeO>eO<_S..,,___C.,_ 41480GeO>e·KOCAELi Tett�l "80000 AIIKW: Sedat s-w,; Sok. No: 48 06650 Çank2ya - ANKARA Tet(03l2)4407910 lzrılM: Şdıilf!thibıyCad.ND:SSK.l:13 3S210 P$p0ft-lZMIR Tel. (0232)4832560 ADW: [ıyıpaşa 8uMnÇdikApt No 2Y.i·601130•AOAHA Tel: (0322)4576223 • 7 fa • 5-40k 7 farklı mo • 6-24 kg/saat kap vdeli, 2 farklı model Orta- asaya sunulmuştur. ALARKO BRÜLÖRL NLÜRERI • Avrupa standartlanna. uygun düşük emisyonlar • Geniş kapasite aralıQı • Hafif, •Daha •S •
-
16 Hangisini tercih edersiniz? Yangına karşı önlem almak i�in ne kadar zaman ve emek harcanır, bir düşünün. Her malzeme ve sistem için ayrı yerlerle görüşmeler, beklemeler, kararsızlıklar... Tıpkı oltayı atıp denize, beklemek gibi. Oysa ODES'te tüm malzeme ve sistemleri birarada bulabilirsiniz. Yangın dolaplarından sprinkler sistemlerine, ykaandgaırnepnomkapliatelalirsınedçaenneaklgleılratmeracivheingizaezlsı usönnudluürr.me sistemlerine, söndürme ekipmanlarından köpüklü söndürme sistemlerine Tıpkı denizden dolu ağlar çekmek gibi. Ayrıca ODES, yapılarınızdaki yangın tehlikelerine karşı en doğru çözümleri önerir. Doğru bilgilendirilir, sağlıklı karar v%erlir0s0invize.rAimlalecaçğaılnışızır.teknik destek, montaj, devreye alma ve bakım hizmetleri ile yangına karşı önleminiz, her zaman Tercih sizin... Gazlı Söndürme Sistemleri Yangın Dolapları ve Söndürücüleri "ODEFIRE, SAMTEKNO" Yangın Pompaları "REDDY BUFFALOES, ARMSTRONG" "TYCO - Grinnell, LPG, VESTA, FOGTEC" "KTöYpCüOklü-SGörnindnüermll"e Sistemleri Yangın ve Gaz Algılama Sistemleri "SIEMENS - CERBERUS" ODES" ODES Ortadoğu Elektrik-Elektronik ve Yangın Korunum Sist. Tic. Ltd. Şti. Zahit Bey Sok. No: 12 81030 Kızıltoprak-İstanbul Tel: +90 216 418 21 13 (pbx) Faks: +90 216 336 29 48 www.odes.com.tr e-mail: odes@odes.com.tr Söndürme Ekipmanları, &, Vanalar, Kaplinler "TYCO - Grinnell, QUICKCOUP" Qj. Sistemleri Grinnell"
1 91 B'de başlayan teknolojik yatırımlar, geliştirdiği ürün tasarımları ve gerçekleştirdiği projelerle, WESPER bir Dünya Markasıdır. WESPER GELECEĞİN TEKNOLOJİLERİNİ yaratır. WESPER müşterilerine zengin ürün çeşidi ve uygun seçenekler sunar. Projeleriniz için görüşelim. . . WESPER'de bir çözüm mutlaka vardır.
