Tesisat Dergisi 303. Sayı (Mart 2021)

16 Tesisat / Mart 2021 GÜNCEL YORUM Muhittin Tekman Makina Mühendisi - MBA B2B Medya Yayın Danışmanı VIRÜS SALGININDA GÜVENLI ORTAMLAR IÇIN “GÜVENLI TESIS BELGESI” UYGULAMASI BAŞLATILABILIR S algının duyulduğu ve tüm dünya için bir tehlike oluşturduğunun fark edildiği Mart- Mayıs 2020 döneminde herkeste “yaz gelecek, virüs salgını bitecek” havası, beklentisi ve ”aşı bulunacak, uygulanacak ve virüsün etkisi ortadan kaldırılacak” düşüncesi egemendi. Tüm bu beklentilerle son bir yılı geçirdik. Ama bugünlerde görülüyor ki bu salgın daha uzun süre yaşamımızı etkileyecek. Bu süreçte ilk olarak kapalı mahal- lerin iç hava kalitesi ve temizlik konula- rında gerekli olan ve yeni inovasyonlarla yaratılacak teknolojilerin ve uygulama- ların önemi fark edildi. Öncelikle kişi- ler arasındaki temasın azaltılmasına, maskelerin takılmasına yönelik uyarılar yapıldı, yönlendirme ve yasaklar geldi. Bu nedenle örneğin daha önceleri yete- rince ilgi görmeyen uzaktan alış-veriş bir anda ön plana çıktı, her geçen gün daha da artarak tercih edilir duruma geldi. Özellikle işyerlerinde çalışmaya zorunlu olanların dışındakiler evlerin- den çalışmaya başladılar. Ev ortamının güvenliği dolayısıyla seçilen bu yeni çalışma ortamının ve koşullarının iyi- leştirilmesine yani iklimlendirilmesine gereksinim duyuldu. Bu da yeni cihaz taleplerini doğurdu. Salgının gündeme geldiği o ilk gün- lerden itibaren klima ve havalandırma sektörü konuyla ilgili olarak alınabilecek önlemlerin neler olabileceği, yeni ve var olan ama bu günlere kadar önemsen- meyen ürün, cihaz ve teknolojileri araş- tırmaya başladı. Örneğin dijitalleşme süreci hızlandı. Yapılan çalışmalar sonu- cunda öncelikle belirlenen; ultraviyole, HEPA filtre, %100 taze hava gibi çözüm- lerin uygulanması önerilmeye başlandı. Kamu ve özel sektör şirketleri bu konuda yatırımlar yapmaya, yeni yazı- lımlar geliştirmeye, sistemler kurmaya ve uygulamaya başladı. Böylece insan- ların bu virüsten zarar görmemeleri, yaşadıkları ortamların daha güvenli ve uygun olabilmesi için yeni standartlar, yönetmelikler, şartnameler geliştirildi ve uygulamaya sokuldu. Bu sürecin başlamasından önce tüm mekanik tesisat projelerde ilk ola- rak görüşülen ve seçimi yapılan yüksek verimli ve akıllı ürünlerin yanında artık; hava kalitesini ölçümleyen sensörler, hava temizleme cihazları, HEPA ve UV-C üniteler, açık/kapalı çevrim man- tığıyla çalışan sistemlere entegre edile- bilen UV-C ışık uygulamaları, taşınabilir hijyenik klimalar, taze havayla çalışan paket klimalar, klimalar için ultraviyole LED hava temizleyiciler ve aşı muhafaza odaları gibi iç hava kalitesinde daha iyiyi hedefleyen, temizliği ön planda tutan ürünler de yer almak zorunda kaldı. Günümüzde yaşamın olduğu her yer için hangi koşullara uygun ve hangi özel- likte ürün ve sistem kullanılması gerek- tiği hakkında ortak bir görüşün ve seçim standartlarının netleşmiş olduğu söy- lenebiliyor. Ama bunların uygulandığı; işyeri, lokanta, AVM, otel, spor salonu, cafe vb. kapalı mahallerden hangisinin güvenli olduğu, hangisinin ise yeterince güvenli olmadığı hakkında bizlere kesin bir bilgi verecek her hangi bir uygulama henüz başlatılmış değil. Bu konuda yapılması gereken serti- fikasyon “Güvenli Tesis Belgesi” uygu- laması olup, bunun da en kısa zaman içinde hayata geçirilmesi çok yararlı ve gerekli olacaktır. Bunun için hazırlana- cak yönetmeliklerin alt yapısının hazır olduğu, yetkili mercilerde konunun hayata geçirilmesine yönelik ciddi bir niyet olursa, gerekli olan ayrıntıların da en kısa zaman içine oluşturulup, hemen yürürlüğe girebileceği belirtiliyor. Böy- lece özellikle birlikte yaşadığımız ortam- ların iç hava kalitesinin kontrol edilmesi ve uygun olanların sertifikalanmasıyla halkımız daha güvenli olarak içinde bulunabileceği ortamları öğrenebilecek ve oraları kullanmayı içi rahat bir şekilde tercih edebilecektir. Ancak buraların gerekli koşulları sağlayıp sağlayamadığı konusunda da gerekli denetimlerin yapı- labilmesine oraların sahipleri tarafından da izin verilmesi öncelikli bir gerekliliktir. Ayrıca bu izin konusunun hazırlana- cak olan yönetmeliklerde mutlaka açık ve net bir şekilde belirtilmiş olması da bu sertifika uygulanmasının olmazsa olmazıdır. n