Tesisat Dergisi 263.Sayı (Kasım 2017)

Tesisat / Kasım 2017 101 tesisat.com.tr yenilenmesinde en yaygın olarak görülen nedenin büyük ölçekli kiracıların değişmesi, mevcut sistemlerin veya bina kabuğunun bozulması ve bunların yanında iç ortam havasıyla ilgili sorunlar olduğu görülmüş- tür. Kuzey ülkelerinde enerji nispeten ucuzdur ve bu nedenle enerji yenileme projelerine başlamada önemli bir engel baştan mevcuttur. Bina sahipleri, özellikle özel binaların sahipleri kâr eksenli olarak genellikle hareket etmektedir. Düşük enerji fiyatlarının yanında bir diğer engel de enerji ile ilgili önlemlerden sağlanan tüm faydayı elde etmeme riskidir. Bu özellikle kiracı- ların kullandıkları tesislerle ilgili faturaları ödemeleri durumuyla ilgilidir. Herhangi bir özel anlaşma olmadıkça yapılan iyileştirme yatırımının getirdiği tüm fayda yatırımcıya değil kiracıya gidebilecektir. İlave olarak bütçeden gelen sınırlama- lar bunun yanında uzun vadeli bir yatırım yapma korkusu ve iyi ekonomik modellerin olmaması da engeller olarak değerlendirilir. Enerji ile ilgili donanımların yenilenmesi için yapılan görüşmelerde belirtilen esas engeller Şekil 1’de gösterilmiştir Pazar araştırması, bina sahiplerine kapsamlı bir yaklaşım, enerji ve parasal tasarrufların elde edildiği sonuçlarının güvenirliğini sağlayan ve kolay anlaşı- lır ekonomik modellere dayanan enerji donanımının yenilenmesi yöntemlerine büyük miktarda talep olduğunu göster- miştir. Çalışma Kuzey ülkelerinde bu talebe uydurulabilecek başka herhangi bir yönte- min bulunduğunu belirleyememiştir. Birçok şirket ve hizmetler yaygın bir uygulama olarak tek veya birkaç konu veya çözümlere odaklanmaktadır. ÖZET OLARAK TOPLAM KAVRAM YÖNTEMİ • Toplam kavram mevcut konut dışı binaların enerji performansını iyileştir- mek için kullanılan bir yöntemdir. • Yöntem maksimum tasarrufu en eko- nomik biçimde sağlamak amacıyla bir binadaki enerji ile ilgili konularla çalışmak için kapsamlı bir yaklaşım uygular. • Yöntem bir bütün olarak mülk sahibinin ekonomik olması şartlarını karşılayan enerji verimliliğini artırıcı önlemler paketinden oluşan bir işlem planına dayanmaktadır. • Toplam Kavram yönteminin çalışma şekli ön çalışma aşamasından devam aşamasına kadar tüm donanım yenileme sürecini kapsayan ve enerji tasarrufu hedeflerinin gerçek anlamda ulaşıldığını kesinleştiren üç adımlı sistematik bir yaklaşıma bölün- müştür. • Binanın kalitesi ve işlevi aynı kalmalı veya iyileştirilmelidir. Toplam Kavram yönteminin ekonomik olma değerlendirilmesi “iç getiri oranı” yön- temine dayanır, burada yapılan bir yatırımın dönüş oranı (internal rate of return (IRR)) olarak ifade edilen, meydana getirdiği gerçek getirisi ile değerlendirilir. Binada ilk olarak tüm olası enerji tasarrufu sağ- layacak, gerek tek, uygun maliyetli yada Şekil 1. İsveç, Danimarka ve Finlandiya’da büyük enerji yenilemeleri için engeller Şekil 2. Önlemler paketinin beş önlemle bir iç getiri oranı diyagramında gösterilmesi. Mülk sahibinin yatırımı için karlılık şartı, hesaplanan gerçek faiz oranına göre, %5 lik bir iç getiri oranıdır. Örnekteki tüm önlemler paketi yıllık %7 iç getiri oranı vermekte bu da enerji masraflarının yarıya düşmesini sağlamaktadır. Düşük enerji fiyatları Büyük enerji yenilemeleri için engeller Finansman eksikliği Kiracıları rahatsız etme Karar verme için iyi bir ekonomik model olmaması Tasarrufların kiracı/kullanıcılara gitmesi Sonuçların güvenirliğinin düşük olması Uzun vadeli yatırım korkusu İç getiri oranı diyagramı Kârlılık talebi %5 Tasarruf yaklaşık % 50 Tasarruf yaklaşık % 30 Pencerelerin değiştirilmesi Yeni havalandırma üniteleri Çatı izolasyonunun iyileştirilmesi Isıtma sisteminin iyileştirilmesi Aydınlatma sisteminin iyileştirilmesi Yıllık tasarruflar (kEUR/yıl) Yatırım (kEUR)