Tesisat Dergisi 280. Sayı (Nisan 2019)

88 Tesisat / Nisan 2019 tesisat.com.tr SOLAR DESTEKLİ SOĞUTMA TEKNİK MAK. MÜH. ENGİN ÇATAK Zenta Mühendislik Ü lkeler, sivil toplum örgütleri ve şahıslar, dünyamı- zın gündemini son zamanlarda yoğun olarak meş- gul eden enerji kaynaklarının tükenmesi ve küresel ısınma konusunda çalışmalar yapıyorlar. En temiz enerji, kullanılmayan enerji olduğu için bu çalışmaların en başında bugün harcadığımız enerjiden daha az enerji tüketmek, yani tasarruf gelmektedir. İnsanoğlunun gıda, ilaç vb. temel ihtiyaçlarının korunması ve saklanması ihtiyacının yanı sıra, konfor amaçlı ve teknolojik ürünlerin ihtiyaçları gibi birçok alanda kullanılan soğutma ve klima sistemleri, dünyanın toplam enerji tüketiminin %15’ini oluşturuyor. Bu oran endüstriyel alanların dışında özellikle perakende sektörü gibi ticari alanlarda %50‘ye kadar ulaşa- biliyor. Soğutma ve klima sistemleri kullanımında tükettiğimiz enerjiyi azaltmak için üretici ve tüketici tarafında yoğun çaba gösteriliyor ve bu konu pazarda rekabette önemli bir konu oluyor. Üreticiler tarafından soğutma sistemi çalışması sırasında kullanılmayan atık ısının geri kazandırılması gibi basit önlemle- rin yanı sıra yüksek teknolojik sistemler ile çalışma sırasında en ufak gereksiz tüketimin önüne geçilmeye çalışılıyor. Tüketiciler de basit önlemlerle gereksiz tüketimi engellemeye çalışmakla birlikte karmaşık otomasyon sistemleri sayesinde kullanıcı kaynaklı enerji kayıplarının önüne geçmeye çalışıyorlar. Tüm bu önlemlere rağmen henüz tasarruf miktarı istenilen oranlara ulaşamamıştır. 30 yıl kadar önce Amerika ve Çin’de bulunan üniversitelerde denemeleri yapılan solar destekli soğutma sistemi, o günlerde kullanılan soğutma sisteminin teknolojik yetersizliklerinden dolayı istenilen başarıya ulaşa- mamış ve ticari kullanıma sunulamamıştır. Bir süre önce tozlu raflardan tekrar gündeme gelen proje, günümüz sistemlerinde denemeleri yapılarak başarı kaydedilmiş ve son 7 yıldır dünya genelinde kullanılmaya başlanmış olup, 6000’den fazla projede uygulanarak %70‘e varan enerji tasarruf değerlerine ulaşılmıştır. Büyük oranda enerji tasarrufu sağladığımız solar destekli soğutma kurulumu için mevcut sistemin değişmesi gerek- memekle birlikte, uygun koşullardaki tüm soğutma ve klima sistemlerine uygulanabilmektedir. Bu durum yatırımmaliyetini de azaltarak, yatırımın tasarruf ile geri dönüş süresini kısaltıyor. % 73’ e kadar kayıt altına alınmış tasarruf Solar Panel Elektrikli Kompresör Kompresör Genleşme Valfi Evaporatör