- M oo N E E � v . ı . İhale günü teklif zarfları önce dış zarf açılıp, belgeler kontrol edilir. İhale kararları doğrultusunda iç zarf ya yükleniciler huzurunda ya da dosyaların değerlendirilmesi sonucu yetkililer huzurunda açılıp değerlendirilir. Eşik değer gizli olup, işin proje müellifleri tarafından yapılan keşif ve metraj kalemlerinin güncel fiyatlarla değerlendirilmiş maliyetini belirler; buna, müşavirlerce ihale şartlarında genel giderve karları ile zorunlu vergi ve harçlar eklenip, belirlenen mali porte yatırım ödeneği, miktarı ile belirlenmiş işin elde edilme bedelidir. Belirli usul ve yöntemlerle kesinleşmiş yaklaşık değer yetkili müşavir tarafından ihale komisyonuna ihale aşamasında verilir. Gelişmiş ülkelerin çoğunda ihale teklif dosyası dokümanları esas alınarak, teknik değerlendirme yapılarak en uygun teklif sahibi belirlendikten sonra bu yüklenici çağrılarakteklifmektubu iç zarfı açılır. Teklif bedeli, eşik değere yakınsa karşılıklı bir pazarlıkla anlaşma sağlanırsa ihale yapılır. Anlaşmazlık halinde aynı yöntem ikinci ve üçüncü olanlarla devam eder. Bu yöntemde teklif fiyatlarının kimse tarafından önceden bilinmemesi, iki teklif sahibinin eksiltme yöntemleri ile rekabete girmeleri kesinlikle uygulanmaz. Bütün teklif mektuplarının iç zarflarının yüklenici huzurunda açılmasında komisyon tarafından gene değerlendirme yapılmakla beraber, ihale evrakları tamam, ehil yükleniciye ya en düşük fiyat ya da eşik değere en yakın uygun fiyat esas alınarak ihale yapılır. Çoğunlukla en düşük teklif ihaleyi kazanır. Sözleşme Taslağı İhale anlaşmasına esas alınan karşılıklı yasal anlaşmayı içerir. Çoğu kez klasik bir format kapsamında olan sözleşmeler, FIDIC veya benzeri kurallar çerçevesinde hazırlanır. Bir çok ülkenin geçerli yasalara uygun sözleşme formatları mevcuttur. Sözleşmeler tarafları, yetkilileri, işin tanımını, kapsamını, süresini, şartlarını ve ekleri ile ayrıntıları ödeme, ceza ve ihtilaf çözümlerini belirler. Özel idari şartname, sözleşmenin eki, teknik ve hukuki yönden tamamlayıcı amaçlıdır. Zorunlu standartları, usulleri, test ve kontrol, işletmeye alma yöntemlerini, ölçüm metodlarını, iş akışını, programı, ödeme şartlarını ayrıntılı ve kesin tarzda belirtir. Sözleşmenin ayrılmaz parçasıdır. İşin artma, eksilme yöntemlerini, yeni fiyatzabıtlarının yapılıp yapılmamasını, ihtilafların çözüm yollarını, işveren ve işyapan zorunluluklarını·vecibe görev ve yetkilerini belirler. 32 e s technical file Genel Teknik Şartname Sözleşme çerçevesinde yapılacak bütün işlerin temel tanım, tarifve spektlerini içerir. Projelerin, keşif ve metrajların özel spektlerin tamamlayıcısıdır. Özellikle bu tür malzeme, işçilik, işletmeye alma, muayene ve deneylerinde uyulacak standartları, normları belirler, üretimi bu kurallara refere eder. Ayrıca yangın, deprem, enerji, çevre, sağlık, hijyen, konfor ve benzeri zorunlu standartlara uyumu zorunlu kılar. Projelerde özel spektlerde, seridoprilerde, keşif ve metrajlarda eksik kalan, muğlak, tanımlanmamış hususlarda genel şartnameler, cihaz ve malzeme tip ve karakteristiklerinde ise yerine göre özel spektler birim fiyatlar, proje tanımları önceliklidir. Genel ilkeleri belirleyen genel teknik şartnameler her projeye özgün projelerle uyumlu tarzda yeniden hazırlanmalı, hiç bir şekilde işin tanımına aykırı bir yaptırım içermemelidir. Özel Teknik Şartnameler Her projenin kendine özgü özel kalemlerinin birim fiyat tarifleridir. Hiç bir şekilde temel kurallar yönünden genel teknik şartnamelere, standartlara, normlara ve imar yasalarına aykırı olamaz. Ancak özellik