Tesisat Dergisi 93. Sayı (Eylül 2003)

.f C: ..... 1.500 -.---------------,:~..:='~--+, ■ısıtma ■Soğutma 1.000 500 o -500 +---- Freiburg Hamburg -1.500 ...________________...... Yeri 15,0 O ıs,ıma l!!I Soğulma 10,0 ~ ~ 5,0 E ~ ~ ..., ,o 0,0 _,., ~ ı,ı =! Vl -5,0 x ı,ı ~ -10,0..----- -15,0...___________________ ~ Freiburg Hamburg Yeri ' Şekil 3. Referans TH!D'nin/arklı yerlerdeki yıllık eneıji gelirisi. Şekil 4. Referans THJD'nin farklı yerlerdeki maksimum sıcaklık öteleme/eri. -., o o N :5 >, w ., "' ;;. .. "' miktarıyla (THID önünde bypass yok), zemin suyunun derinliği ve sıcaklığı önemli larda, öncelikle havanın akış hızı azalır ve Döşeme Tipi: Tek boru, Uzunluğu: 30 m, rol oynar. havanın THID içinde kalma süresi artar. Ortalama döşeme derinliği: 2,0 m, Boru çapı: ON 200, Boru malzemesi: PVC, Toprak tipi: nemli kum, Zemin suyu derinliği: 15 m, Zemin suyu sıca klığı: tüm yıl boyunca 10°Cda sabit. 14. Yer (İklimsel Sınır Şartları) İklimsel sınır şartları, THI boyutlandırması için önemli ve değiştirilemeyen bir parametre oluşturmaktadır. İklim koşulları farkl ı yerlerde birbirinden büyük farklar göste rebileceği için, THID'nin tasarımı yeterli kesinlikte meteorolojik veriye dayanmalıdır. Yıllık getiri ve maksimum sıcaklık ötelemesinin zıt olarak sonuçlanabileceğine dikkat edilmelidir. Örneğin Şekil 3, Freiburg'da yıllık enerji getirisinin aynı THID'nin Hamburg'daki getirinden biraz yüksek olduğunu gösterirken, Şekil 4'te ise Hamburg'daki maksimum ısıtma gücünün (maksimum sıcaklık ötelemesi) Freiburg'dakinden daha yüksek olduğu görülmektedir. ı s. Toprak Parametreleri Toprak, yaklaşım olarak direnç-kapasitör modeli olarak düşünülebi lir. Dirençler ısı iletimi bölümünü ol uşturur, kapasitörler ise ısıl depolama kabiliyetini. Toprak tiplerine göre ısı iletkenliği ve depolama kapasiteleri çok farklıdır. Bu parametrelerin yanı sıra 96 Toprağın ısı iletkenliğini tam bir şekilde ölçmek görece çok zahmetlidir. Bunların dışında THID'lerin kurulması sırasında yapılması gereken kazı çalışmalarının ve ardından yapılan boru tesisatının döşenmesi sonrasındaki toprağın yeniden doldurulup düzeltilmesi, toprak oluşumunun yapısını bozmaktadır. Çoğu kez verimliliği garanti etmek a macıyla, THID borusunun bitişiğinde, mevcut toprak dışında, başka bir dolgu maddesi ku l lanı l ır. Bu durum toprak parametresinin belirlenmesini ilaveten zorlaştırır. Simülasyon hesapları, yıllık enerji getirilerinin, diğer şartlar aynı kalırken toprak tipine göre bariz değiştiğini göstermektedir (Şekil 5). Ayrıca ısı aktarıcı yüzeyin debiye oranı büyür ve avantaj sağlanır. Öte yandan iç ısı taşınım katsayısı düşer ve kayba yol açar. Simülasyon hesapları, iç kısımdaki ısı geçişi için kalma süresi artışı ve yüzey/debi oranının daha az baskın olduğunu göstermektedir. Yani, THID boru çapı enerji açısından, mümkün olduğunca küçük seçilmelidir. Öte yandan basınç kayıplarına ve bunun sonucunda hava aktarımı için artan enerji gereksinimlerine, önemli kriterler olarak bak ılm al ı dır. Belirtilen noktalar dikkate alındığında THID borusunun çapı , getiri, basınç kaybı ve yatırım masrafları üçgeninden belirlenmelidir. 6. THID Borusunun Çapı 1.500 r-------------====ı THID'den geçen debi, arkasına bağlanmış havalandırma tesisi ile belli sabit bir değerdedi r. THID borusunun çapı ise başka parametreleri n yanı sıra değiştirilebilir. Boru çaplarının değiştirilmesiyle birlikte, farklı ve zıt etkiler oluşur: Sabit debide ve büyük çap- ~ ~ 1.000 500 :~ o ~ (.;) -500 ·;::- ~ ı.i:i -1 .000 ı----=cccc.... _ _ _ _ -1.500------~= ==========' Nemli kum Kuru kum Nemli toprak Toprak çeşitleri Şekil 5. Referans THID'ııiııfarklı toprak tipleriııdeyıllık eııerji getirisi.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=