M. Selçuk Ercan Alarko -Carrier lmTeÜ ME ül ehketnr odni si kl i ğv ei ' nHi abbi et ri lredşi . Dl ear hi aEsnosntriat üIsTüÜK- Foennt rBoill i mv e ı.==-====:.ı l ş ü im m d ü ik ne i G d a e r v a a n m ti T et eB t k i. i n l o g 1 l is 9 o a j 8 i y 4 'd a - r e 1 , 9 M G 8 ü 7 a h r e a y n n ı d l t l i i s a B l r i ı ğ a n i a k r B a a ö s s ı ı AB li al grki oİ şAl el mmü tP' treojbei lsi iş'inmd es i sçt ae ml ı şl teır. i g1 9r 8 7 y ı l ı n d a ubuna geçti ve bu grupta değişik bilgisayar sistemlerine dSei ss tteekmvl ee rr iir kperno,j eb li er ryi anni dga ne rdçae kBl ei nşat i Or dt oi . mHa sayl eo nn AD el ap rakr tom- Ca na rMr i üe dr üBr üi n oa l aOr at ko mg aö sr eyvo ny aSpims taekmt al deırri. ÖZET Bir binadaki mekanik tesisat, insanların verim-liliğini artırmasının yanı sıra, bir bina en çok eneıji harcayan cihazları içinde barındırdığı için, eneıji yönetimi açısıııdan da en büyük önemi taşımak-tad11: Bunun temel nedeni, ısıtma-havalandırma sistemlerinin oldukça karmaşık olan yapısıdır. Genellikle istenen koşullardan çok uzak bir biçimde, yıllarca çalışmasına rağmen, aksaklıklar fark edilememektediı: Sonuç olarak, ciddi eneıji kayıpları, konfor şikayetleri, kısa cihaz ömürleri ve çok sık servis istekleri gerçekleşmesine rağmen, zamanla alışılan bu hatalarla birlikte sistem çalıştırılmaya devam edilmektedir. Tüm bunların nedeni ise, sistemlerde testlerin sistematik bir biçimde gerçek/eştirilmenıesidiı: Bu yazıda konu ile ilgili bilgi verilmektedir: ABSTRACT Meclıanical iııstallatioıı iıı a bııildiııg is tlıe ıııost iıııportaııt featııre iıı it ııot oııly becaııse it iııcrellses efficieııcy oflııınllln beiııgs involved bııt also becllııse eııergy maııageıııeııt as bııildiııgs iııvolves tlıe most eııergy coıısııming eqııipıııeııts. Maiıı reasoıı is tlıe ratlıer coıııplex strııctııre of lıeatiııg-veııtilatioıı systems. Alt/ıoııglı tlıese systeıııs operllle geııerally /lir aııılly /rom tlıe iııteııded coııditioııs for years,Jailııres go ııııııoticed. Asa resıılt, tlıe systeııı is kept operatiııg altlıoııglı serioııs eııergy losses occıır, conıplaiııts oıı conıfort are received, t/ıe eqııipıııeııts teııd to lıave slıorter life eye/es aııd tlıey reqııire freqııeııtly ııllliııtenaııce. Maiıı reasoııfor llll oftlıe llbove ıııeııtioııeıl sitııatioııs is tlıat tesis are ııot applied iıı tlıe systenıs iıı a systematic ıııay. Iıı tlıis article geııeral iııforıııatioıı 011 tlıis issııe is preseııted. 216 • BiNALARDA • •• • TEŞHiS VE ONE:MI Diagnosis in Buildings and lts lmportance l hB il a i ir ğ r c i b n ai i y n a a a r n t d ı ra c m k ih i a a s m z ın l e a ın r kı a y iç n ai i n n k ı d s te e ır s a b i , s a a b r t i ı r , n d b in i ı n r s d a aı n ğ el ı n a i r ç ç ın i o n k, v e e e n n ri e e m r r j j i i t ys a i ö s d t n e ır e m . t B i l m e u r n i i a n u ç i n n ıs t o ı e nl m d d a u e n k l ç n d a e a d k e e a n n r m b i, ü a ıs y ş ıt ü ık m k o a öl - a n h n e a m y v a a i p l t a a ı n s şı d ı d m ı ı r r a m . k a Gb i çe inmedl l ei k, l yeı l l iasrtcean çe anl ı şkmo aş suı lnl aar rdaağnm eç no,ka kuszaakkl ı kbl ai rr fkaaryk ı ep dl ai rl eı , mk oe nmf eokr tşei kdai ry. eStol enrui , çkoı sl aar ca ikh, aczi dödmi eünr leerrj ii vr aeğ mç oekn , szı ka ms ea rnvl ai s ailsı şt ıel aknl e rbi ug he ar çt ael ka lrel aş mb ier sl i ikntee sistem çalıştırılmaya devam edilmektedir. Ts i sütme mbautni kl abr iı rn bni çeidmednei igs ee,r çsei skt el emştlier irldmee tmesetsl ei dr ii nr. vGaennaeal dç ıel dtı e, ps to imş l ep ma çl earl ıiş teı ,kar ay na r bd aeşğı en rdi ay,a "kTaal amn admı . " vi nbi .l mg i beimsöezkl et er lde i tr.a mOayms al a ni smt eanket an v ev edrei tma yl i lğa ri na hvi eç konforun yakalanması detaylarda gizlidir. gBöa szteenr efr ei r km, adl ai nr admei tka yg öl asrtae ri inc mi d