Tesisat Dergisi 267. Sayı (Mart 2018)

14 Tesisat / Mart 2018 tesisat.com.tr GÜNCEL YORUM ErP Lot 1 YÖNETMELIĞININ YARATACAĞI PAZAR FIRSATLARI Muhittin Tekman Makina Mühendisi - MBA A vrupa Birliği ülkelerinde enerji verimliliği amacıyla Eylül 2015 tarihinde alınan hermetik (fanlı) ve bacalı yoğuşmasız kombi ile gaz ve sıvı yakıtlı (400 kW’a kadar) kazanların üretil- mesinin yasaklanması kararı ülkemizde de ilgili bakanlıklar ve müdürlükler tarafından gündeme alınmıştı. Yerli üreticilerin tem- silcileri ile yapılan uzun soluklu çalışmalar sonucunda geçtiğimiz günlerde taraflar arasında bir anlaşma yapıldı. Bu anlaşmaya göre ilgili yönetmeliğin 21 Nisan 2018 tari- hinde yürürlüğe girmesi beklenmektedir. ErP olarak kısaltılan, ingilizcesi Energy Related Products olan Enerji İlişkili Ürün- ler Yönetmeliğinin Lot 1 olarak isimlendi- rilmiş olan maddesinde; sadece yoğuşmalı cihazların üretimi ve ticareti zorunluluğu getirilmektedir. Böylece sezonsal verimlilik değeri yüzde 86’nın altında kalan klasik ısıtma cihazları artık üretilmeyecek ve yurt dışından satın alımı yapılamayacak. Ancak Bakanlıktan alınan bilgilere göre halen bu ürünlerle ilgili olarak faaliyette bulunan yerli ve yabancı şirketlerin var olan stoklarının tüketilmesine yönelik olarak 31 Aralık 2018 tarihine kadar klasik cihaz satışının yapıl- masına izin verilebilecek. Bu değişiklikle birlikte tüm pazar klasik cihazların yerine verimlilik değerleri daha yüksek olan, bacadan atılan gazlar içindeki NOx, CO ve CO 2 oranlarının daha düşük olduğu, yeni teknolojilerle üretilmiş yoğuş- malı olarak tanımladığımız kombi ve kazan sınıfına kayacak. Isıtma sektörünü olduğu kadar tüm kullanıcıları da yakından ilgilendiren bu yönetmelik maddesinin geçerli olmasıyla bunlar gibi enerji tüketimi yapan diğer cihazlara da bir dizi standart zorunlu hale getirilmekte. Bilindiği üzere bu düzenleme- ler AB’de olduğu gibi ülkemizde de önce klimalarda devreye alınmış, şimdi de ısıtma cihazlarında uygulamaya girmekte. Ülkemizde 2016 yılında satışı yapı- lan tüm ısıtma cihazları içinde klasik yani yoğuşmasız kombi 740 bin adet iken yoğuşmalı kombi 380 bin adet civarında kalmıştır. Toplam kombi satış miktarının ise 2016 yılı için 1 milyon 120 bin adet civarında olduğu, ayrıca 70 kW altındaki kapasite- deki yer tipi ve duvar tipi kazanlar içinde de 3 bin adet yoğuşmalı ve 7 bin adet de sıvı yakıtlı kazan olmak üzere toplam 10 bin adet civarında 70 kW’ın altında kazan satılmış olduğu kabul edilmektedir. Bu satış değerleri göz önüne alındı- ğında ErP Lot 1 Yönetmeliğinin devreye girmesiyle öncelikle 740 bin adet yoğuş- masız kombi ve 7 bin adet sıvı yakıtlı kaza- nın yerini yoğuşmalı olan tipteki cihazlar alacak. Bu ise gelecek yıl aynı miktarda satış yapılacağı varsayımıyla yaklaşık 747 bin adet yoğuşmalı cihaz satışı anlamına gelmektedir. 2017 Aralık itibariyle EPDK’nın açıkla- dığı doğalgaz raporunda ülkemizde toplam 13 milyon 610 bin konutun doğalgaz abo- nesi olduğu belirtilmektedir ki bu miktarın 2016 yıl sonu olarak açıklanan miktarı 12 milyon 495 bin idi. Bu abonelerin 2016 yılı doğalgaz tüketim miktarı ise 11 milyar 207 milyon m 3 ’ tür. 2012 yılında Doğalgaz Dergisi için yap- tığım bir abone miktarı belirleme çalışma- sında ülkemizdeki her bir gaz dağıtım şir- ketinden alarak belirlediğim konut abone miktarları dağılımında; yaklaşık 9 milyon bireysel sistem kullanım, yani ağırlıklı olarak kombi kullanımı ve 123 bin merkezi sistem kazan kullanımına denk gelen yaklaşık 2,5 milyon konut abonesi olmak üzere toplam 11,5 milyon konut doğalgaz abonesi olduğu belirlenmişti. Yani konut abonelerinin %78’i bireysel sistem ısıtma kullanıyordu. 2017 Aralık itibariyle 13,6 milyon konut abonesi varsa bu oran üzerinden toplam kombi kul- lanan abone miktarını yaklaşık 10,6 milyon adet olarak belirleyebiliriz. Sonuç olarak yıllık 1,2 milyon yeni kombi satışı ve mevcut 10,6 milyon eski kombi kullanımı olduğu görülmektedir. Yeni durum şimdi yürürlüğe girecek olan ErP Lot 1 Yönetmeliği ile bu miktarları yoğuşmalı olan cihazlara yönlendirecektir. Sezonsal verimlilik değeri en fazla %80-90 arasında olabilen yoğuşmasız ve eski teknolojili kombilerin yerine %100- 110 verimlilik değerine sahip yeni tekno- lojili kombilerin alacağını düşünürsek bu durumda yapılacak tasarruf miktarı oldukça büyük ve dikkate değer olacaktır. Konut abonelerinin yıllık olarak kullandığı yaklaşık 11 milyar m 3 doğalgazın %78’i 8,5 milyar m 3 civarındadır. Bu ise %20 verim avantajı ile yıllık yaklaşık 1,7 milyar m3 doğalgaz tasar- rufu anlamına gelmekte. Ayrıca eski kom- bilerde ve onların tesisatlarının çoğunda yakıt ve ısı kontrol cihazlarının olmadığı göz önüne alınırsa bu tasarruf miktarı çok kolaylıkla 2 milyar m 3 ’e çıkabilir. n