Tesisat Dergisi 292. Sayı (Nisan 2020)

T esisat / Nisan 2020 49 tesisat.com.tr VIRÜSÜN GEÇIŞ YOLLARI: 1. Konuşma, öksürük ve hapşırma ile oluşan büyük damla- cıkların yakın temasta doğrudan solunması 2. Konuşma, öksürük ve hapşırma ile oluşan büyük damla- cıkların düşerek yüzeylere yapışması, bu yüzeylere elle temas ve ellerin yüze (ağız, burun, göz) sürülmesi 3. Konuşma, öksürük ve hapşırma ile oluşan küçük tanecik- lerin hava hareketleri ve akımlarıyla uzaklara taşınması ve bu havanın solunması 4. Tuvaletlerden ve pis su tesisatından kaynaklanan parça- cıkların solunumu veya temasla yüze taşınması Virüs yayılmasına karşı havalandırma sisteminde ve binada alınabilecek önlemler: HAVALANDIRMA HAVASI MIKTARINI ARTIRIN: 1. Havalandırma sistemi başlatılmasını birkaç saat öne ve kapatılmasını birkaç saat ileriye alın. En iyi çözüm kriz döneminde sistemi 24/7 çalıştırın. 2. Taze hava miktarını mümkün olduğu kadar artırın. 3. Mümkünse %100 dış hava ile çalışın. 4. Tuvalet egzozlarını 24/7 çalıştırın, tuvaletlerden ve gider- lerden kaynaklanan parçacıkların yüze ulaşmasını engel- leyin ve çevreye göre tuvaletlerde düşük basınç yaratın. PENCERE HAVALANDIRMASINI KULLANIN: 1. Mekanik havalandırma sistemi olmayan binalarda açılabi- len pencereleri aktif olarak kullanın. 2. Odaya ilk girdiğinizde pencereleri en az 15 dakika açın. 3. Mekanik havalandırma olan binalarda bile, mümkünse pencere havalandırmasıyla yapılacak takviye yararlıdır. 4. Varsa tuvaletlerin pencerelerini kesinlikle havalandırma amacıyla açmayın. HAVALANDIRMA TESISATINDAKI ISI GERI KAZANIM SISTEMLERININ KULLANILMASI: 1. Döner tip (Rotary) ısı geri kazanım sistemleri geçici olarak devre dışı bırakılmalıdır. 2. Besleme ve egzoz havasını %100 ayıran (serpantinli veya levhalı) sabit tip eşanjörlü ısı geri kazanım sistemleri kul- lanılmaya devam edilebilir. GERI DÖNÜŞ HAVASI (RESIRKÜLASYON) KULLANILMAMALIDIR: 1. Geri dönüş havası damperleri bina otomasyonundan veya elle kapatılmalıdır. 2. Eğer geri dönüş havası üzerinde filtre varsa bile HEPA filtre olmadığı sürece filtre yeterince etkili değildir. Damper kapatılmalıdır. 3. Fan-coil veya split (veya VRV) iç ünite gibi üzerinde filtre olmasına rağmen tamamen iç hava ile çalışan ekipman da kapatılmalıdır. Oda içinde yaratılan sirkülasyon taneciklerin yeniden havaya karışmasına neden olur. 4. Bu ekipmanı kapatmak mümkün olmuyorsa temizlik kam- panyasına dâhil edilmelidir. Havalandırma kanallarının olağan dışı temizliğinin virüsün tutulmasında pratik bir yararı yoktur. Dış hava filtrelerinin normal dışı değiştirilmesinin gereği yoktur. HAVA TEMIZLEYICILERI: 1. Oda hava temizleyicileri özel durumlarda faydalı olabilir: 2. Oda hava temizleyicileri HEPA filtre kullanılması halinde havalandırma kadar etkindir. Virüsü yakalayabilir. 3. Elektrostatik filtreli hava temizleyiciler de genellikle gayet iyidir. 4. Oda havası temizleyicileri odada mümkün olduğunca kişilerin nefes alma bölgesine yakın yerleştirilmelidir. Klozet kapakları yıkama sırasında kapalı tutulmalıdır. Pis su giderlerindeki sifonların (sızdırmazlığın) daima su ile dolu olması, kurumaması gerekir. Fan-coil yoğuşma tavalarındaki sifonların daima su ile dolu olması, kurumaması gerekir. TESİSATTA CORONA VİRÜS SALGINI İÇİN ALINABİLECEK ÖNLEMLER PROF. DR. AHMET ARISOY TTMD Üyesi Not: Bu yazı TTMD’nin üyesi olduğu REHVA tarafından hazırlanan COVID-19 Kılavuz Belgesinden yararlanılarak, 18 Mart 2020 tarihinde hazırlanmıştır.