Tesisat Dergisi 360. Sayı (Aralık 2025)

47 TESİSAT • 12 / 2025 TEKNİK mekanizması gereği atmosfere açık çalışan bir ekipmandır. Bu pompalar genellikle yüksek debi ve görece düşük basma yüksekliği gerektiren sirkülasyon pompalarıdır. Kondenser suyu sıcaklığındaki en ufak bir sapma, chiller'ın enerji verimini doğrudan etkilediğinden, doğru debiyi kararlılıkla sağlayan bir pompa seçimi hayati önemdedir. 3. DRY COOLER (KURU SOĞUTUCU) UYGULAMALARI Dry cooler'lar, özellikle su tüketiminin kısıtlı olduğu veya serbest soğutma (free cooling) potansiyeli olan iklimlerde, suyu veya glikollü karışımı ortam havasıyla dolaylı temas ettirerek soğutan kapalı devre sistemlerdir. Sirkülasyon pompaları, ısınan akışkanı dry cooler'a sevk eder ve soğutulan akışkanı proses veya kondenser hattına geri döndürür. Kapasiteye, borulama yapısına ve ısı yüküne bağlı olarak bu pompalar da sabit veya VFD kontrollü değişken debili olabilir. 4. PLAKALI ISI EŞANJÖRLERI (PLATE HEAT EXCHANGER) Yüksek verimli ısı transferi sağlayan plakalı eşanjörler, iki akışkan devresi arasında karışım olmaksızın ısı aktarımı yapar. Pompa, eşanjörün her iki devresinde de (Chiller tarafı ve Proses/Yük tarafı) akışkanı istenilen debi ve basınçta dolaştırarak verimli ısı aktarımını ve gerekli sıcaklık farkının korunmasını sağlar. Sistem yüküne dinamik uyum ve enerji optimizasyonu için burada da sıklıkla VFD (değişken devirli) pompalar kullanılır. Eşanjörün tasarım debisi ve ΔP (basınç farkı) değerleri, pompa seçiminde temel referans noktalarıdır. DOĞRU POMPA SEÇIMI VE STRATEJIK ENERJI VERIMLILIĞI Endüstriyel soğutma sistemlerinin toplam enerji tüketiminde pompaların payı göz ardı edilemez. Bu nedenle pompa seçimi, basit bir ekipman tercihi olmaktan öte stratejik bir enerji verimliliği kararıdır. a. En İyi Verim Noktasına (BEP) Uyum Her pompanın bir performans eğrisi bulunur. Pompanın, bu eğri üzerindeki En İyi Verim Noktası'nda (BEP - Best Efficiency Point) çalışması, minimum enerji tüketimi ve maksimum ömür için şarttır. Sistem eğrisiyle uyumsuz bir pompa seçimi; aşırı enerji harcamasına, kavitasyona, titreşime ve erken arızalara yol açar. b. Akışkan-Malzeme Uyumu ve Glikol Etkisi Sistem güvenliği ve uzun ömrü için pompa malzemelerinin kullanılan akışkanla (özellikle dry cooler'lı sistemlerde sıklıkla tercih edilen glikollü karışımlarla) kimyasal ve termal uyumu sağlanmalıdır. Glikol oranı, sistemin donma noktası gereksinimleri, viskozite değişimi ve ısı transfer performansı dikkate alınarak genellikle %20–50 aralığında seçilir. Artan glikol oranı viskoziteyi yükselttiği için, pompa salmastrası, contası ve iç bileşenlerinin uyumluluğu, düşük sıcaklıklarda dahi sistem güvenliği ve verimliliği açısından kritik öneme sahiptir. c. Değişken Debili Sistemler ve Frekans Konvertörleri (VFD) Sabit devirli pompalar, değişken yük koşullarına etkili bir yanıt veremez. Kısmi yük profilinin hakim olduğu endüstriyel soğutma sistemlerinde, VFD kontrollü değişken devirli pompaların kullanımı, yük azaldıkça pompa hızını düşürerek yüzde 30-50'ye varan enerji tasarrufu potansiyeli sunar. Pompa motor gücü, hızının küpüyle orantılı olarak değiştiği için küçük hız düşüşleri dahi büyük enerji kazancı sağlar. D. AKILLI POMPA SISTEMLERI Modern tesislerde kullanılan akıllı kontrol sistemleriyle entegre pompalar, basınç, sıcaklık ve debi verilerini sürekli izleyerek kendilerini otomatik olarak optimize eder. Wilo-Stratos MAXO gibi akıllı pompalar, sadece enerji verimliliğini artırmakla kalmaz, aynı zamanda önleyici bakım imkanları sunarak operasyonel ve bakım maliyetlerini de düşürür. Günümüz endüstriyel dünyasında, salt soğutma sağlamak yeterli değildir. Soğutma sistemlerinin enerji verimli, sürdürülebilir, otomasyonla uyumlu ve bakımı kolay olması esastır. Bu bağlamda pompalar, sistemin yükünü taşıyan basit birer ekipman olmaktan çıkmış, performansı ve enerji verimliliğini belirleyen stratejik birer bileşen haline gelmiştir. Wilo olarak yaklaşımımız; doğru ürün seçimi, sahaya özel mühendislik desteği ve tam otomasyon uyumu ile entegre çözümler sunmak ve endüstriyel tesislerin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarında kilit bir çözüm ortağı olmaktır. Wilo; endüstriyel soğutma sistemlerinin yanı sıra, suyun yeniden kullanımı, atıksuların transferi, bina teknolojilerinde basınçlandırma ve ısıtma-iklimlendirme gibi birçok farklı alanda uzmanlaşmış çözümler sunmaktadır. n

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=