Tesisat Dergisi 280. Sayı (Nisan 2019)

20 Tesisat / Nisan 2019 tesisat.com.tr diği tarihten itibaren 2 (iki) yıl süreyle ürün veya ekipmana müdahale edebi- lir’’ şeklinde istisna ve özel bir tanım geliştirilmiştir. Yönetmelikte atıfta bulunulan OTİM Yönetmeliği’ne bakıldığında ise bu kişi- ler şöyle tarif edilmektedir; a) Eğitim programında soğutma ve iklimlendirme konularında dersler bulunan üniversite veya yüksek okul mezunu olmaları veya, b) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında, program içeriğinde soğutma ve iklimlendirme konuları bulunan programı (kalfalık, ustalık ve diploma) bitirmeleri veya, c) 1/1/2010 tarihinden itibaren bölüm farkı gözetmeksizin, meslek yüksek okulu, meslek lisesi, yüksekokul veya üniversite mezunlarının Millî Eğitim Bakanlığı onaylı “Ozon Tabakasına Zarar Veren Gazların Kullanımı ve Kontrolü” konulu, süresi en az yirmi beş saatlik kurs programını başarı ile bitirmeleri Buradan da anlaşılacağı üzere bu durum istisna maddesinde tanımlan- mış ve 01.01.2020 yılında bu madde de geçerliliğini yitirecektir. Bu istisnai maddede yapılan tanıma göre; - OTİM Belgesi olmayan, - İklimlendirme-soğutma ile ilgili bir programdan mezun olmayan veya, - Soğutma ve iklimlendirme ile ilgili alanda ustalık veya kalfalık belgesi olmayan personelin F-Gaz ihtiva eden sistemlere müdahalesi F-Gaz yönetmeliği gereği yasaktır. Kaldı ki; OTİM eğitimleri ve belge- lendirmesi 2010 yılından beri yapıl- mamaktadır. Bu nedenle sektörde sis- temlere müdahale eden personellerin yaklaşık %90’ı bu belgelerden yoksun bir şekilde sistemlere müdahale etmeye devam etmektedir. Bu nedenle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile İSEDA arasında yapılan protokol çok önemli bir boşluğu doldu- rarak teknik personellerin belge ve eği- tim temin etmelerine imkân sağlamıştır. Yine ilgili F-Gaz Yönetmeliği’nde açık bir yaptırım tarif edilmiştir. İdari Yaptırımlar başlıklı Madde-17’de; ‘’Bu yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere ve bu yönetmelik hükümleri çerçevesinde yükümlülüklerini yerine getirmeyenlere 2872 sayılı Kanunun 20. Maddesinde öngörülen idari yaptırımlar uygulanır’’ denilmektedir. Ayrıca; İlgili Yönetmelik son kullanı- cıların bir kısmını da (300 kg veya daha fazla soğutkan ihtiva eden cihazlar için) 01/01/2019 tarihinden itibaren cihazla- rını, yeterlilik sahibi teknik personellere kaçak kontrolü yaptırmalarına ve sis- temlerini kayıt altına alma zorunlulu- ğuna tabi tutmaktadır. Özetle; belgesi olmayan teknik per- sonellerin sistemlere müdahale etmesi zaten yönetmelikle engellenmiştir, diğer yandan son kullanıcı da belirlen- miş takvimle sorumluluk altına girmeye başlayacaktır. Ancak belgeli teknik per- sonellerin belgelendirmesi sürecinde İSEDA çok kritik bir görev üstlenmiş, protokol kapsamında binlerce teknik personele protokolün tamamlandığı son güne kadar hızlı, kaliteli eğitim ve belgelendirme hizmeti vermiştir. İSEDA görevini yaptı, eğitimlerini verdi ve belgelendirme süreçlerini protokolün verdiği yetki ve göreve dayanarak yasal süre içinde tamam- ladı. Bundan sonrasında ilgili belge ihtiyaçlarının nasıl karşılanacağı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayınlayacağı yönetmeliğin eki niteliğindeki Tebliğ’de belirtilecek. İSEDA olarak MYK-Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından hazırlanan F-Gaz teknik personellerinin belgelendirilmesi ve yetkilendirilmesi ile ilgili meslek standartlarının ve mesleki yeterliliklerin hazırlanmasında da aktif görev üstlen- dik. Görünen o ki MYK aracılığıyla yetki- lendirilmiş belgelendirme kuruluşları da isterlerse ve akredite olabilirlerse ileriki dönemde F-Gaz Teknik Personel Yeter- lilik Belgelerini vermeye başlayacaklar. Dileriz ki bir an önce süreç tamamlanır ve sektör kilitlenmeden bu belgelen- dirme açmazı sona erdirilir. DEVLET DENETİM YAPIYOR MU? Maalesef her şeyi devletten bekle- yip, sonra da devletten şikâyet etmeyi alışkanlık edindik. İllâ bir yaptırım bek- liyoruz birilerinden ve eğer bir zorlama olmazsa istenen belgelerin gereksiz olduğu kanaatine otomatik olarak sahip oluyoruz. Çoğu zaman yasala- rın, yönetmeliklerin, tebliğlerin ya da benzeri düzenlemelerin ana gerekçe- sine bakmaksızın sadece denetimi ve zorlaması olursa uygulanacağına olan kesin inancımız maalesef sarsılmaz hale geldi. Ancak bilinmeli ki artık kendili- ğinden yürüyen bir piyasa denetimi var. Kanun ve yönetmelikler oldukça açık bir şekilde sorumlulukları tarif ediyor. Bir- çok kurumsal yapı belirtilen belgelere ve yetkilere haiz olmayan kişileri, bıra- kınız cihazlara dokundurmayı kapıdan içeri dahi sokmuyor. Sigorta şirketleri de herhangi bir hasar durumunda tüm belge ve yetkileri sorguluyor, hasar- ları rücu edebiliyor ya da yasal yollara başvurabiliyor. Özetle devlet kuralları yayınlayarak zaten süreci başlattı. Denetimlerin de peşi sıra beklenmesi- nin de tahmini güç olmasa gerek. Bir Çin atasözünde söylendiği gibi; “Değişim rüzgârları eserken kimileri duvar örer, kimileri yel değirmeni kurar.” Artık rüzgâra karşı duvar örmekten vazgeçip, dünyamız ve ülkemiz için el ele çalışmanın vakti geldi de geçiyor. n KONUK YAZAR