Tesisat Dergisi 93. Sayı (Eylül 2003)

~Ci1@@0 ....,..Jagenda 4. Danimarka'daki Maliyetin AB'ye yansıtılması Peki Danimarka'da yapılan araştırmanın sonuçları AB geneline nasıl yansıtılabilir? Kısa süre önce Enviros Enstitüsü tarafında komisyon için hazırlanan bir rapor, AB üyesi bir ülkeye olan maliyetin AB geneline yansıtılması için bir çarpan tanımlamanın zorluklarını belirtmektedir. Uygun pazar verilerinin e ksikliği, gayrı safi milli hasıla ve nüfusun kullan ılabilecek en mantıklı veriler olması sonucunu doğurmuştur. Tabii ki bu tür incelemelerin geçerliliği, eldeki verilerin (burada Danimarka kaynaklı araştırmadaki dönüşüm maliyeti) doğruluğuna ve özel verilerin AB toplamı için temsil edici olmamasına bağlıdır. Yani bu durumda, iklim şartları nedeniyle küçük bir klima sektörüne sahip bir Kuzey Avrupa ülkesi söz konusudur. AB genelinde soğutma ve sabit klima tesislerinin dönüşümü buna göre en az 2-3 milyar Euro olurdu. Ancak Danimarka AB'ye göre çok küçük bir sabit klima sektörüne sahip olduğu için, bu tahmin gerçeğin çok altındadır. AB klima pazarı kısa süre önce analiz edildi ve böylece Danimarka klima pazarı büyüklüğü ile kıyaslama imkanı doğdu. Tablo 2, 2000 yılındaki satışlara dayanarak üç sektörün bağıl büyüklüklerini göstermektedir. Gayrı safi milli hasıla ve nüfusa göre bunun anlamı, Danimarka klima sektörünün AB ortalamasından oldukça küçük olduğudur. Buna ilaveten, diğer AB ülkelerinin klima pazarında yüksek imalat sayıları vardır. Bu nedenle üretim hatlarındaki ve ürünlerin kendilerindeki değişiklikler için önemli bir maliyet artışı söz konusudur. Bu artış özellikle ihracat için farklı ürünlerin eşzama nlı olarak imalatı halinde daha da belirgindir. Yani dönüşüm maliyetini 4 ila 6 milyar Euro olarak tahmin etmek gerçekten uzak olmayacaktır. Ayrıca bu maliyetler, daha az verimli yeni tesislerin yüksek enerji sarfından kaynaklanan enerji maliyeti artışını kapsamamaktadır. Bazı uygulamalarda, örneğin HFC direkt buharlaşmalı sistemler yerine ikincil çevrimler kullağ nıldığında, enerji maliyeti %5-20 artmaktad ır. N ıı Tablo 2. 5. İşletme Maliyeti ve Enerji Saıiı Danimarka'n ın teknolojik gel işim ve optimizasyon faaliyetlerini HFC alternatifleri ile sınırlayacağı açıktır. Yakın zamanda Danimarka Çevre Bakanlığı tarafından açıklanan bir çalışmaya göre, süpermarketlerde "doğal" soğutkanlar kullanımında enerji tüketiminin HFC alternatifi sistemleri geliştirilirken önemli bir faktör olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca belirtilmektedir ki, bir CO 2 ikincil çevriminde propan kullanımı enerji tüketiminde hiç bir iyileşme sağlamadığı gibi, tesis maliyetini konvansiyonel HFC 404A direkt buharlaşmalı sistemlere göre%1Oila 20 yükseltmektedir. AB genelinde çok sayıda firma şu anda süpermarket sektörü için çevre koruyucu ve ekonomik teknolojiler gel iştirmek için çalışmaktadır; ancak soğutkanlar için yapay zorlamalar bu çalışmaların dışındadır. Yakın zamanda çıkmış bir makale, Almanya'daki ilginç bir çalışmanın sonuçlarını vermektedir. Bu çalışmada, HFC 404A direkt bu harlaşmalı sistemler, amonyak/salamura, propan/salamura ve R 404NCO 2 kaskad sistemi ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışma, amonyak veya propan ile salamura kullanan ikincil çevrimlerin hem yatırım maliyetini (%15-35), hem