Tesisat Dergisi 271. Sayı (Temmuz 2018)

76 Tesisat / Temmuz 2018 tesisat.com.tr da 2 milyon 783 bin. Mal sahibinin ilk yatırım tutarı 1 milyon 805 bin. Burada aslında VAV santral her katta daha pahalıya mal oluyor ama şunu da unutmayalım ki VAV sistemi tüm havalı bir sistem olduğu için bulunduğu katta çıkan yangında dumanı tahliye edebiliyoruz. İkinci bir sisteme ihtiyaç yok. Fan-coil olsaydı duman tahliyesi için ilave bir sistem daha koymamız gerekecekti. Burada bunlar göz önüne alınarak konuldu. Hava soğutmalı VAV ‘nin de maliyetleri; 2 milyon 400 bin Avro mal sahibine düşen 1 milyon 700 Avro. Ondan sonra su soğutmalı VRF sistemi 2 milyon 366 bin Avro mal sahibine bu kadar düşüyor. Burada bir de şeyin vurgusunu yaptık, özellikle biz tüm havalı sistemlerde soğutma makinesi kapasitesi her zaman daha fazladır çünkü enerjiyi hava ile taşıyorsunuz. Dış havayı ve iç havayı soğutarak taşıdığınız için soğutma makinesinin kapasitesi daha yüksek çıkıyor. Fancoilde ise su ile taşıyorsunuz. Onun soğutma makinesi daha düşüktür. Bu detay da ilk yatırımmasrafında işlenmiştir. Örneğin VAV sistemine baktığınız zaman burada iki adet 1300’lük, bir adet 528 kW’lık bir soğutma makinası 1200 kW’lık ve 500 kW’lık. Yani bu fiyat farkı da projeye bu detay- larda ilk yatırım olarak ele alınmıştır. Bütün binayı Carrier HAP programında simüle ettik, Advance bölümünü kullandık. Bu Advance bölümünde de bütün sistemlerin ayrı ayrı işletme analizini yapabiliyorsunuz. Programın böyle bir avantajı var ki yine ASHRAE’nin 90/1 standardını uyguluyor. Bu aynı zamanda yeşil bina sertifikası alacak projelerde simülasyon hesabında, işletme hesabında Carrier HAP programını da geçerli kabul ediyorlar. Buradaki karbondioksit emisyonlarını da hesap eden bir bölümü de var. Fan-coil’in işletme maliyetine baktığımız zaman senelik 80 bin Avro gibi bir işletme maliyeti çıkıyor. Su soğutmalı VAV sisteminde ise 58 bin Avro çıkıyor. Yani arada ciddi bir fark var. Hava soğutmalı sisteme geldiğimiz zaman VAV 67 bin Avro, bu da su soğutmalı ile arasında 9-10 bin Avro’luk bir fark var. VRF sisteminde işletme maaliyeti 85 bin Avro hava soğutmalı da ise 90 bin Avro. VRF sisteminde hiçbir zaman bir COP değeri bir IPVL değeri çıkarmanız mümkün değil. Çünkü uzunluğa göre bu değerler değişiyor. Borulamada 50 metrelik için COP ile 100 metrelik borulama için COP faklıdır. Hesapları yaparken bunu da göz önüne almak gerekiyor. Ama bir soğutma makinasında ise bu COP ve IPVL değerlerini çok rahat vere- biliyoruz, çünkü soğutma makinesi kompakt ve tek başına çalışıyor. Kompresörü, hangi yolu kat ediyor, ne yapıyor orada onu ölçümlemek mümkün ama VRF sisteminde bunu ölçümlemek mesafeye bağlı olarak değişiyor. Bu ne kadar değişiyor? Mesela Akasya projesindeki konutta kapasite olarak 10 beygirlik bir dış ünite koymanız gerekirken 14 beygir konuldu. Çünkü 90 metre dikey iniş vardı. Tabi burada bunu hesaplarken kapasite farkı buradan çıkıyor. COP’yi hesap edemiyorsunuz. Merkezi sistemde ister tüm havalı sistem olsun ister hava su sistem olsun her bir komponentin değerine hakimiz. Bunun da işletme maliyetlerini rahatlıkla çıkarabiliyoruz. Dolayısıyla sistem COP’si dediğimiz pompaları da içine alan sistem COP’sini rahatlıkla verebiliyoruz. Ama VRF sisteminde sistem COP’sini ancak yerlerine SİSTEM - 4: VRF SİSTEMLERİ (Su Soğutmalı) Sıra No. Tarif Özellik Kullanım Miktarı Malzeme Bedeli Montaj Bedeli Toplam Bedel (Adet) (Avro) (Avro) (Avro) 1 Üst Zone P.H.S. --------- ------ --- --------- ------ --- --------- 2 Üst Zone VAV Santrali --------- ------ --- --------- ------ --- --------- 3 Duman Tahliye Fanları 12 000 m³/h 2 2.000 192 4.384 4 Isı Geri Kazanımlı VAM Üniteleri 1000 m³/h 78 1.364 135 116.922 5 Fan-Coil Üniteleri (4 kW) --------- ------ --- --------- ------ --- --------- 6 VAV Kutuları --------- ------ --- --------- ------ --- --------- 7 VRF İç + Dış Üniteler 687.375 8 Plaka Tipi Eşanjör ve Aksesuarları Q= 300 kW 1 1.500 300 1.800 9 Soğutma Makinaları ve Aksesuarları Q= 500 kW - Su Soğutmalı - Vidalı 2 47.500 600 96.200 10 Soğutma Kulesi ve Aksesuarları Q= 1500 kW - Büyük Soğutma Kulesi 2 97.000 1.000 196.000 Q= 625 kW - Küçük Soğutma Kulesi 1 45.000 750 45.750 11 Kazan ve Aksesuarları Q= 600 kW (Kazan) 2 11.873 600 24.946 12 Pompalar Soğutma Makinaları Pompaları 3 994 250 3.732 Zon Pompaları 1 (Alt) 3 2.906 250 9.468 Soğutma Kulesi Pompaları (Büyük) 5 1.537 250 8.935 Soğutma Kulesi Pompaları (Küçük) 2 1.537 250 3.574 Kazan Pompaları 3 457 150 1.821 Zon Pompaları 2 1.010 200 2.420 13 Bacalar İç Çap 25 mm - 15 m 2 1.000 0 2.000 14 Borulama Farkı (Vanalar, fittingsler dahil) 446.544 15 Boru & Vana İzolasyon Farkı 286.882 16 Bakır Borulama ve İzolasyonu 171.843 17 Hava Kanalı Farkı 146.145 18 Hava Kanalı İzolasyon Farkı 28.585 19 Otomasyon Sistemi Farkı 13.975 20 Kalorimetreler 57.740 9.130 66.870 TOPLAM GENEL TOPLAM 2.366.171 MAL SAHİBİ İLK YATIRIMI 1.875.076 PROJE