Serdar SERİN Makine Yüksek Mühendisi Uzman/İGDA\, UGETAM (Uluslararası Gaz Eğitim Teknoloji ve Araıtırma Merkezi) Abdulkadir ÇELEBİ Makine Yüksek Mühendisi Uzman /İGDA\, Ar-Ge Müdürlüğü OZET Uğur USTA Makine Mühendisi • Uzman İGDA\, UGETAM (Uluslararası Gaz Eğitim Teknoloji ve Araıtırma Merkezi) PE malzemeler, çelik boru ve malzemeleri ile karşılaştırıldığında gaz dağıtım şebekelerinde bir çok avantaj sağlamaktadır. PE Boru vefittingler hafif olması ve esnekliği sayesinde doğal gaz dağıtım şebekesinde bizlere önemli avantajlar sağlamaktadıı: Bununla birlikte kolay döşenebilmesi ve birleştirme tekniklerinin kullanılması ile maliyetlerinde aşağıya çekilmesini sağlamıştır. Bunun yanı sıra alternatifboru döşeme tek-niklerine de uygun bir malzemedir. ABSTRACT PE material wheıı compared ta steel pipe aııd material provide various advaııtages in gas distribııtioıı ııetworks. As PEpipes aııdfiıtiııgs are lighı aııd jlexibleprovide these advaıııages in ıtatural gas distribution ııetwork. Furthermore as it is easy to use these nıaterial and cost ejficieııt due ta special conııectioıı techııiques are applied. Alsa ıhey are sııitab/efor alterııative pipiııg teclıııiques. 140 DOĞAL GAZ DAĞfflMINDA POLİETİUN (PE) MALZEMELER ve PERFORMANSLARI Polyethylene Material (PE) Used in Natural Gas Distribution and lts Performance Caz endüstrisinde 19S0'lerde kullanılmaya başlanan plastik malzemeler belirli basınç sınıflarına kadar çelik ve dökme demir malzemelerin yerini almıştı r. Halen Hollanda da PVC/PE, Belçika ve İngiltere de PE, Fransa'da 1974'den bu yana PE kullanmaktadır. Başlangıçta PE kullanımı Belçika'da 0,2 bar, İngi ltere'de 0,07 bar seviyelerindeydi. PE malzemedeki iyileşmeler ve teknolojik ilerlemeler neticesinde maksimum çalışma basıncı 4 bar seviyelerine kadar yükseltilmiştir. 1980'Ierde PE 100 malzemelerin gündeme girmesi ile performansları daha iyi olan malzemeler daha yüksek basınç sınıflarında kullanılabilir duruma gelm iştir. Batı ülkelerinde şu anda PE kullanımı yeni hatlarda %90 seviyelerine çıkmıştır. Ülkemizde de halen başta İstanbul, Ankara, Bursa, Eskişehir, Kocaeli ve bazı organize sanayi bölgelerinde gaz dağıtım amaçlı kullanılmakta olan PE malzemeler, yeni doğal gaz dağıtım ihaleleri ile birlikte diğer şehirlerimizde yaygın bir şekilde kullanılacaktır. Dünya da hızla artan PE'nin başarısı malzemenin performansının yanı sıra döşeme ve kullanımındaki kolaylıklarından kaynaklanmaktadır. PE malzemeler, çelik boru ve malzemeleri ile karşılaştırıldığında gaz dağıtım şebekelerinde bir çok avantaj sağlamaktadır. PE boru ve fittingler hafif olması ve esnekliği sayesinde doğal gaz dağıtım şebekesinde bizlere önemli avantajlar sağlamaktadır. Bununla birlikte kolay döşenebil mesi ve birleştirme tekniklerinin kullanılması ile maliyetlerinde aşağıya çekilmesini sağlamıştır. Bunun yanı sıra alternatif boru döşeme tekniklerine de uygun bir malzemedir. Caz dağıtım ve işletiminde önemli olan şu özellikleri de bilinmektedir; • Sağlamlığı, • Esnekliği, • Dayanıklılığı, • Çatlamaya di rençl ili ği, • Korozyondan etkilenmeyişi, • Süıtünme katsayısının düşük oluşu, • Kimyasal maddelerden etkilenmemesi, • Donma direnci, • Yüksek esnekliği, • İyi kaynak ya pılabilirliği, kolayca birleştirilebil meleri, • Düşük geçirgenlik katsayısı • Bakım ve operasyon masrafları düşüktür.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=