Tesisat Dergisi 280. Sayı (Nisan 2019)

Tesisat / Nisan 2019 89 tesisat.com.tr Solar destekli soğutma veya klima sistemi mevcut sistemi tamamen değiştirmeye gerek olmadan halihazırda kullanılan sistemlere entegre edebileceğimiz patentli bir enerji tasar- ruf ürünüdür. Özel tasarlanmış güneş panelleri şekildeki gibi soğutma sisteminin bir elemanı olarak kompresör ve konden- ser arasındaki boru hattına eklenerek kompresör tarafından üretilmesi gereken enerjiyi güneşten alarak sisteme ekler ve kompresör üzerindeki yükü hafifletir. Sistemin en fazla enerjiyi tüketen elemanı olan kompresörün yükünün hafifletilmesi ile kayda değer enerji tasarrufuna erişildiği gibi aynı zamanda en pahalı elemanlarından olan kompresörün aşırı yükte çalışma süresi azaldığından ömrü de uzamaktadır. NASIL ÇALIŞIR? Soğutma için gerekli olan genleşme vanası öncesi sıvı soğutucu akışkan, Kondenserde ısı transferi sağlanarak temin edilir. Bu ısı transferini sağlayabilmek için kondenser ve dış ortam sıcaklığı arasında sıcaklık farkı oluşturulması gerekir. Gerekli sıcaklık farkını oluşturabilmek için kompresör, sıkıştırma oranı ile kompresör gaz çıkış sıcaklığını arttırıp azaltarak kon- denser çıkışındaki akışkan sıcaklığını, dış hava sıcaklığından yüksek olacak şekilde ayarlamaya çalışmaktadır. Bir örnek ile açıklamak gerekirse: Birinci durumda: Dış ortam sıcaklığı 20 °C iken soğutucu akışkan kondenser çıkış sıcaklığı 25~27 °C arasında olması için; 40 °C çıkış sıcaklığı 20 Bar basınç ve %30 kapasite ile çalışır. İkinci durumda: Dış ortam sıcaklığı 35 °C olduğunda, soğutucu akışkan kondenser çıkış sıcaklığı 42~25 °C arasında olması için; 60 °C çıkış sıcaklığı 25 Bar basınç ve %90 kapasite ile çalışır. SOLAR DESTEKLI DURUMDA Dış ortam sıcaklığı 35 °C olduğunda, soğutucu akışkan kondenser çıkış sıcaklığı 42~25 °C arasında olması için; 60 °C çıkış sıcaklığı 25 Bar basınç ve %90 kapasite ile çalı- şırken güneşten aldığımız enerji ile solar panel çıkış sıcaklığımız 90 °C’ye ulaşabilir fakat bu durum sistem içindeki sensörler ile tespit edilerek kompresörü birinci durumdaki çalışma koşul- larına geri döndürür. Bu şekilde kompresör kapasitesi %30 seviyelerine gelerek daha az enerji tüketir. Buna ek olarak daha az enerji tüketerek elde ettiğimiz sıcaklık farkı birinci durumdakine göre daha fazla olduğundan, sıvılaştırdığımız soğutucu akışkan miktarı da artmakta ve soğutucu akışkanı tamamen sıvı faza geçirmektedir. Bu durum kondenserden tamamen sıvılaşmadan evaporatöre giden soğutucu akışkan miktarını azalttığı için soğutma sisteminin performansını da arttırmaktadır. Enerji tüketimi konusunda daha önce yapılan uygulama- lara ait karşılaştırma grafiği aşağıda gösterilmiştir. Burada görülebileceği gibi sistem soğutma ihtiyacının en çok olduğu gündüz saatlerinde performansının en fazla olduğu duruma ulaşmaktadır. Buna ek olarak soğutma işlemi sırasında güneş olmadığında grafikte görüleceği gibi az da olsa tasarruf devam