Tesisat Dergisi 92. Sayı (Ağustos 2003)

<') o oN < o : i ı l >D> Na, ( " / ' ) ·;;; ·e "' C ·;;; Ü@�IT'DÔ� Ü®IT'DOÜOmJD ec nıca ın ro uc ıon • • ODES-YANGIN KORUNUM SISTEJw\LERl'nden TYCO/GRINNELL Markalı AquaMist IDüşük Basınçlı Su Sisi Sistemleri Tyco / Grinnell Brand AquaMist Low Pressure Water Mist Systems From Odes-Fire Protection Systems 1. AquaMist Sistemi Nedir? AquaMist su sisi sistemleri TYCO-Grinnell firması tarafından geliştirilmiş olan, sprinkler ve/veya baskın sistemlere oranla çok az bir su debisine ihtiyaç duymasının yanı sıra çok daha üstün bir söndürme performansı ve çok kısa bir söndürme süresine sahip olan bir sulu söndürme sistemidir. AquaMist su sisi sistemleri basit dizayn ve kolay montaj özelliğine sahip olup, oda içerisinde yer alan paslanmaz bir boru sistemi, eşit aralıklar ile yerleştirilmiş özel nozullar, 7-1 7 bar aralığında çalışan bir jokey pompa komponentlerinden oluşmaktadır. 2. AquaMist Sistemi Nasıl Çalışır? AquaMist su sisi sistemleri suyu küçük taneciklere haiz bir sis formunda kullanarak çok yüksek bir söndürme performansı elde eder. Küçük su tanecikleri geniş bir su yüzeyi oluşturarak yangın nedeniyle açığa çıkan yüksek ısıyı absorbe eder ve bu tanecikler yeterli derecede ısıyı absorbe ettiklerinde buhar fazına geçerek yaklaşık 1600 kez hacimsel olarak genleşerek alevlerin içerisindeki havayı (oksijeni) yangın olan mahalden uzaklaştırır. Sis formatındaki su tanecikleri bulundukları ortamda havada asılı kalır, korunan obje etrafında dönerek alevlerin oluşturduğu radyant ısıyı bünyesinde muhafaza eder ve yangını söndürür. 3. AquaMist Sistemleri ve Komponentleri AquaMist sistemleri değişik tip nozulların farklı risklere haiz yangın testlerinde denenmesi neticesinde geliştirilmiştir. Kullanıldıkları risk gruplarına bağlı olarak AquaMist Sistemleri aşağıda belirtilen gruplara ayrılmaktadır; » Geniş hacimlerde yer alan yanıcı sıvı yangınlarında kullanılan açık tip nozullar, » Yanıcı sıvıları kullanan makina ve cihazlarda kullanılan açık tip nozullar, » Orta tehlike sınıfı yangın risklerinde kullanılan 3 mm cam tüplü kapalı tip nozullar. Bu yeni tip nozullar ile birlikte kullanılmak amacıyla Grinnell, yüksek basınç ve düşük debiye uygun Deluge / ıslak tip özel alarm vanaları üretmektedir. 166 Bu vanalar ile birlikte küçük orifisli AquaMist nozullarını korumak amacıyla yeni model pislik tutucular sisteme ilave edilmektedir. 4. Uygulama Alanları Eğer yangı n korunum sistemleri daha az bir su debisi kullanarak yangını söndürebiliyor ise bu özellik su deşarjından kaynaklanan hasarları da azaltır. Böylelikle özellikle müzelerde bulunan değerli tablolar, kitaplar ya da zamana yayılmış bir soğutmaya ihtiyaç duyan sıcak türbinler AquaMist sistemleri ile korunduklarında zarar görme ihtimalleri çok daha düşük olacaktır. Düşük debili bir söndürme sistemi kullanımı yatırımcının özellikle su kullanımının ve kaynaklarının limitli olduğu durumlarda yangın su tankı yatırım maliyetini düşürecektir. Yangın söndürme sistemlerinde kullanılan suyun yeniden kazanımı ve/veya arıtma sistemleri tarafından arıtılması zorunluluğu olan durumlarda da bu işlemler için gerekli işletme maliyetini de düşürmektedir. Bu sistemlerin uygulama alanları: Kablo tünelleri Bilgisayar odaları Konveyör bantları Dizel jeneratörler Motor test üniteleri Asansör/yürüyen merdiven sistemleri Öğütücü makinalar Makina mahalleri Müzeler Boya kabinleri Alışveriş merkezleri Yolcu gemileri Türbinler Ağaç işleme presleri 5. AquaMist Sistem Onayları AquaMist Sistemleri NFPA 750 standartlarına uygun olarak dizayn edilmiştir. 150 kuruluşunun henüz taslak halinde olan standartlarına da uygun olan sistem, IMO (lnternational Maritime Organisation) tarafından da test edilerek yolcu gemilerinde kullanım amacıyla onaylanmıştır. AM24 nozulları UL tarafından Düşük ve Orta Yangın tehlike sınıfları için onaylanmıştır. AMl O nozulları UL ve FM tarafından 1 ,200 m3 'e kadar olan ve yanıcı sıvı ihtiva eden (n-heptane'dan daha yanıcı olan sıvılar hariç) makina odaları için onaylanmıştır. Nozullar ayrıca birçok uluslararası onaya sahip olup, gerek onaylar gerekse de yeni nozulların imalatı konularında Ar-Ge ve Test çalışmaları da devam etmektedir. 6. Nozul Tipleri ve Dizayn Kriterleri 6.1 . Açık Tip Nozul Sistemleri (Deluge Sistemler): AM4 Nozul Sistemleri: 6.1.1. Kullanım alanları: Bu sistemler Klas B Yanıcı Sıvı (hidrokarbon havuzları, spray sistemleri v.b.) ve Klas A yangınlarında kullanılmaktadır. Bu nozuldan elde edilen su taneciklerinin o/c,S'inin çapı 225 mikron ve daha büyüktür. Hacimsel olarak akış debisinin %50 sine sahip olan bu büyük çaplı tanecikler beraberlerinde küçük çaplı tanecikleri yangın alanına taşıyabilmek için ihtiyaç duyulan momentumu yaratır. Bu büyük çaplı tanecikler aynı zamanda metal yüzeyler üzerinde soğutma işlevi görür, Klas A malzemeleri üzerinde de ıslatmak suretiyle söndürme işlevini gerçekleştirir. 225 mikrondan daha küçük çapa haiz tanecikler Klas B tipi (yanıcı sıvılar, yağlar, yağlayıcılar, yağ bazlı boyalar, likörler, yanıcı buharlar v.b) yangının üzerine doğru çekilebilme kabil i yeti sayesind e a I evlerden yayılan ısıyı ab-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=