CD "' "' U) lVIEJGÖRÜNÜM IJııı,Enerji Verimli Yapılar 'Energy Efficient Buildings' Değerli dostum Prof. Dr. Yuri Tabunshci kow'un, Prof. Marianna Brodachve Shilkin N. ile birlikte yazdığı MOCCA tarafından basılan ABOK 2003 kitabı; tamamen Rusça olmakla birlikte başlıkları ile resimlerine bakıldığında kitabın, 1972 yılından bu yana dünyada enerjide verimliliği sağlayan, inşa edilmiş en önemli yapıları tanıttığı görülür. Özellikle sağlıklı yerleşimlerdeki konutları, yüksek binaları, eğitim yapılarını, spor merkezlerini ve hastaneleri ele alan kitap, mimar ve mü hendislerle, araştırmacılara, projecilere, akademisyen ve öğrencilere yönelik hazırlanmış; ayrıca üniversite ve enstitülerin yüksek lisans, eğitim ve seminerlerine, yapı kontrol mü hendislerine, işletmecilereveyatırımcılara ışık tutuyor. Beş bölümden oluşan kitabın ilk bölümü dünyada ilk kez enerjideverimli bir bina olarak inşa edilen Manchester, New-Hampshire Federal Ofis yapısını inceliyor. En soğuk günleri -12 °C'ye ulaşan yerleşimde yapı oriyantas yonu, yapı kabuğu, fasat izolasyonu, sağır duvarlar, %1 O sınırını aşmayan pencerelerle enerji savurganlığı önlenmiş, doğal havalandırma ve aydınlatma sağlanmış, free-cooling sistemlere önem verilmiş, güneş kollektörlerinden yararlanılmış, normal yapılara kıyasen % 40 bir enerji tasarrufuna ulaşmış bir yapı; bunun yanı sıra Ekono House Building'in Otaiemi, Finlandiya yapıları ele alınmış, dış cephe yüzeylerinde gereksiz girinti çıkıntı olmayan dış kabuğu yalıtımlı, pencerelere doğal havalandırmaya imkan veren, güneş kollektörleri ile bodrumda ısı akümülatörleri tesis edilen iç hava kalitesine önem veren, geri kazanma sistemleri uygulayan, doğal aydınlatma sağlayan, otomatik kontrol sistemlerini uygulayan, % 44 mertebesinde enerji tasarrufu sağlayan konutların başarılarına yer verilmiş. İkinci bölüm, Moskova'daki Nikulina semti çok katlı apartman blokları ile Danimarka ve Helsinki'deki pilot bölge içindeki sosyal konutların 18 enerji verimliliğine dönük yenileşme, iyileş tirme ve enerji tasarruf önlemleri olup, ayrıntılı yapı teknolojisi nitelikleri inceleniyor. Üçüncü bölümde, dünyaca meşhur mimar Narman Foster'in yapıtı olan COMMERZBANK, binası tanıtılıyor. Hakkında çok yazılar yazılmış olan bu yüksek yapının en büyük özelliği, yaratıcı bir ekolojik tasarım içermesi sayılır. Mimar Norman Foster tarafından dizayn edilmiş olan yapının ünü; yapı teknolojisi ile ilişkili mimar ve mühendisler tarafından çok iyi bilinirken; atrium, çekirdekler, kış bahçeleri ve ofis birimleri ile ekolojik bir tasarımı sergileyen yapı, dış fasat, ikili camları, jaluzi ve hava alma aralıkları ile doğal havalandırmanın en güzel örneğini sergilemektedir. 53 kattan oluşan 300 m yüksekliğe ulaşan yapının taze hava ihtiyacı 524.000 m 3 /h kapasiteye ulaş makta, buna karşın yapının enerji sarfiyatı havalandırma sistemlerinde 1 8 kwhyıl/m 2 , soğutma sistemlerinde 115 kwh/yılm 2 ısıtma sistem lerinde 36 kwh/yılm 2 düzeyinde kalmaktadır. Benzer tarzda Frankfurt'daki Main Tower ince lenmekte, bütün teknik özellikler yaratıcı tasarım olanakları ile değerlendirilmektedir. Proje tasarım hizmetlerinde; taııım ve sorumluluk halen ülkemizde açıklık kazan maııııştır. Bu nedenle tasarım hizmetlerinde işin kapsamı tam anlamı ile yeterli şekilde açıklanamaz. Yapı teknolojisi ile ilgili olarak tasarım hizmetlerininyükümlülüğü