de enerji tüketimini (%5-1 O) yükselttiğini ispatlamıştır. Bunun aksine HFC 404NCO 2 kaskad sistemi, HFC 404A direkt buharlaşmalı sistemle neredeyse aynı enerji tüketimi ve yatırım maliyetine sahiptir (kaskad sistemden kasıt, orta sıcakl ıkta HFC 404A direkt buharlaşması, daha soğuk bölgede HFC 404NCO2 kullanımıdır). Bu şekilde HFC 404A dolum miktarı ve sızıntı oranında azalma sağlanır. Bu da HFC'ler dahil her soğutkan opsiyonunun ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Çünkü sadece bu şekilde yenilikler ve çevre koruma elde edilir ve emisyon azaltma için uygun maliyetli tesisler kurulabilir. Ayrıca hali hazırda HFC dolum miktarlarını ve sızıntıyı aynı veya daha iyi enerji verimi sağlayarak azaltmak için inisiyatifler mevcuttur; bunlar muhtelif bina tipleri ve süpermarket sistemleri için çözümler sağlamaktadır. "" ' ' >, .. 2000 yılında satılmış tesisler bazında klima AB'nin yüzdesi olarak Danimarka "' -.. "' ·;;; ~ 104 pazarı büyüklüğü Küçük/Ev tipi klima 0,21% Klima santralleri 0,38% Su soğutma grupları 0,71% Her üç sektör 0,22% 1 6. Yüksek Proje Maliyeti Endüstriyel soğutma, AB soğutma ve sabit klima sektörünün önemli bir parçasıdır. HFC emisyonu azaltma olanakları hakkında bir AB raporuna göre, süpermarket soğutması, sektörün 2001 'e kadar hesaplanmış emisyonlarının %45'inin kaynağı olarak be l irtilmiştir. Süpermarketlerin HFC'lerden çıkışı için gerekli yatırım maliyeti, AB genelinde HFC dönüşümü maliyetinin önemli bir kısmını oluşturacaktır. AB'de 7000 ila 8000 büyük süpermarket mevcuttur, bunlarda soğutma sistemleri market başına yaklaşık 0,8 milyon Euro'dur. HFC'den çıkış için tesislerin dönüşümü büyük süpermarketler için yaklaşık 600 milyon Euroluk toplam maliyetin %1O artışına neden olur. Bu durum, AB'cle HFC'den çıkış için tahmin edilen toplam maliyete uymaktadı r; sadece büyük süpermarketlerin buna dahil olacağı varsayılmış ve süpermarket sektörünün toplam soğutma ve sabit klima sektörüne oranı dikkate alınm ıştır. European Partnership for Energy and the Environment'ten alınmıştır. Kaynaklar: 1. Assessınent of ılıe Cosıs and Jınpact on Eınissions ofPotentia/ Regıılatory Fraıneworks for Reducing Eınissioııs of HFC's, PFC's, and SF6 Final Dra.ft Report Septeınber 2002 (HFC'/er, PFC'!er ve SF6 Emis-yon/arıııı düşürmek için Potansiyel Yasal Çerçevelerin Maliyet ve Etkisinin İnce/en-mesi Son Taslak Raporu, Eylül 2002). AB Komisyonu için Eııviros Enstitüsünden Duncan Yellen tarafından lıazır­ /anııııştıı: 2. BSRIA World Air-Conditioning Market Study 2001, (BSRJA Dünya Klima Pazarı Çalışması 2001). 3. Eııvironıııenta! Projeci 658 2002, Use of natura/ refi'igeraııts in supermarkets (Çevre projesi 658 2002: Süpermarket/erde doğal soğutkan/arın kullaııııııı). Prebeıı Bertelsen ve Kim Clırisıeııseıı, Danimarka Teknoloji Enstitüsü. 4. Doğal Soğutkan Kullanan Süpermarket Soğutma Tesisleri: Siegfried Haafve Bernd Heinbokel, Die Kalte & Kliınateclınik 9/ 2002, sayfa 32. 5. Opportunities ıo minimize eııı issioııs of lıydroflııorocarboııs (HFCs) .froın tlıe Europeaıı Union (Avrupa Birliğinde Hidroflorokarbon (HFC) emisyonunu en aza indirme olanakları). Büyük Britanya'daıı Marclı Coıısulting Group tarafından Avrupa Birliği Komisyonu için lıazırlaııdı, 1998. [t:ı

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=