Tesisat Dergisi 280. Sayı (Nisan 2019)

80 Tesisat / Nisan 2019 tesisat.com.tr Genleşme Kompansatörü Seçim Kriterleri İçerisinden termal iletken geçen tesisatların montaj sıcaklığı ile çalışma sıcaklığı arasındaki farklar tesisat borusunun uzama ya da kısalmasına neden olacaktır. Isıl genleşme hesapları yapılırken tesisatın birçok kriteri göz önüne alınmaktadır (Bran- şmanların durumları, sabit noktalar, dönüşler vb.) bu nedenle kompansatör seçimleri profesyoneller tarafından yapılmalıdır. Isıl genleşmeler temel hesap formülü aşağıdaki şekildedir: ∆ L = α x L x (T çalışma - T montaj ) x n ∆ L = Boru hattında meydana gelecek toplam genleşme miktarı (mm) α = Borunun ısıl genleşme katsayısı (mm/m°C) Tçalışma = Borunun içerisinden geçen akışkan sıcaklığı (°C) Tmontaj = Montaj sıcaklığı (°C) L = İki sabit nokta arasında kalan boru boyu n = Emniyet katsayısı ( ≈ 1,15 veya 1,2) Bazı materyallerin Lineer uzama katsayısı aşağıdaki şekil- dedir: α (mm/m°C 0-100°C) • Karbon çelik 0,011 • Bakır 0,017 • PPRC 0,035 • PE 0,21 Örneğin: 45 metre uzunluğunda 80/60 ºC sıcaklığında çalışan ısıtma hattı için genleşme miktarını ve uygun kompan- satör seçimini yapalım. • ∆ L = α x L x (T çalışma - T montaj ) x n • L = 45 m • ∆ t = 80-15 = 65ºC • Montaj sıcaklığı 15ºC kabul edelim. • ∆ L=0, 011 x45x65x1, 15 : 37 mm • 60mm genleşmeli ( -40 /+20 mm ) kompansatör kullanıl- malıdır. Eksenel kompansatör Genleşme kompansatörü montaj detayı TEKNİK