ee dyean dian me xi şc egl di bei çh iazni l gmi i şd 1e -ğ2i şgkrea fni kl esr ui nn, a nb ii yl i rel e, r .n Fea kkaatd, ab ri r sgür ar ef i kytl ee ul aysgı vu bl a. ngdi bı ği ıö, zö er nl l ei kkl el erms i es tzeamml ea ni l gı , idl i eyğeeter lrel ir ibn i sl gkiay i vermekten uzaksa hiç bir anlam taşımaz. a pV n e e l k r a i l ş e ç ı r l o a in b k il u h ir y a g b ta u ir n b k o i b ç l i a i ç m y im c d a d e e s a uç t n ı o ğ u p a l l m a ç n a ı m k s a ı a s b s o i ı l n i v r u e c v u e k n o s d la is a y, tçeomk l enreddee gn ee r ebkaeğnl ı doül mz eal st mı n ea l er ra ğyma peınl a, bhi l ai rt. aPneı nk dc iehğaizş iske çk iamyin, amkol anrtı aoj ,l ak ba si lıitrl.ı , iPşll aent ml aem, a" i ,y itl eaşstai rrmı me, çpaebk açl aorkı "d, ecği hi şai zk nkea rdaeknt eerbi sat iğğl ıi no il na r ba ko zduel ğmi şai ks ı hgai tbai t%i p5l 0e rgi i ob il ubşimr oarsaı nn ad ar aeğnmbeüny, ü ko thoamt aa kt i aky knoa ğn tı dr oı r .l Ebni l e öc enğeimd i lri. Gs oernuenl dhea tTaül ar kr iı yne 'ndaes ı hl atteas pt ei ts beidt i i lyea gdöa z fl ea tsuarhaal adr ad aç oyka adçaı k ms eüçşitkegr i öşr iükl aeyneht laetrai nl adr eykai abrutzı ş dl aatğeı snbı ni t üesdt üi l nmüegköt er md i rü. şTt üi taamn i ak ,' i ng ekma pi nt iannbı adta masına buz dağının altı neden oldu. Şema 1. g Ö ir lç d ü i lmüş Model Sistem vı seı t mt eaş-hhiasvi nadl aen dbıi rnma aosti sotme ma sl ey roi nn dsei sht aetma ni ı tnütme s pbi ut i ab ki nsaadk al ı kyl aa şr aı ny ahnel aprsdi na ni kd aa l hdaı r ömnacket,acdi dı r d. i Hma at al i yl aer tı kmaaynı pl ı l azraı mn aa nn seı dz eçnö koml meaddeann t ev es pci ti heat mz l ea rşı naınzszı naa tseanheipkloerlmi saanğılzaıyabbinilair.otomasyon sisteminin yeÖo l dn uc eğ lui knl ue ebneel ri rj li eyyöenl iemt i.mEi ğaeçrı s ıbnidr abni nhaa tas ins tı ne mn ei , hb ae tkal ennı ne nv avrel ı ğr i mı n dl i al i nk t eş nü puhzeal ek tnamçeakl ı şgı yeor er skam, ebki r tedir. Şema 1 'de olduğu gibi eğer sistem, model dd ae vdri ağ ni mı ş iı zn dt aasna ruı zma kdteağdearvl er rai nnı iynokr sı sam, si i ys tüekml edr de ebki ri dhaı ştahva vara dseı cmaekkl ı ğtiır.vÖe rinçeeğr dinegk iiriişn shaanvas asyı cı saık l(ıöğlı , ç( hüel ms aüpşl agni rmdıişl e rç) ı kbı şi l)i nbi reklel i nb, i or rdt aemğ e rsdı cea kol ıl ğmı naısnı gç eü rl me küt işğçi nı ki ı bş )i l bi yuo rdseağk ,e ar dnecna kf aor kr tl aı mi s esbı ci ra khl aı ğtı a(nöı nl varlığını tespitetmişiz demektir. Burada çokkabacaaşağıdaki formülü yazabiliri z: Tao=Tai+(Twi-Tai)*K1 Bb aut faor yr ma yüal gi l ier ebna thaar yv aa ds ı acna kçl ıı kğ aı ynl ah, abvaat asrı cyaa ky laı ğgı inr eı nn, bh ai rvKa 1s ı ckaakt sl ıağyı vı seı igl ei r eçna rspuı smı cı an kı nl ı ğtıoapr al asmı n dı naak ei fşai tr koı nl di l eu ğbuevl ai rrl seanyeı lbmi laeknt abdiı rr . kKa1t skaayt ısya ıy vı s ıev va na na na ınnı na çdı kol ğı ğ ı or ul ms aal ,sdı noağ rguösrael odl emğai şyeann dyae ğdear lüesrt eall ıkr .a r a k t e r i s t i k l i TdauorusmıcdaakTlığafını ölçen bir sensörümüz yok. Bu = svaayr saabyial irrai zk.TAac yiT = r a ıc T o a a + f k v 1 a a ° r n C s a a ( l y f d a a a n b i k k lir a ai p y zı ı . ş p sıocalmklaığdı)ıvğaınr ı (Şema 2) v dB a e u n ğ d e an r u i ı n r n u d m b e e n d l a l b i e e b ğ l i l r i e p b r o i s r z e o i n s r y s a ö o n r n d ü u n a n n d ö d l a ç a t h ü h e ğ a s ü a f a p T z l a a l s a n d a is e n e ğ , T e b a r c i i r i , Ö v ak e r s n a m e k o k lı d k te e v a l v d r e e dr n e il m e k n a e yk f n t o i a r r . k m B la u ü n r l a a çd n o a b k k ei b b li e r a s s ll i i i z t b l l e i i k r ş o t h i r r a a i t l n m a s la i e ş r n ıds b ö ır ir r . Hesaplanmış hKaatraş ı lbauş tl mı r ma a & Ölçülmüş çıkış
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=