Tesisat Dergisi 292. Sayı (Nisan 2020)

54 Tesisat / Nisan 2020 tesisat.com.tr HAVA YOLUYLA IKI MARUZ KALMA MEKANIZMASI VARDIR: 1. Virüs bulaşmış kişiden salınan ve yaklaşık 1-2 m'den daha uzak olmayan yüzeylere düşen büyük damlacıklar (> 10 mikron) ile yakın temas yayılımı. Damlacıklar öksürme ve hapşırmadan oluşur (hapşırma tipik olarak daha fazla parçacık oluşturur). Bu büyük damlacıkların çoğu, masa ve masa gibi yakındaki yüzeylere ve nesnelere düşer. İnsanlara bu kirlenmiş yüzeylere veya nesnelere dokuna- rak bulaşabilir; ve sonra gözlerine, burnuna veya ağzına dokunabilirler. İnsanlar virüs bulaşmış bir kişinin 1-2 metre yakınında durursa, hapşırma veya öksürme veya soluk vermedeki damlacıkları nefes alarak doğrudan virüse maruz kalabilirler. 2. Saatlerce havada asılı kalabilen ve uzun mesafelerde taşınabilen küçük parçacıklar (<5 mikron) ile yakın temas yayılımı. Bunlar ayrıca öksürme ve hapşırma ve konuşma ile üretilir. Küçük parçacıklar (damlacık çekirdeği veya kalıntısı) buharlaşan (genellikle milisaniye içinde) ve kuruyan damlacıklardan oluşur. Bir koronavirüs parçacı- ğının boyutu 80-160 nanometre (2) olup, ortak iç mekan koşullarında iç ortam havasında 3 saate kadar ve oda yüzeylerinde 2-3 güne kadar aktif kalır (özel temizlik yoksa). Bu tür küçük virüs parçacıkları havada asılı kalır ve odalarda hava akımları veya havalandırma sistemlerinin egzoz havası kanalları ile uzun mesafelerde taşınabilir. Havada asılı kalma yoluyla yayılım geçmişte SARS-CoV-1 bulaşmasına neden olmuştur; şu anda özel olarak bu yolla Corona hastalığı (COVID-19) bulaşması için rapor edilmiş bir kanıt yoktur. Havada asılı partikül mekanizması olasılı- ğını göz ardı eden rapor edilmiş veriler veya çalışmalar da yoktur. Bunun bir göstergesi: Coronavirus SARS-CoV-2, bulaşmış hastalar tarafından kullanılan odalarda egzoz deliklerinden alınan sürüntülerde bulunamamıştır. Bu mekanizma, enfekte kişilerden 1-2 m uzakta durmanın yeterli olmayabileceğini ve daha fazla parçacığın uzak- laştırılması nedeniyle havalandırmanın arttırılmasının yararlı olduğunu gösterir. SARS-CoV-2 ile havada asılı kalma yolu - damlacık çekir- deği parçacıklarına maruz kalma yoluyla bulaşma- kanıtlan- mamıştır ancak Çin Ulusal Sağlık Komisyonu'na (yayınlanma- mış sonuç) göre belirli koşullar karşılandığında (yani fırsatçı hava asılı kalanlar) mevcut olabilir. (2) 1 nanometre = 0,001 mikron Şekil 1. Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 SARS-CoV-2 damlacıklarına (koyu mavi renk) maruz kalma mekanizmalarını açıkladı. Açık mavi renk: SARS- CoV-1 ve diğer grip virüslerinden bilinen havada asılı kalma mekanizması, şu anda SARS-CoV-2 için özel olarak rapor edilmiş bir kanıt yoktur (Şekil: Francesco Franchimon'un izniyle). DOSYA / Corona Virüs - Covid 19 Enfekte kişi Damlacıkları Damlacıkları Doğrudan iletişim Dolaylı iletişim Damlacık çekirdeği Hava indirme Dışkı oral Damlacık çekirdeği Damlacıkları