Tesisat Dergisi 291. Sayı (Mart 2020)

T esisat / Mart 2020 67 tesisat.com.tr sındaki en çok mesafe değerleri sağlanamıyor ise raflara en az 0,7 mm et kalınlığına sahip metal sacdan veya en az 20 mm et kalınlığına sahip plywood ile dikey bariyerler yapılması gerekmektedir. 2.3.2. Boyuna Boşluklar İki raf sırası arasında bulunan genişliği 75 mm’ den az, 600 mm’ den çok olmayan, yükleme koridoru ile paralel boydan boya uzanan boşluklardır. 2.4. Depolanan Ürünler ile Sprinkler Deflektörü Arasındaki Boşluklar Deponun en üst kısmında bulunan ürün ile çatı koruması amacı ile konumlandırılan sprinkler deflektörü arasındaki mesafe en az 0,9 m uzunluğa sahip olmalıdır. Raflarda bulunan ürün ile raf arası koruması amacı ile konumlandırılan sprinkler deflektörü arasındaki mesafe en az 100 mm uzunluğa sahip olmalıdır. 3.0. FM GLOBAL DS 8-34’ E GÖRE AS/RS DEPOLARDA YANGINDAN KORUNUM SİSTEMLERİ AS/RS’ ler depolama yükseklikleri, koridor boşlukları, depolama gereçleri, yangın yükü gibi yangının seyrini bire bir etki eden birtakım fiziksel özelliklerde manuel depolara göre farklılıklar gösterebilmektedir. Bu nedenle doğru tasa- rım yapılabilmesi için AS/RS’ler özelinde oluşturulmuş FM Global DS 8-34 referans alınmalıdır. FM Global DS 8-34 ile AS/RS depolarda sprinkler sistemi dizaynı yapabilmesi için gerekli bilgiler; • Yanıcılık Bakımından En Yüksek Malzeme Sınıfı (FM Glo- bal DS 8-1’ den belirlenir. ) • AS/RS Deponun Tipi • AS/RS Deponun Raf Derinliği • Depolamada Kullanılan Tepsi ve Konteynerlerin Malze- mesi • Depolamada Konteynerler Kullanılıyor ise Tipi • Enine Baca Boşluğu (Transverves Flue Space) • Enine Baca Boşlukları Arası Yatay Mesafe • Gerekli ise Raf Arası Boyuna Baca Boşluğun Genişliği ( Longitudinal Flue Space ) • Raf Kat Yüksekliği • Depolama Yüksekliği • Çatı Yüksekliği FM Global standartlarına göre yapılan sprinkler sistemi tasarımının geçerliliğini koruyabilmesi için kullanılacak bütün ekipmanların FM onaylı olması gerekmektedir. Yangın sistemlerinin sismik koruması FM Global Data Sheet 2-8 Earthquake Protection For Water-Based Fire Pro- tection System’ e göre yapılmalıdır. Yangına ilk müdahale için ve yangın sonrası söndürme operasyonları için yatayda 30 m’yi geçmeyen hortum bağ- lantı istasyonları yapılmalıdır. Hortum bağlantı istasyonları ve yangın dolapları, yerel yangın otoritesinin gereksinimlerine ve yerel yangın söndürme servisi ekipmanları ile uygun olmalıdır. Hortum bağlantı vanası sprinkleri besleyen ana hat üzerine yerleştirilecek ise, sprinkler hattına ait bütün kontrol vanalarından önce yerleştirilmelidir. AS/RS’lerde hortum bağlantı istasyonlarının rafların uç kısımlarına yerleştirilmesi önerilir. Optik duman veya sıcaklık dedektörü kullanılması, yan- gının henüz başlangıç aşamasındayken tespit edilmesine olanak sağlayacaktır. Ayrıca olası bir yangın sinyali tespit edil- diğinde otomasyondan AS/RS’lerin çalışması durdurulabilir. AS/RS depolar için ne zaman FM Global DS 8-9’ a ne zaman FM Global DS 8-34’ e göre tasarım yapmamız gerekti- ğini aşağıdaki tasarım ağacından faydalanarak öğrenebiliriz. 4.0. SONUÇ Depolar yangın riski ve yanma yükü açısından yüksek önem arz eder. Bu sebeple uluslararası yangın korunum ile ilgili oluşturulmuş standartlarda ayrı bir başlık altında ince- lenmiş ve fiziksel yapısına uygun çözümler oluşturulmuştur. Son yıllarda endüstri 4.0 sistemlerinin ivmeli bir şekilde geli- şimi ve yaygınlaşması sonucu otomatik depoların kullanılması da yaygınlaşmaktadır. Manuel depolara göre farklı fiziksel özelliklere sahip olmasından dolayı, bazı koşullarda ilave önlemler ve gereksinimler gerektiği aşikardır. Bu sebepten ötürü, otomatik depoların yangından korunumu ile ilgili tasa- rım yapılırken, otomatik depolar özelinde hazırlanmış olan FM Global 8-34’den faydalanılması gerekmektedir. KAYNAKLAR [1] FM Global 8-9 Storage of Class 1, 2, 3, 4 and Plastic Commodities [2] FM Global 8-34 Protectıon For Automatıc Storage And Retrıeval Systems [3] SOYASLAN, M., KÖZKURT, C., FENERCİOĞLU, A., Otomatik Depolama ve Boşaltma Sistemleri (ODBS): Depo Kurulumu ve Performans Çalışmaları Üzerine Literatür İncelemesi, 2015 [4] YİĞİT, F., GÜNER, E., Otomatik Yönlendirmeli Araç (Oya) Sistemleri Ve Depo Bakımında Rotalama Problemi, Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt No.: 9, Sayı No.: 2, 2003. [5] www.temesist.com [6] www.erimsever.com n