bir mimarın veya biryüklenicinin yönetiminde mimari, statik, mekanik tesisat ve elektrik tesisat olarak dört ana disiplin tarafından ele alınmaktadır. Celal OKUTAN KitabıniV. Bölümü, Japonya'daki Sappora Dome spor merkezi, Ohio, USA, Adam Joseph Levis, Oberlin merkezi incelemekte ve örnek hastane ve laboratuvarları ele alınmakta; son bölümde ise enerji yönetimi amaçlı mimari öğrencilerin çalışmaları özetlenmektedir. İnşaatsektörü yönünden Türkiye ile Rusya'nın bulunduğu düzey karşılaştırıldığında, Türkiye'nin bilgisi, deneyimi ve başarıları ile çok üsteolduğu anlaşılır. Bu farklılık eğitim, üretim, uygulama, eğitim ve tasarım alanlarında da barizdir. Buna karşın Rusların bilgi transferi ve bilgi aktarımındaki çabaları bizlerden daha başarılı sayılmalıdır. Nitekim ABOK tarafından hazırlanıp, kendi teknik elemanlarına dönük bu kitap, başta mimarlar olmak üzere bütün disiplinlere hitap eden yararlı bilgiler içer mekte, mesleki kurumların, ihtisas derneklerinin eşgüdümlü çalışmalarını göstermek tedir. Yapı teknolojisinde ülkemizde teknik bir işbirliği zamanı gelmiş olup geçmektedir. Bugüne kadardevlettarafından yürütülen kural ve koşulların başarılı olmadığı, bilimsel ve teknik kurumların araştırmalarının yetersiz kaldığı görülmektedir. Bu anlamda başta mimari olmak üzere bütün disiplinlerin, Oda, Birlik, Dernekgibi mesleki siviltoplum kuruluşlarının bir araya gelerek aynı düzey ve frekansta ül keye bilgi aktarmaları gerekmektedir. TTMD'nin Recknagel (ısıtma, klima tekniği el kitabı 97/ 98) kitabı buna başlangıç sayılabilir. Başta Sayın Ayhan Razgat olmak üzere bütün emeği ge çenleri ve TTMD Yönetim Kurulu'nu kutlarız. ► Tasarım Hizmetlerinde "Kapsam" Proje tasarım hizmetlerinde; tanım ve so rumluluk halen ülkemizde açıklık kazanmamıştır. Bu nedenle tasarım hizmetlerinde işin kapsamı tam anlamı ile yeterli şekilde açıklanamaz. Yapı teknolojisi ile ilgili olarak tasarım hizmetlerinin yükümlülüğü bir mimarın veya bir yüklenicinin yönetiminde mimari, statik, mekanik tesisatveelektrik tesisat olarak dört ana disiplin tarafından ele alınmaktadır.
Teknolojinin sınırları vardır. Sistem ile bu sınırlar aşılır.
Mo oN � ni '. e ii > i ., o .; "iii Buna karşın son yıllarda, mimari tasarım hizmetleri iç dekorasyon, peyzaj ve benzeri ihtisas hizmetlerine ayrılarak, tasarım hizmetleri uzmanlık kollarına pay edilmiş, hizmet bedelleri haklı olarak yüzde iki yüz mertebelerine ulaşmıştır. Benzer tarzda statik mühendisleri, zemin etüdleri, deprem önlemleri yapı denetim yöntemiyle hizmetlere bölünmüş, inşaat mühendisliği hizmet bedelleri % 75'ten % 1 00 düzeyine çıkmıştır. Elektrik mühendisliği hizmetleri de harici şebeke, trafo, dekoratif aydınlatma, elektronik sistemler, otomasyon gerekçeleri ile % 38.5 olan pursantaj oranından % 50 mertebelerine çıkmıştır. Yapıda mekanik tesisat tasarım hizmetlerine gelince; bedeli %50 oranı ile sınırlanan ısıtma, havalandırma ve sıhhi tesisat ile tanımlanan hizmet klima, yangın, mutfak, çamaşırhane, bahçe sulama, hastane tesisatı, doğal gaz, bahçe sulama, otomatik kontrol, otomasyon sistemleri ile önemli bir oranda artmış, ancak hizmet ihtisas kollarına ayrılmamış bu nedenle hastane, otel gibi önemli yapılarda gerek duyulan özel tesisat hizmetleri mekanik tesisat hizmeti içeriğinde bırakılmıştır. Bu sonucun ana nedeni sayılan on binlere ulaşan diploma yetkili