Tesisat Dergisi 299. Sayı (Kasım 2020)

T esisat / Kasım 2020 73 tesisat.com.tr Toprak kaynaklı ısı pompalarının ilk yatırım maliyetinin hava kaynaklı ısı pompalarına göre daha yüksek oluşu ve her şartta uygun toprak/su kaynağının bulunmasındaki zorluk nedeni ile günümüzde hava kaynaklı ısı pompları çok daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Havadan Suya Isı Pompaları, son teknolojik gelişmeler ile COP değerlerini 5’in üzerine, sezonsal verimliliklerini ise A+++’a kadar taşımıştır. Çıkış Su Sıcaklığına Göre Isı Pompası Tipleri Isı pompaları maksimum su sıcaklıklarına göre; • Düşük Sıcaklık • Yüksek sıcaklık olarak iki ana gruba ayrılmaktadır. Düşük Sıcaklık Isı Pompaları: Maksimum 45-55oC arasında sıcak su üreten ısı pompalarıdır. Mahal ısıtmada en yaygın kullanılan ısı pompalarıdır. Günümüzde 60 - 65oC sıcaklıkta sıcak su üreten ısı pompaları da yaygınlaşmakta ve 55oC ısı pompalarının yerini almaktadır. Yerden ısıtma uygulamaları düşük sıcaklık ısı pompaları için en ideal olan sistemlerdir. Eğer uygulama yerden ısıtma ise düşük sıcaklık ısı pompaları tercih edilmelidir. Düşük sıcaklık ısı pompaları ile panel radyatörler de iyi bir uyum sağlayabilmektedir. Panel radyatörlerin metrajı 55/45oC su rejimine göre hesaplanmaktadır. 80/60oC’ye göre met- rajının yaklaşık 2 kat artırılması gerekmektedir. Günümüzde binalara ısı izolasyonu yapılmasından dolayı, panel radyatör metrajı düşük olabilmektedir. Yüksek Sıcaklık Isı Pompaları: 70 oC - 80 oC arasında sıcak su üreten ısı pompalarıdır. Fosil yakıtlı (LPG, Kömür, Mazot vb.) kazan kullanan ve 60oC’nin üzerinde sıcaklık isteyen mevcut binaların dönüşü- münde tercih edilmesi gereken ısı pompalarıdır. Ayrıca otel, spor salonları, şantiye gibi mekanların sıcak su ihtiyaçları için de kullanılabilmektedir. Yapısal Tasarımlarına Göre Isı Pompası Tipleri Monoblok Tip Isı Pompaları: Kompresör, eşanjör grubu, soğutucu akışkan devreleri ve hidrolik ünitelerin tek bir göv- dede bir araya getirildiği ısı pompalarıdır. Özellikle bina içeri- sinde iç ünite montajı için yer kısıtı varsa tercih edilebilebilirler. Ünitenin hidrolik devrelerinin dış ortamda bulunmasından dolayı cihaz don koruma fonksiyonunun yanında soğuk böl- gelerde, antifriz veya don koruma valfi kullanımı da gereklidir. Split Tip Isı Pompaları: Kompresör, eşanjör grubu, soğu- tucu akışkan devrelerinden oluşan dış ünite ile hidrolik ekip- manları içeren (plakalı eşanjör, pompa, genleşme tankı vb.) iç ünite olarak iki ayrı üniteden oluşmaktadır. Özellikle eski ısıtma sisteminin dönüşümünde, mevcut kazanın bulunduğu yere iç ünite kolay bir şekilde adapte edilebilmektedir. Split tipler; • Duvar tipi, • Boyler tankı entegreli yer tipi, olarak iki ana gruba ayrılmaktadır. Duvar Tipi Üniteler İç ünite duvara asılır. Kullanım sıcak suyu için bir boyler kullanılmalıdır. Boyler ile arasında üç yollu vana, su tesisat bağlantıları ve sinyal kablolamaları yapılması gereklidir. Boyler Entegreli İç Üniteler Aynı gövde içerisine boyler tankı entegre edilmiş iç üni- telerdir. Boylerin fabrikasyon monteli olması montajı oldukça pratik hale getirmektedir. Duvar tipi + boyler konfigürasyonuna göre boyler enteg- reli iç üniteler çok daha az yer kaplamaktadır. Genelde boylerli tiplerde boyler hacmi iki kapasite ile sınırlı iken duvar tiple- rinde boyler hacmi seçeneği daha geniştir. Isı Pompalarının Projelendirilmesi Isı pompaları düşük sıcaklık rejimli ısıtma sistemlerinde en yüksek verimi vermektedirler. Düşük sıcaklık rejimine uygun en iyi örnek yerden ısıtma sistemleridir. Yerden ısıtma siste- mini de tasarlarken dizayn su sıcaklığı en fazla 40 veya 45 oC olarak seçilmeli, mümkünse 35oC seçilmesi en ideal şartı oluşturacaktır. Her 1oC su sıcaklık farkı ısı pompası verimine yaklaşık +/- %2 kadar etki edebilmektedir. Yani 35oC su sıcaklığı konfor için yeterli olduğu halde 55oC’de su gönderilmesi halinde, %40 daha fazla enerji gideri oluşabilmektedir. Bu nedenle ısı pompalarının kurulumları su sıcaklığı dış hava sıcaklığına bağlı olarak otomatik ayarlanacak şekilde yapılmalı ve işletilmelidir. Tüm Daikin Altherma Isı Pompaları’nda dış hava kompan- zasyonu standart olarak ürün ile entegre olarak sunulmaktadır. Isı Pompası Kapasite Seçimi Isı pompası ısıtma kapasiteleri dış hava sıcaklığı düştükçe azalır veya tersine artar. Binanın ısı ihtiyacı da bunun tersine dış hava sıcaklığı düştükçe artar. Aşağıdaki diyagramda ısı pompası ile binanın ısı ihtiyacı- nın kesiştiği nokta denge noktasıdır. Bu noktada ısı pompası