Tesisat Dergisi 292. Sayı (Nisan 2020)

56 Tesisat / Nisan 2020 tesisat.com.tr DOSYA / Corona Virüs - Covid 19 Havadaki yayılım yoluna ilişkin sonuç: Bu tarihte, bu salgını her yönden yönetmek için tüm çabalara ihtiyacımız vardır. Bu nedenle REHVA, özellikle 'tehlikeli saha' alanla- rında ALARA prensibini (Kararınca Erişilebilir Olduğu Kadar Düşük) kullanmayı ve binalardaki havada asılı kalma yolunu kontrol etmeye yardımcı olan bir dizi önlem almayı öner- mektedir (Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen standart hijyen önlemleri dışında, 'İşyerlerini COVID-19 için hazırlama' belgesine bakınız). BINA HIZMETLERI İŞLETIMI İÇIN PRATIK ÖNERILER Hava beslemesini ve egzoz havalandırmasını artırın Mekanik havalandırma sistemleri olan binalarda artırılmış çalışma süreleri tavsiye edilir. Havalandırmayı birkaç saat önce başlatmak ve normalden daha sonra kapatmak için sis- tem zamanlayıcılarının zaman ayarlarını değiştirin. Daha iyi çözüm, insanlar yokken havalandırma miktarlarını düşürme (ancak kapatma değil) ile havalandırmayı 7/24 açık tutmak- tır. Daha az ısıtma ve soğutma ihtiyaçları olan bahar ayları düşünüldüğünde, yukarıdaki öneriler sınırlı enerji yüklerine sahipken, virüs parçacıklarını binadan uzaklaştırmaya ve yüzeyden salınan virüs parçacıklarını temizlemeye yardımcı olurlar. Genel tavsiye, mümkün olduğunca taze hava sağla- maktır. Kilit nokta, kişi başına sağlanan temiz hava miktarıdır. Akıllı iş yeri kullanımı nedeniyle, çalışan sayısı azalırsa, kalan çalışanları daha küçük alanlara toplamayın, ancak havalandır- manın temizleme etkisini arttırmak için aralarındaki mesafeyi koruyun veya genişletin. Tuvaletlerin egzoz havalandırma sistemleri her zaman 7/24 açık tutulmalı ve özellikle fekal yayılımdan kaçınmak için düşük basınç oluşturulduğundan emin olunmalıdır. Daha fazla pencere havalandırması kullanın Genel öneri kalabalık ve kötü havalandırılan alanlardan uzak durmaktır. Mekanik havalandırma sistemi olmayan bina- larda, aktif olarak açılabilir pencerelerin kullanılması önerilir (bu, bazı ısıl konforsuzluklara neden olsa bile normalden çok daha fazla süre açın). Pencere havalandırması hava değişim miktarını artırmanın tek yoludur. Bir odaya girerken (özellikle oda önceden başkaları tarafından kullanılmışsa) 15 dakika kadar pencere açılabilir. Ayrıca, mekanik havalandır- malı binalarda, havalandırmayı daha da artırmak için pencere havalandırması kullanılabilir. Pasif çekişli veya mekanik egzoz sistemli tuvaletlerdeki pencereleri açmak, tuvaletin diğer odalara kontamine hava akışına neden olabilir, bu da hava- landırmanın ters yönde çalışmaya başlaması sonucunu ortaya çıkarır. Açık tuvalet pencerelerinden kaçınılmalıdır. Tuvalet- lerden yeterli egzoz havalandırması yoksa ve tuvaletlerdeki pencere havalandırmasından kaçınılamıyorsa, bina boyunca çapraz akış sağlamak için pencereleri diğer alanlarda da açık tutmak önemlidir. Nemlendirme ve iklimlendirmenin pratik bir etkisi yoktur Binalarda bazı virüslerin yayılması, değişen hava sıcak- lıkları ve nem seviyeleri ile sınırlandırılabilir. COVID-19 duru- munda, bu maalesef bir seçenek değildir, çünkü SARS-CoV-2 virüsü çevresel değişikliklere karşı oldukça dirençlidir ve binalarda başka nedenlerle (örneğin ısıl konfor) uygulanamaz ve kabul edilemez; sadece %80'in üzerindeki çok yüksek bağıl nem ve 30˚C'nin üzerindeki bir sıcaklıktan etkilenir. İlgilenen küçük damlacıklar (0,5 - 10 mikron) herhangi bir bağıl nem (RH) seviyesinde hızlı bir şekilde buharlaşacaktır. Nazal (burun) sistemler ve mukoza membranları %10-20 çok düşük bağıl nemde enfeksiyonlara karşı daha duyarlıdır ve bu da kışın biraz nemlendirmenin bazen önerilmesinin sebebidir (yaklaşık %30 seviyesine kadar). COVID-19 vaka- sındaki bu dolaylı nemlendirme ihtiyacı, gelen iklim koşulları göz önüne alındığında ilgili değildir (Mart ayından itibaren, nemlendirilmeden tüm Avrupa iklimlerinde iç mekan bağıl neminin %30'dan daha yüksek olması beklenir). Bu nedenle, nemlendirme sistemlerinin ayar noktala- rını değiştirmeye gerek yoktur. Başlamak üzere olan bahar zamanı düşünüldüğünde, bu sistemler hiçbir şekilde çalış- mayacaktır. Isıtma ve soğutma sistemleri, COVID-19 yayılımı üzerinde doğrudan bir etkisi olmadığı için normal şekilde çalıştırılabilir. Genellikle, ısıtma veya soğutma sistemleri için ayar noktalarının değiştirilmesine gerek yoktur. Isı geri kazanım bölümlerinin güvenli kullanımı Belirli koşullar altında, emiş havasındaki virüs partikülleri binaya tekrar girebilir. Isı geri kazanım cihazları, sızıntılar yoluyla egzoz havası tarafından besleme havası tarafına partiküllere bağlanmış olan virüsleri taşıyabilir. Döner ısı eşanjörlerinde (entalpi tekerlekler de dahil) parçacıklar ısı eşanjörü yüzeyinin dönüş havası tarafında birikir ve bundan sonra, ısı eşanjörü besleme havasına döndüğünde tekrar hava akımına karışması söz konusu olabilir. Bu nedenle, SARS- CoV-2 safhaları süresince döner ısı eşanjörlerinin (geçici olarak) kapatılması önerilir. Isı geri kazanım bölümlerinde sızıntılardan şüpheleni- liyorsa, egzoz tarafındaki daha yüksek basıncın besleme tarafında hava kaçaklarına neden olacağı bir durumdan kaçınmak için basınç ayarlaması veya bypass yapılması bir seçenek olabilir. Isı geri kazanım cihazları yoluyla virüs partiküllerinin yayı- lımı, bir HVAC sistemi, çift serpantin ünitesi veya geri dönüş ve besleme tarafı arasında %100 hava ayrışmasını garanti