Tesisat Dergisi 297. Sayı (Eylül 2020)

tesisat.com.tr 16 Tesisat / Eylül 2020 KONUK YAZAR İbrahim Biner MTMD Yönetim Kurulu Başkanı VERİYE DAYALI REKABETİN NERESİNDESİNİZ? “1 997’de öz geçmişinde bilgi- sayar kurdu, eğitim reform- cusu ve film tutkunu da yazan otuzlu yaşlarda bir adam, mahallesin- deki en büyük video kiralama zinci- rinden Apollo 13’ü aldı ve 40 dolar gecikme ücreti ödedi. Cüzdanındaki bu boşluk onu düşünmeye sevk etti. Video dükkânları neden istediğiniz kadar kul- lanmak için düz, aylık bir ücret ödedi- ğiniz spor salonları ve sağlık kulüpleri gibi çalışmıyordu? Reed Hastings, bu tecrübeden yola çıkarak, yazılım şirke- tinin satışından kazandığı 750 milyon doları aldı, yeni ekonominin tekinsiz sularına atladı ve Netflix, Inc.’i kurdu” Medyasoft Kültür Yayınları’nın Türk- çe’ye çevirerek sektöre armağan ettiği Thomas H. Davenport ve Jeanne G. Haaris imzalı “Veriye Dayalı Rekabet - Başarının Bilimi” adlı kitap, yukarıdaki paragraf ile başlıyor. Pandemi belasından önceki son sektörel etkinliklerden biri olan ISKAV’ın 10-11 Ocak 2020’de Sapan- ca’da düzenlediği Üst Düzey Yönetici- lere Özel Dijital Dönüşüm ve BİM konulu eğitim seminerinde, Prof. Dr. Tolga Akçura Hocamızın nefis sunumunun içinde geçenlerden sadece birisiydi bu büyük veri analizi konusu. Kitap parayla satılmadığı için piya- sada bulabilmeniz mümkün değil. Med- yasoft’un katılımcılara hediyesi idi. Bir kere daha kendilerine teşekkür ediyo- rum. Son yıllarda okuduğum en değişik ve ilginç konulardan biri olduğu için sizlere bir özet yapmayı görev bildim. Hepimiz özel ve iş hayatımızda her gün kararlar veriyoruz. Basit veya karmaşık. Amacımız doğru karar ver- mek. Peki bunu nasıl yapıyoruz. Çok basite indirgediğimizde mekanizmanın altında üç kaynak var: • Tecrübe • Bilgi (Veri) • Sezgi ve İçgüdü Bunu profesyonel hayata taşıdığı- mızda şirketlerin patronlarının ve/veya üst düzey yöneticilerinin çok önemli kararları verirken bu üç kaynağı da kullandığı kesin. Önemli olan hangisini hangi oranda kullanıyorlar ve bunun uzun vadede şirkete etkisi ne olacak? Verilerden bilgi elde etme dünyası 20. yüzyılın son otuz yılında nispeten istikrarlıydı. 21. yüzyılın başında itibaren değişim hızı belirgin bir şekilde arttı. İş zekâsı ve analitiğin 2007 yılından önceki uygulanma yöntemini “Veri Analizi 1.0” olarak adlandırırsak eğer, o zamandan bu yana geçen 13 yılda 2.0, 3.0 ve 4,0’ın gelişini gördük. 1.0, geçmişte olanları açıklayan rapor ve görseller, yani tanımlayıcı veri analizi ağırlıklıydı ve geleceği öngör- mek için kullanılan kestirimci analitiğe veya bir işin nasıl daha iyi yapılacağına dair tavsiyeler veren normatif anali- tiğe yer vermiyordu. Günümüzde hâlâ 1.0’da yaşayan firma sayısı muazzam! Aslında bu veri analizi türüne hâlâ ihti- yaç var çünkü yakın geçmişte şirketi- nizde neler olup bittiğini bilmeniz ve bunu daha uzak geçmişle mukayese edebilmeniz gerekiyor. Birincil araç ola- rak hesap çizelgelerini (Excell) yoğun olarak kullanan veri analistleri, kendi rollerini “emir alan” diye tanımlıyorlardı. Yöneticiler, karşı karşıya kaldıkları bir problem için analiz talep ederler ve bir analist, çoğu kez yaklaşık bir ay süren bir veri toplama ve analiz sürecinden sonra cevabıyla gelirdi. Yönetici, kulla- nılan analiz metotlarını anlamayabilir