Tesisat Dergisi 275. Sayı (Kasım 2018)

108 Tesisat / Kasım 2018 tesisat.com.tr GÜNDEM AHMET CODAL Çevre ve Şehircilik Uzmanı FLORLU SERA GAZLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK K loroflorokarbon (CFC) gazları ile ozon tabakasının incelmesi arasındaki ilişki ilk olarak 1972 Stockholm Konferansı döneminde tar- tışılmaya başlanmıştır. 1977’de UNEP (Birleşmiş Milletler Çevre Programı) bünyesinde Dünya Meteoroloji Örgü- tü’nün de işbirliği ile bir “Ozon Tabakası Koordinasyon Komitesi” oluşturulmuş- tur. CFC gazlarının soğutucu alanda sıklıkla kullanımının ozon tabakasına verdiği zararlara ilişkin yapılan çalış- malar ışığında, 1985’te UNEP öncü- lüğünde “Ozon Tabakasını Koruma Hakkında Viyana Sözleşmesi” imzalan- mıştır. 1987’de 24 ülke ve Avrupa Top- luluğu Komisyonu tarafından imzalanan “Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü” ile CFC gaz- larının üretilmesi kademeli olarak dur- durulmuştur. Protokolde yıllar içinde yapılan bazı değişiklikler nezdinde hid- rofloroklorokarbon gazlarının yaygın- laştırılması amaçlanmıştır. Atmosferik ömrü daha az olan, ozon tabakasını inceltme potansiyeli olmayan ancak küresel ısınma potansiyeli yüksek olan florlu sera gazlarının (F-gazlar) da bu kapsam dâhilinde azaltılması planlan- mış ve yeni bir düzenleme getirilmiştir. Ülkemiz 19 Aralık 1991 tarihinde Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Viyana Sözleşmesi ve Montreal Protokolüne taraf olmuştur. Bu proto- kol kapsamında ulusal ve uluslararası çalışmalar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı koordinasyonunda gerçekleştirilmekte- dir. Montreal Protokolü yükümlülükleri ve ulusal düzenlemeler kapsamında Ozon Tabakasını İncelten Maddeler (OTİM) aşamalı olarak sonlandırılmış ve yerini alternatifi olarak kullanılan Kyoto Protokolü altında listelenen Ozon Tabakasını İnceltme Potansiyeli olma- yan ancak küresel ısınma potansiyeli yüksek F-gazlar almaya başlamıştır. Avrupa Birliği üyelik sürecinde Çevre Faslı kapsamında ülkemizin uyumlaştırmakla yükümlü olduğu mev- zuat içerisinde, 2006 yılında yayımla- nan 842/2006 ve 2014 yılında reviz- yonu yapılarak 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren 517/2014 Florlu Sera Gazlarına İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü de bulunmaktadır. Bu çerçevede, bakanlık koordinasyo- nunda ilgili paydaşlarla gerçekleştirilen