Tesisat Dergisi 295. Sayı (Temmuz 2020)

36 Tesisat / Temmuz 2020 tesisat.com.tr ile işbirliği yapılmalıdır, 2019 yazında şehirlerarası otobüslerde üzücü kayıplara neden olan yangınların bu yaz tekrarlamaması için ek önlemler alınmalıdır. Taze Hava Kullanımı: Taze havanın doğal yollarla (pen- cere, açılır tavan penceresi, duraklarda kapı açılması vb.) araç içine alınması sağlanmalıdır. Araç iç hava sirkülasyonu yapılmamalı, bu amaçla, araç iç hava sirkülasyon düğmesi mutlaka kapalı olmalı veya iptal edilmelidir. Termal Konfor: İklimlendirme sisteminin mümkün oldu- ğunca fazla dış hava ile çalıştırılması için teknik önlemler alınmalıdır. İklimlendirme sisteminin zorunlu olmadıkça kul- lanılmaması (IRU tavsiyesi) ve yolcuların rahatsız olmadan maskeyi sürekli olarak takabilmeleri için termal konfor sağ- lanmalıdır. Bu amaçla araç içi sıcaklığı: Şehir içi otobüslerde 26-28ºC, Şehirlerarası otobüslerde 24-26ºC olarak ayarlanmalıdır. Dezenfeksiyon: Havalandırma ve iklimlendirme sistem- lerinin bakım ve dezenfektasyonu daha sık yapılmalıdır. Araç içi ortam ve yüzey dezenfektasyonunun gerçekleştirilmesi için yerel yönetimlerin koordinasyonunda ilgili kurallar belir- lenmeli, bu işlem eğitimli ve yetkilendirilmiş uzman ekipler tarafından uygulanmalı, ileriye yönelik olarak bu işlemlerin otomatik ve akıllı uygulamaları geliştirilmelidir. Merkezi bir yazılım geliştirilerek hangi araca ne işlem yapıldığının, uygu- lamaların daha kolay denetlenmesi ve izlenmesi sağlanmalı- dır. Pandemiye karşı mücadelede alınan önlemlerin etkinliği için ulaşımla ilgili tüm birim çalışanlarına (servis elemanları, şoförler, denetim ekibi vb.) eğitim verilmelidir. Sürücü: Şehiriçi otobüs sürücüsünün pandemiye karşı korunması için, güvenli ve ergonomik sürüş pozisyonu bozul- madan, separatör uygulanmalı ve bu alandaki sıcaklığın konfor sıcaklığını (26-28ºC) geçmemesi sağlanmalı, sürüş güvenliği açısından maske kullanımı zorunlu olmamalıdır. Tüm otobüs sürücülerinin çalışma ve dinlenme süreleri yeni şartlara göre düzenlenmeli, şehirlerarası otobüs sürücülerinin daha sık molalarla hem dinlenmeleri hem de otobüsün kapıları açılarak temiz havayla havalanması sağlanmalıdır. Doğru Parça Ve Bakım: Araç içi havalandırma ve iklimlen- dirme sisteminin fabrika çıkış ayarlarında olması sağlanmalıdır. Araç üreticisinin bilgisi ve onayı olmadan bu sistemlerde değişiklik (tadilat) yapılmamalıdır. Bu amaçla: Bu sistemlerin bakım ve onarımları sadece yetkili teknik servis ve/veya eğitim almış uzman teknik elemanlar tarafından yapılmış olmadır. Bu sistemlerle ilgili donanımların üretici tavsiyesi ve fab- rika tarafından belirlenmiş teknik özelliklere göre ayarlanması ve kullanılması sağlanmalıdır. Pandemi süreci için önerilen yeni ayarların (sıcaklık ayarı, iç sirkülasyonun kapatılması, temiz havanın artırılması vs.) Elektronik Kontrol Ünitesine işlenmesi teknik olarak mümkünse Yetkili Servis tarafından yapılması ve yapılan değişikliklerin kayıt altına alınması sağlanmalıdır. Bu sistemleri de kullanılan tüm filtreler, orijinal yedek parça olmalı ve bu denetlenmelidir. Her gün sonunda filtre- ler tekniğine uygun temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir. Araç içindeki havayı temizleyen iç filtreler araç üreticisinin tavsiyelerinden daha sık değiştirilmelidir. Pandemi sürecinde iç filtre değişimi ile ilgili önerilerimiz; şehirlerarası ve turizm araçlarında her 45 günde bir, şehir içi toplu taşıma araçlarında her 30 günde birdir. Ek Teknik Önlemler: Şehir içi ve şehirlerarası toplu taşı- mada pandemiye karşı mücadele etkin bir şekilde yapılırken kaza ve yangın risklerini azaltmak için ek teknik önlemler alınmalıdır: Otobüslerde yasal olarak zorunlu olan “Yangın Algılama ve Alarm Sistemi” ve belli tarihlerden sonra yeni otobüslerde zorunlu olan “Otomatik Yangın Söndürme Sistemi”nin çalışır durumda olduğu yetkili teknik servis tarafında denetlenmeli ve kayıt altına alınmalıdır. Yetkili Teknik Servislerde OBD (On Board Diagnostic) Arıza Tespit Cihazıyla yapılacak denetimde otobüslerin yakıt ve emisyon sistemlerinde yangına neden olabilecek tadilat (AdBlue-Emülatörü takılması, EGR ve DPF iptali vs.) yapıl- madığı ve şehirlerarası otobüslerdeki Elektronik Sürüş Destek Sistemlerinin (ABS, ESP, AEBS ve LDW vs.) çalışır durumda olduğu kayıt altına alınmalıdır. Yolcu Sayısı: Pandeminin yayılmasını engelleyici önlem olarak araçlara daha az yolcu alınması amacıyla m2 başına yolcu sayısı yeniden belirlenmelidir. 1.6.2020 tarihli İçişleri Bakanlığı genelgesi ve ardından 3.6.2020 tarihli İstanbul İl Hıfzıssıhha Kurulu kararlarına göre ayakta yolcu sayısı 2,7 kişi/ m² ye kadar çıkabilmektedir. Şehir içi toplu taşıma araçlarında en az 1 metre fiziksel mesafenin sağlanması ve ayakta yolcu için 1 kişi/m² (fabrika çıkışı 8 kişi/m²) kabulüyle aşağıdaki formüllerle hesaplama yapılmalıdır: Oturan Yolcu Sayısı: Kapasite değeri / 2 Ayakta Yolcu Sayısı: Kapasite değeri / 8 Bu uygulamanın sorunsuz gerçekleştirilmesi için kademeli mesai sistemi devreye alınmalıdır. Kademeli Mesai: Çalışma saatlerinin kademeli mesai ile daha geniş bir zamana yayılmasıyla şehir içi toplu taşıma araçlarında 1m fiziksel mesafeyi bozan yığılmalar önlenebilir. Örneğin; mesai başlangıcının fabrikalarda 06.00’da, kamu kurumlarında 08:00’de, ofis ve hizmet şirketlerinde 10.00’da, ders başlangıcının okullarda 09.00’da olması, mesai ve ders bitiş saatlerinin de başlangıca uygun şekilde yine kademeli olarak düzenlenmesi sağlanabilir. GÜNCEL