Tesisat Dergisi 282. Sayı (Haziran 2019)

66 Tesisat / Haziran 2019 tesisat.com.tr MAKALE 3. KONTROL SENARYOLARI Simülatör kontrol ekranı üzerinde beş adet kontrol senar- yosu seçilmiştir (Şekil 4.): 1. Emniyet cihazlarının devreye girmesi 2. Aç-kapat (on-off) kontrol ile kazan su sıcaklığının ayarlanması 3. Su dolaşım pompasının kontrolü 4. Kazan brülör yanma veriminin incelenmesi 5. Dış hava sıcaklık dengelenmesinin (kompanzasyon) uygulanması 1. Senaryo: Emniyet Cihazlarının Devreye Girmesi: A) Emniyet Valfi: Merkezi ısıtma sistemlerinde kazan basıncının kontrolsüz olarak artması istenilmez. Bu nedenle bu tür sistemlere emniyet valfleri takılır. Bu senaryoda emni- yet valfinin ısıtma sistemlerinde nasıl çalıştığı gösterilecektir. Kazan su besleme vanasını açarak kazanı doldurun. Kazan dolarken kazan su basıncının arttığını göreceksiniz. Kazan su basıncı 3,5 bar’ı geçtiğinde emniyet valfi açılacak ve kazanın içindeki suyu boşaltmaya başlayacaktır. Kazan su basıncı 3,8 bar’a geldiğinde kazan su besleme vanası sistem tarafından otomatik olarak kapatılacak ve emniyet valfı kazan içindeki su basıncını 3,5 bar’a ulaşıncaya kadar boşaltmaya devam edecektir. Kazan su basıncı 3,5 bar’a geldiğinde emniyet valfi kapanarak kazan içindeki su basıncını 3,5 bar’a sabitlemiş olacaktır. Kazan içindeki suyu boşaltarak senaryoyu tekrarlayabilirsiniz. Kazan içindeki suyu boşaltmak için kazan su boşaltma vanasını açabilir ya da “A) Emniyet Valfi” yazısı üzerine dokunarak senaryodan çıkıp tekrar girebilirsiniz. B) Kazan Üst Sınır Termostatı: Merkezi ısıtma sistem- lerinde kazan besleme sıcaklığının 90°C’yi geçmesi, kazan basıncının aşırı artmasına ve hatta patlamasına sebep ola- bilir. Bu sorunu ortadan kaldırmak için ısıtma sistemlerinde kazan üst sınır termostatı kullanılır. Bu senaryoda üst sınır termostatının nasıl çalıştığı bir arıza durumu oluşturularak gösterilmektedir: Kazan besleme set sıcaklığını 80°C’ye ayarlayın ve kazanı çalıştırın. Kazan besleme sıcaklığının arttığını göreceksiniz. Kazan besleme sıcaklığı set sıcaklığını geçtiğinde dolaşım pompası devreye girecektir ve kazan butonuna bastığı- nızda kazan durdurulamaz ve sıcaklık artmaya devam eder. Kazan besleme sıcaklığı 90°C’yi geçtiğinde kazan üst sınır termostatının devreye girer, kazanı otomatik olarak durdurur ve ekranda ”Yüksek Sıcaklık Alarmı” lambası yanıp söner. Kazan besleme sıcaklığı 76°C’ye düşünceye kadar kazan devreye sokulamaz. Not: Pompa devreye girdikten sonra kazan besleme sıcaklığı ortam sıcaklığına 15°C’ye düşene kadar devreden çıkmaz. C)Kazan Alt Sınır Termostatı: Kış aylarında hava sıcak- lığı sıfırın altına düştüğünde ve kaloriferler kullanılmadığı durumlarda (Örneğin, evde bulunmadığımızda) kazan için- deki suyun donmaması için merkezi ısıtma sistemlerinde alt sınır termostatı kullanılır. Bu senaryoda alt sınır termostatının ısıtma sistemlerinde nasıl çalıştığını gösterilecektir. Kazan kapalıyken kazan besleme sıcaklığı +5°C’nin altına düştü- ğünde ekranda düşük sıcaklık alarmı lambası yanıp söner ve alt sınır termostatı pompayı otomatik olarak devreye sokarak suyu sistemde dolaştırmaya başlar. Sistemde dolaşan su bir miktar ısınarak kazan besleme sıcaklığı +7°C’ye ulaşır. Kazan besleme sıcaklığı +7°C’ye geldiğinde alt sınır termostatı pom- payı kapatır. Bu işlem sürekli olarak devam ederek, kazandaki suyun donması engellenmiş olur. Şekil 4. Kontrol panelinin ana ekranı Şekil 4. Emniyet valfinin devreye girmesi deney ekranı Şekil 6. Kazan üst sınır termostatı deneyi Şekil 7. Kazan sınır termostatı deneyi değerler tablosu Şekil 8. Kazan alt sınır termostatı deney ekranı Şekil 9 . 1-C deneyine ait değerler tablosu