44 TESİSAT • 12 / 2025 MAKALE BUHAR KAZANLARINDA SU SÜRÜKLENMESI ÖZET Buhar kazanlarında su sürüklenmesi (carryover), buhar akışı içerisinde sıvı su damlacıklarının taşınmasıyla ortaya çıkan ve sistem güvenliği, enerji verimliliği ve ekipman ömrü üzerinde kritik etkiler yaratan bir olgudur. Su sürüklenmesi, buhar hızının artması, yetersiz buharlaşma yüzeyi, yüksek su seviyesi, kapasite üstü çalışma, demister/separatör eksikliği, hat izolasyon yetersizlikleri, uygunsuz kondenstop seçimi, on-off çalışma karakteri, su seviyesi kontrol hataları ve yüksek TDS değerleri gibi çok boyutlu sebeplerden kaynaklanır. Bu çalışma, su sürüklenmesinin fiziksel mekanizmasını, nedenlerini ve mühendislik açısından doğurduğu sonuçları incelemekte, ayrıca sistematik önleme yöntemlerine ilişkin değerlendirmeler sunmaktadır. 1. GİRİŞ Buhar kazanlarında su-buhar ayrışmasının tam olarak gerçekleşmesi hem proses verimliliği hem de ekipman güvenliği için kritik öneme sahiptir. Ancak ayrışmanın bozulması ve sıvı suyun buhar hattına taşınması “su sürüklenmesi” (carryover) olarak adlandırılır. Bu durum, buhar kalitesinin düşmesine, hat basınçlarında dalgalanmalara, su darbesine (water hammer) ve türbin veya eşanjör gibi proses ekipmanlarında ciddi arızalara yol açabilir. Bu çalışmada su sürüklenmesinin nedenleri, mekanizması, etkileri ve mühendislik bakış açısıyla alınması gereken önlemler sistematik biçimde değerlendirilmektedir. 2. SU SÜRÜKLENMESİNİN OLUŞUM MEKANİZMASI Kazan içinde buhar kabarcıkları yükselirken çevresindeki suyu çevresel sürükleme etkisiyle yukarı taşır. Normal koşullarda kabarcıklar su yüzeyinden ayrışarak doymuş buhar fazına geçer. Ancak ayrışma yüzeyi daraldığında veya akış hızı yükseldiğinde su damlacıkları buhar akışına karışarak taşınmaya başlar. Bu fiziksel olay; yüzey gerilimi, buhar kabarcığı formasyonu, buhar hızlanması ve kabarcık çarpışmaları gibi birden çok parametreye bağlıdır. DR. SÜLEYMAN TUCER YÖNETİM KURULU MURAHHAS ÜYESİ / SELNİKEL A.Ş. Mekanizma, Etkiler ve Mühendislik Çözüm Yaklaşımları
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=