isteyen, karakteristikleri farklı özel birim tarifleridir. Genel şartnameler gibi imalat firmalarını, markaları, tipleri ve benzerlerini tanımlayan ayrıntılı tanımları içerir. Bu kalemler keşif ve metrajlarda özel birim fiyat no.ları ile belirlenir. Projeler Yapı teknolojisinde proje; yatırımcı isteklerinden başlayarak yapı fonksiyonunu, ihtiyaç programı, yatırım miktarını ve sürecini dikkate almak suretiyle standartlara, teknik kurallara uygun tarzda hazırlanmış; belirli rumuz, sembol ve çizimlerle kağıt üzerinde yapılacak işi teknik yönden tanımlayan dokümanlardır. Mühendislik, mimarlık hesap ve çizimlerini içerir. Spekt, şartname, keşif ve metrajlar projenin tamamlayıcısıdır. Projeler; fikir projesi, ön proje, avan proje, kesin proje ve uygulama projesi ile detay projeleri olarak hazırlanıp birbiri ile koordinasyonu sağlanarak ihaleye esas son şeklini alır. Projeler sistem ve prensipler yönünden eksiksiz olmalıdır. Ancak her projede noksan ve yanlışlıklar olabilir. bu anlamda uygulamada shopdrawing dediğimiz şantiye projelerinin çizim ve onayı, bu projelere göre imalat ve montajın yapılması, işletmeye alma aşamasında as-built (yapıldı) projelerin çizilmesi gerekir. Bu yönleri ile anahtar teslimi ihalelerinde projelerden kapı kulpunun vidasına kadar çizim beklentisi yanlıştır. Bu tür ayrıntıyı projelerin eki özel spektler ve genel şartnameler tanımlar. Bu nedenlerle projelerde açıklanmamış ayrıntılarda yüklenicilerin farkı fiyat hakkı yoktur. Kaldı ki ön seçimler, benzer iş deneyimleri yüklenicilerin en az müşavir ve tasarımcılar kadar konuya vakıf olduklarını varsaymışlardır. Dolayısıyla uluslararası ihale yöntemlerine göre yapılan işlerde ticari oyunlara yer verilmez. Keşif ve Metrajlar Yapıya esas mimari, statik, mekanik tesisat, elektrik, aydınlatma, peyzaj, dekorasyon, alt yapı, yangın, otomasyon, güvenlik projelerinin her biri için bütün kalemleri içeren metrajları yapılır. Ülkemizde bu metrajlar, uzun yıllar Bayındırlık ve İskan Bakanlığının birim fiyat tariflerine göre yapılmış, seridopri tanımları rayiç fiyatlarla sınırlanmış, değişim ve gelişim önlenmiştir. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın genel şartnameleri de yapı teknolojisinde kullanılan bütün kalemleri tariften uzaktır. Ayrıca her yıl birim fiyatlarda olan değişiklikler yeni teknolojileri dikkate almamış yerli kotunun iyisi malzemeleri tanımlamıştır. Günümüzde inşaat kalemlerini belirleyen birim fiyat tarifleri projeye tanı tanımlanamaz, bütün aksesuar ve imalat malzemelerini içermeli, ölçüm metotlarını belirlemelidir. Bu anlamda yapılacak keşif ve metrajların genel şartnamelerle uyumu gerekir. Ayrıca her keşif ve mertaj birbirinden farklıdır. Bu nedenle anahtar teslimi ihalelerde BOQ denilen metrajlar bilgi ve format yönünden verilir, yükleniciden bu metrajların incelenip, yeniden yapılması şartıyla teklif istenir. Anahtar teslimi ihalelerde keşif artış ve eksilişi nedeniyle fiyat değişmez, sadece değişiklik emirleri ve yeni kalemler için fiyat yeniden yapılabilir. Ayrıca bu fark hiç bir zaman yardımcı montaj malzemesi, geçerli aksesuar ve beğenilip onaylanan malzemeler için verilmez. Sonuç Yukarıda açıklanan usuller çerçevesinde yapılacak bir ihalede irtikap yolları çok tıkanmıştır. Özellikle imalat sonrası bağımsız kurullar tarafından yapılan test ve işletme usulleri ve bu uygulamaya dayalı kabul işlemleri sağlıklı bir yapının elde edilmesini sağlayabilir. Ülkemizde bu tür uygulamada en büyük eksiklik mevzuattaki yetersizlikten kaynaklanmaktadır. Okutan Mühendislik �
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=