makina mühendisleridir. Sektörümüzde tasarım hizmeti veren bütün meslektaşlarımız ihtisas gözetmeksizin her türlü tesisat hizmetlerini yüklenmekte, bu ortam içinde sayıları 100-150 adedi aşmayan deneyimli tasarımcılar da geçerli koşullara ister istemez uyum sağlamaktadırlar. Bu nedenle tesisat projelerinin nitelik ve kalitesi düşerek sıradan uygulamalara dönüşmekte, hizmet yetersiz proje haline gelmektedir. Dolayısıyla uygulayıcılar, malzemeciler, bayiler tasarım hizmetlerine soyunmakta, sınama, deneme metodu ile sorumluluk yüklenmeden proje yapmaktadırlar. Temel sorun, mekanik tesisat proje hizmetlerinin ihtisaslara ayrılması, uzmanlık gerektirmesidir. Multidisipline olmamış, deneyim ve üretimi ile kendini kanıtlayamamış büroların ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat, yangın, doğal gaz dışında mutfak, çamaşırhane, yüzme havuzu, bahçe sulama, medikal gaz, fittness centre ve otomasyon projelerini tam anlamı ile yapabileceği düşünülemez. Kısmen yapabilenler ise tasarımda uzman firmalardan destek almak zorunda kalmaktadırlar. Proje üretim hizmetlerinde bu anlayışa ve bu tür yanlış uygulamalara son vermek gerekir. Bu görev kamu ve meslek odalarına düşmektedir. Uzmanlık sorumluluğunda yapılacak mühendislik ve mimarlık hizmetlerinin topluma yararlı yönleri açıkça bilinmekte olup, tüketicinin beklentisi de bu hedef olmaktadır. Ancak ülkemizde işveren adına görevli ve yetkililer bu sorunu anlamış sayılmazlar. Nitekim ülkemizin en mutebervegüvenilir kurumu 20 p aT r y e o m r j ıl e e m l h a s i s o z ı r m , u e u n t z , l m e m r a i e n n k i l a n ık n i i g h k e t ir t s e e a s k s i t s / i a a r r t a md eenseiydii rm. Mv eı ı ül triedtiismi pi l iinl ee koelnmdai mn iı ş , s ı k s ı a ı h t n h m ı i t a l t a , e y s h a i a s m v a a t a , l m a y n ı a ş d n g ı b r ı ü m n r , a o , d l a o k r ğ l ı i a n m l a g , a z dışında mutfak, çamaşırhane, ymüezdmi kea hl agvauzz, uf,i tbt naehsçse cseunltar me av,e ao nt olma ma sı yiolne yparpo jaeblielreicneiğ tia m düşünülemez. olan Türk Standartları Enstitüsü'nün Ankara Temelli Araştırma Tesisleri için yeni ihale kanunu doğrultusunda yapılan proje ihale hizmetlerinin tanım ve kapsamı bunu kanıtlamaktadır. İhale dosyasının incelenmesinde görüleceği üzere ısıtma, havalandırma, klima, sıhhi tesisat tanımlarını kapsayan tesisat hizmetlerinin açılımı, basınçlı hava, oksijen vakum tesisatı, temiz oda teknolojisi şartları, bina otomasyonu, alt yapı tesisatlarını tanımlamakta; projelerden enerji, çevre etkinliği koşulları, yangın ve güvenlik önlemlerinin yapılması beklenmekte, ayrıca yapım süresince gerekecek bütün revizyon, tadilat ve yenileme hizmetlerinin ücretsiz yapımının taahhüd edilmesi istenmektedir. Bu doğrultudaki hatalı yaklaşımın yanı sıraverilen tekliflerden en düşük bedelin %90 tenzilatla mimari, statik, tesisat, elektrik ve alt yapı hizmetlerini taahhütettiğini görmek daha şaşırtıcı ve daha sorumsuz bir sonucu sergilemektedir. Türkiye'de proje hizmetinin önemi, hizmetin tanım ve kapsamı bilindiği takdirde işverenler öncelikle işi bilen, deneyimli, sorumluluk alan profesyonel uzmanların arayışına gireceklerdir. ► Yaşamın Gizli Mutlulukları Değerli bir mimar arkadaşımın Kuzey Avrupa ülkelerindeki deneyimleri, üniversitelerdeki eğitim hizmetleri ve ödüllerle dolu örnek yapıtları sonrasında, caz festivallerinde