55 TESİSAT • 05 / 2025 MAKALE 11. COMISSIONING VE ENHANCED COMMISSIONING ÇALIŞMALARI ENDÜSTRIYE YAPILARDA DA UYGULANIYOR MU? Enhanced Commissioning (ECx), endüstriyel tesislerde de uygulanabilir. Ancak, proses bazlı tesislerde farklılıklar ve özel gereklilikler vardır. 1. Endüstriyel Yapılarda Commissioning ve Enhanced Commissioning Farkları Endüstriyel yapılar, ofis binaları, konutlar veya ticari binalardan farklı olarak enerji tüketimi açısından büyük ölçüde proses ekipmanlarına bağımlıdır. Bu yüzden, Cx ve ECx süreci, HVAC ve bina sistemlerinin ötesine geçerek üretim süreçlerine de odaklanır. 2. Endüstriyel Yapılarda Enhanced Commissioning Nasıl Uygulanır? Endüstriyel yapılarda Enhanced Commissioning süreci şu ek aşamaları içerir: Aşama 1: Ön Tasarım ve Proses Analizi • Üretim süreçleri, enerji ihtiyaçları ve özel sistemler belirlenir. • HVAC, otomasyon ve proses ekipmanları arasındaki etkileşim analiz edilir. • Enerji yoğun ekipmanlar (kompresörler, pompalar, fırınlar, reaktörler, presler vb.) için test ve doğrulama gereksinimleri oluşturulur. Aşama 2: İnşaat & Kurulum Gözden Geçirme • Endüstriyel tesislerde buhar, soğutma, basınçlı hava, gaz sistemleri, atık ısı geri kazanımı gibi süreçler detaylı olarak değerlendirilir. • Otomasyon sistemlerinin proses kontrol sistemleriyle entegrasyonu test edilir. Aşama 3: Fonksiyonel Performans Testleri (FPT) • Prosesin gerçek yük altında çalışırken test edilmesi sağlanır. • Enerji izleme sistemleri, anlık veri toplama ve analiz ile doğrulanır. • Buhar ve soğutma sistemleri gibi kritik enerji tüketicileri için performans testi yapılır. Aşama 4: Uzun Vadeli İzleme & Ongoing Commissioning • Endüstriyel tesislerde sürekli optimizasyon kritik olduğu için gerçek zamanlı veri analizine dayalı iyileştirme süreçleri uygulanır. • Üretim süreçlerinde enerji geri kazanımı fırsatları belirlenir. 3. Endüstriyel Yapılarda Enhanced Commissioning'in Avantajları • Enerji tüketiminde %10-30 arasında tasarruf sağlanabilir. • Otomasyon & kontrol sistemleri ile süreç stabilizasyonu artırılır. • Üretim kesintileri azalır ve bakım maliyetleri düşer. • Karbon emisyonları azalır ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlanır. 4. Endüstriyel Tesisler İçin Alternatif Yaklaşımlar Endüstriyel tesislerde ECx süreci uygulanabilir ancak bazı durumlarda farklı yaklaşımlar gerekebilir: • ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi: Enerji verimliliği odaklı sertifikasyon süreçleriyle entegre edilebilir. • ASHRAE Level 1-2-3 Enerji Etütleri: Enerji yoğun prosesler için detaylı analizler gerekebilir. • Proses Odaklı Commissioning (Process Cx): Kimya, metal, gıda ve diğer özel sektörlerde üretim süreçleri bazında testler yapılır. • Digital Twin ve AI Tabanlı Sürekli Komisyonlama: Büyük endüstriyel tesislerde, gerçek zamanlı modelleme ile yapay zeka destekli proses iyileştirme uygulanabilir. SONUÇ Enhanced Commissioning, endüstriyel tesislerde uygulanabilir, ancak ticari binalardan farklı olarak proses sistemleri, enerji yoğun ekipmanlar ve üretim süreçleri özel olarak ele alınmalıdır. n KAYNAKLAR 1. LEED V4. Guidlines. 2. Olimpos Danışmanlık Ve Enerji Ltd. Şti. çalışmaları ve arşivi.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=