Tesisat Dergisi 292. Sayı (Nisan 2020)

52 Tesisat / Nisan 2020 tesisat.com.tr DOSYA / Corona Virüs - Covid 19 GIRIŞ B u belgede, REHVA, HVAC veya sıhhi tesisat sistemleri ile ilgili faktörlere bağlı olarak COVID-19'un yayılma- sını önlemek için koronavirüs hastalığı (COVID-19) salgını olan alanlarda bina hizmetlerinin işletilmesi ve kulla- nımı hakkındaki tavsiyelerini özetlemektedir. Lütfen geçici tavsiye olarak aşağıdaki önerileri okuyunuz; doküman hazır olduğunda, yeni kanıt ve bilgilerle tamamlanabilir. Aşağıdaki öneriler, Dünya Sağlık Örgütü'nün “İşyerle- rini COVID-19 için hazır hale getirme” belgesinde sunulan işverenler ve bina sahipleri için genel rehbere ek olarak verilmiştir. Aşağıdaki metin öncelikle HVAC uzmanları ve tesis yöneticileri için hazırlanmıştır ancak örneğin; iş ve halk sağlığı uzmanları için de faydalı olabilir. Aşağıda, bina ile ilgili önlemler ele alınmakta ve bazı yaygın aşırı tepkiler açıklanmaktadır. Kapsam, virüse maruz kalan kişilerin sadece nadiren kullanılmasının beklendiği ticari ve kamu binaları (örn. ofisler, okullar, alışveriş alanları, spor alanları vb.) ile sınırlıdır; Hastane ve sağlık tesisleri (genellikle daha fazla virüse maruz kalan insan yoğunluğuna sahip) hariç tutulmuştur. Yasal Uyarı: Bu REHVA belgesi mevcut en iyi kanıt ve bilgilere dayanmaktadır ancak birçok açıdan, koronavirüs (SARS-CoV-2) bilgileri o kadar sınırlıdır veya mevcut değildir ki en iyi uygulama önerileri için önceki SARS-CoV-1 kanıtları (1) kullanılmıştır. REHVA, doğrudan, dolaylı, arızi zararlar veya bu belgede sunulan bilgilerin kullanımından kaynaklanabilecek veya kullanımıyla bağlantılı olabilecek herhangi bir zarar için herhangi bir sorumluluk kabul etmez. YAYILIM YOLLARI Her salgın için önemli olan, bulaşmış etkenin yayılım yol- larıdır. COVID-19 ile ilgili olarak, standart varsayım aşağıdaki iki yayılım yolunun baskın olduğudur: büyük damlacıklar (hapşırma, öksürme veya konuşma sırasında yayılan damla- cıklar/parçacıklar) ve yüzey teması (el-el, el-yüzey vb.). Bilim topluluğunda daha fazla dikkat çeken üçüncü bir yayılım yolu fekal (dışkı kaynaklı) yoldur. SARS-CoV-2 enfeksiyonları için fekal bulaşma yolu Dünya Sağlık Örgütü tarafından dolaylı olarak tanınır, en son 2 Mart 2020 teknik brifinglerine bakınız. Bu belgede, tuvaletleri kapakları kapalı olarak yıkamak ihtiyati önlem olarak öneril- mektedir. Ayrıca, deveboynunda su tıkacının düzgün çalış- ması için düzenli olarak su ekleyerek (iklime bağlı olarak her 3 haftada bir) zeminlerde ve diğer sıhhi tesisatlarda kurumuş giderlerden de kaçınılmasını önermektedirler. Bu SARS 2003- 2004 salgını sırasındaki gözlemle uyumludur: kanalizasyon sistemleriyle açık bağlantıların Hong Kong'daki (Amoy Gar- den) bir apartmanda yayılım yolu olduğu görülmüştür. Alafranga tuvaletlerinin, açık kapaklarla yıkandığında damlacıklar ve damlacık kalıntıları içeren zerrecikler oluştur- duğu bilinmektedir ve dışkı örneklerinde SARS-CoV-2 virüs- lerinin tespit edildiğini bilmekteyiz (son bilimsel makalelerde Çinli yetkililer tarafından raporlandırılmıştır). Ayrıca, yakın zamanda bir apartman kompleksinde (Mei House) benzer bir olay bildirilmiştir. Bu nedenle sonuç, fekal yayılım yollarının yayılım yolları olarak göz ardı edilemeyeceğidir. REHVA COVID-19 KILAVUZ BELGESI Koronavirüs hastalığı (COVID-19) virüsünün (SARS-CoV-2) işyerlerinde yayılmasını önlemek için bina hizmetleri nasıl çalıştırılır ve kullanılır? (1) Son yirmi yılda üç koronavirüs hastalığı salgını ile karşı karşıyayız: (i) 2003-2004'te SARS (SARS-CoV-1), (ii) 2012'de MERS (MERS-CoV) ve 2019-2020'de Covid-19 (SARS CoV 2). Mevcut belgede, odak noktamız SARS-CoV-2 yayılımının son durumudur. 2003-2004 yıllarında SARS salgınına atıfta bulunulduğunda, o zaman SARS-CoV-1 virüsünün adını kullanacağız.