Tesisat Dergisi 280. Sayı (Nisan 2019)

82 Tesisat / Nisan 2019 tesisat.com.tr Genleşme Kompansatörü Montajında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar • Gerekli hesaplamalar yapılarak genleşme miktarı belirlen- meli • Genleşme/Büzülme kompansatörleri orijinal boylarında kullanılmalı, montajda basma ve çekmeye maruz bırakılarak imalat boyu değiştirilmemeli • Ekseninde montaj edilmeli • Civataların kompansatör yüzeyine temasından kaçınılmalı • Bağlantı ağızları her yönde eşit mesafede olmalı • Kullanım yerine uygun ürün seçilmelidir (basınç, sıcaklık, akışkan vb.) • Gerekli sabit ve kayar mesnetler usulüne uygun olarak uygulanmalı • Montaj esnasında kompansatör yüzeyi kaynak vb. etikler- den korunmalı • Laynerli ya da dıştan basınçlı tip vb. ürünlerde akış yönüne uygun montaj yapılmalı DİLATASYON VE DEPREM KOMPANSATÖRLERİ Günümüzde insanların hızla şehirlere göç etmesi, farklı gerekçeler ile çoğunluk tarafından büyük şehirlerin yaşam alanı olarak tercih edilmesi vb. gerekçeler, geçmişe göre çok daha büyük yapıları beraberinde getirmiştir. Kütle farklılıkları, değişik zemin oluşumları ve büyük alan- ları kapsayan yapılar zemin hareketleri ve deprem etkilerini azaltmak için dilatasyon geçişlerini ve deprem izolatörlerini içerebilirler. Büyük yapılarda enerji tasarrufu nedeni ile çoğunlukla merkezi sistem ısıtma ve soğutma sistemleri uygulanmakta- dır. Yapıların büyük oluşu nedeniyle sürekli kalabalık nüfusları barındırmaları yangın tesisatı uygulamalarını zorunlu hale getir- miştir. Tüm bu tesisatlar genellikle binaların dilatasyon nokta- larından geçerler. Dilatasyon noktalarına uygulanan dilatasyon ve deprem kompansatörleri kütlelerin birbirinden bağımsız hareketlerine olanak tanıyarak deprem ve bina oturmaları nedeniyle oluşan etkileri bertaraf ederek tesisatların güvenli bir şekilde uzun süre işlev görmesine olanak tanırlar. DILATASYON VE DEPREM KOMPANSATÖRLERI ÇEŞITLERI Bu ürünler ihtiyaca, çalışma koşullarına ve konstrüksiyona göre imal edilebilmektedir. U ve V tipi omega fleksler, kardan mafsallı kompansatörler, ortası dıştan basınçlı kardan mafsallı kompansatörler, bazı özel durumlarda dilatasyon hortumları, limit rotlu dilatasyon kompansatörleri vb. Dilatasyon ve deprem kompansatörleri seçimleri yapılırken, bina olası dilatasyon ve deprem hareketleri dikkate alınmalıdır, buna uygun hareket miktarını içeren ürünler tercih edilmelidir. Günümüzde izolatör geçişli binalarda 1000 mm yanal ve eksenel hareket miktarları söz konusu olup bu tür binalarda dilatasyon geçişleri kompansatör seçimlerinde mutlaka uzman bilgisine danışılmalıdır. U tip omega dilatasyon kompansatörü Omega fleks montaj detayı Kardan mafsallı kompansatör montaj detayı Kardan mafsallı dilatasyon ve deprem kompansatörü V tip omega dilatasyon kompansatörü TEKNİK