Tesisat Dergisi 267. Sayı (Mart 2018)

Tesisat / Mart 2018 105 tesisat.com.tr R otek Green Serisi S350 Sekon- der Klape Atık-gaz baca sis- temlerinde meydana gelen aşırı çekişi dengeleyerek, ısıtma sisteminin düzenli ve verimli çalışmasını sağla- maktadır. Sekonder klape kullanımının öne- mini anlamak adına baca sistemleri ve baca çapı için yapılan hesaplamalar üzerine biraz değinmek gerekmekte- dir. Bir tesis, bina ya da her hangi bir sisteme kurulumu yapılan baca projesi için, baca çekiş hesabı bilgisayar prog- ramı yardımıyla yapılması gerekmek- tedir. Bu hesap için Türkiye şartlarında kış mevsimi için dış ortam sıcaklığı 23 °C olarak alınmaktadır. Eğer yaz şart- larında bu sistemin çalışma ihtimali varsa baca çekiş hesabında dış ortam sıcaklığı 30°C’de yapılması sağlıklı olmaktadır. Bu hesap sonrasında baca çapı belirlenmekte ve sistem tasarlan- maktadır. Çevre ortam sıcaklığı yüksek değerlerde hesaplanan ısıtma sistem- leri daha çok kış aylarında, çevre ortam sıcaklığının düşmesi ile kullanılmakta- dır. Çevre ortam sıcaklığının düşmesi ile baca çekişi artmakta ve dolayısıyla enerji kayıplarını ortaya çıkarmaktadır. Bir örnekleme verilecek olursa; Ankara şartlarında (rakım 671 m’de) nominal ısı gücü 1000 kW üflemeli brülör (Viessmann Vitomax 100 (Type M155) tipi bir cihaz kullanılmakta ve baca yüksekliği 60m olan bir bina için baca hesabınca kullanılası gereken çap dairesel kesiti Ø400mm olarak çıkmaktadır. Daha düşük çapta baca çekişinin gerçekleşmediği görülmüştür. Baca kesiti belirlendikten sonra farklı dış ortam sıcaklıklarında baca çekiş hesabı yapıldığında; - Çevre sıcaklığı 30 °C alındığında baca çekişinin 99,1 Pa olduğu, - Çevre sıcaklığı 0 °C alındığında baca çekişinin 161 Pa olduğu ve - Çevre sıcaklığı -15°C alındığında baca çekişinin 197,3 Pa olduğu hesaplanmıştır. Baca çekişinin 10-25 Pa’da ideal olacağını söyleyebiliriz. Sonuç olarak kurulan sistem gereğinden çok daha fazla ısıyı çevreye aktardığı, enerji kayıplarının olduğu gözükmektedir. Bu enerjiyi bina içinde tutmak ve optimize etmek için sekonder klape kullanımı gerekmektedir. Sekonder (ikincil) klape 10-25 pas- kal çekiş gücüne ayarlanır. Çekiş gücü arttığında devreye girer ve baca çeki- şinin optimum seviyede tutulmasına olanak tanır. Özellikle 50m ve üzeri bacalarda ve/veya ısıtma sisteminin kapasite üze- rinde kesite sahip olduğu bacalarda, kış aylarında havaların soğuması ile ve/ veya kuvvetli esen rüzgârlı havalarda atık-gaz baca sisteminde aşırı çekişe (50 Pa ve üzeri) neden olduğu verilen örnekte de görülmektedir. Rotek Green Serisi S350 Sekon- der Klape kullanılan sistemlerde, baca çekiş değeri 15 Pa’ın üzerine çıktığında oluşan vakum gücü ile sekonder klape devreye girmekte ve bacanın aşırı çeki- şini önlemektedir. Rotek Green Serisi S350 Sekonder Klape üzerinde bulunan sönümleyici (shock absorber) sayesinde klapenin açılma ve kapanma durumlarında kla- penin zarar görmesi ve ses çıkarması engellenmekte ve uzun yıllar güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamaktadır. Özellikle mevsim geçişlerinde ve/ veya uzun süre sonra ısıtma sisteminin devreye girmesi durumlarında karşıla- şılan bir durum ise “Jukovski Etkisi”dir. Baca içinde yüksek değerde negatif basınç oluşturmakta ve bu basınç baca sisteminin içine geçerek bozulmasına sebep olmaktadır. Rotek Green Serisi S350 Sekonder Klape üzerinde bulunan patlama kapağı sayesinde baca içinde oluşan bu durumun önüne geçmekte ve baca güvenliğini sağlamaktadır. Rotek Green Serisi S350 Sekonder Klape aşırı çekişi önler, ısının sistem içinde kalmasına olanak tanıyarak brülörün daha az yanmasını sağlar ve Enerji Verimliliği oluşturur. Çevreye atılan atık-gaz miktarını düşürerek CO salınımını azaltır. n ROTEK GREEN SERİSİ S350 SEKONDER KLAPE Sekonder Klape Kullanılmadığında Green S350 Kullanıldığında