tumba çalma merakına kapılıp, bunu hobisi haline getirdiği sıralarda yüzüne vuran mutluluğu gördükçe kendisine gıpta ediyorum. Renkli kişiliği, görgüsü, rafine yaşamı ile hayatına yansıyan sanat ve kültür yeteneği, giyimi kuşamı, efendiliği kendisini sıradanlıktan uzaklaştırarakzariftutkulara sürüklemiş, güzel sanatlarla dolu hayatını zenginleştirmiştir. Çok konuşmayan, fevri olmayan, coşku, heyecan ve neşe gösterilerinden uzak, insanı dinleyen, yorum yapmayan, kavga etmeyen, kızmayan, küsmeyen, ufak efek espiri ve oyunları ile mutlu olan, dostumun mutsuz, nikbin ve pesimist halini hiç görmedim. Kendisi masa başında çizimlerle uğraşmayan, hep küçük kağıtlar üzerinde eskiz ve skeç ile kafasındaki şekil ve biçimleri oluşturan, renk mozayiğ i yapan, dergi ve mecmualardaki güzellikleri ayırıp seçen bir tasarımcı olarak bilinir. Orta boylu görünümünü; uzun ceketleri, kabaran saçlarıyla, renkli giysileri, iğneli gömleği, kravatı, ayakkabısı ve çorapları ile sıra dışı zarafeti sergileyen pahalılığı gizleyen değerli saati, kalemi ve arabası ile eriştiği şıklığı gösteren arkadaşım, birçok zenginin ulaşamadığı kaliteye kolayca erişmektedir. Yakınlarının politikada, iş hayatında, sosyal yaşamda sergiledikleri başarı dolu öncelikleri karşısında duyduğu sevinci, övüncü saklayan mütevaziliğin değerine sahip, mesleğinde en üst düzey erdemliliğe ulaşmış dostumun son yıllarda caz orkestrasında genç yeteneklerle tumba çalışının verdiği mutluluğun yanı sıra, sürekli dinlediği caz müziği, klasik eserler ve resme duyduğu ilgi ile sanata olan saygısı erişilen doruk zevkleri yansıtmaktadır. Sessiz mutluluk potresini bir yönü ile çizdiğim dostumun kişisel niteliklerini analiz ettiğimde eğitim ve kültürün öne çıkardığı çağdaşlık ağı rlık kazanmaktadır. Çağdaşlık bireylerin egolarının öne çıktığı yaşam yarışında kişilik göstergesi sayılabilir. Bu insanlar ideolojik saplantılar ı olmayan postmodern bir yaşam çizgisinde çoğu zaman toplumdan kopuk, kendine özgü yaşam içinde hiç bir zaman aşırı gayretkeşliğe girmeden, sessiz, sakin, özgün yaşamlarını sürdürmektedirler. Bu bireyler insancıl, mütevazi yönleri ile gösterişi sevmeyen cazip kişilerdir. Gizemlerindedüşünce hakimdir. Sessizdönemlerindeki haz bu düşünceden kaynaklanır. Doğada mevcut değerlere önem verirler. Kelebeklerin rengi, yaprağın şekli, panterin formu, güneşin enerjisi, denizin derinliği gibi katıksız güzelliklerle yaşamın tadını görerek, duyarak, hissederek çıkarırlar. ► Batı Ülkelerine Bakışımız Türk toplumu uzun süredir batı hayranlığı içindedir. Batının ileri ülkeleri bilim, sanat ve teknolojileri sayesinde bizlerin çağdaşlık çabasında hedefi olmuştur. Zaman zaman bu hisler batı karşısında eziklik duymamıza neden olurken, onları değerlendirmede yapılan hatalar toplumu her alanda taklitçiliğe sürüklemiş, asırlardır bu ülkenin sahip olduğu kültür yozlaşmış, manevi değerler sarsılmış, ülkede çelişkili bir toplu yaşam kuralları hüküm sürmüştür. Atatürk ile başlayan Türk kimliği sınırlanıp, bir kısım aydın ve medeni insanımızla Avrupa düzeyinin üst seviyesinde yer alırken, büyük bir bölümü oluşturan okumuş, tahsilli insanların sıradanlığı ileri toplumlar nezdinde yetersizliği sergilemiştir. Bu sonuca neden olan faktörlerin başında eğitim, kültür, görgü ile ekonomik olanaklar gelmektedir. �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=