Görüldüğü gibi bu tip kazanlarda tam yükte ve büyük kapasitelerde verim %89.1 değerine ulaşabilmektedir. Ancak daha önemli olan, kısmi yüklerdeki kullanma verim değerleri önemli ölçüde düşmektedir. Örneğin 100 kW güçte, %30 kısmi bu değer% 86 değerine inmektedir. Burada öncelikle vurgulanması gereken konu, sözü edilen verim değerinin kullanma verimi olduğu, anma verimi olmadığıdır. Kullanma verimi durma sırasında ortaya çıkan ısı kayıplarını ve durup kalkma sırasındaki yanma verimsizliklerini de içerir. Standart kazanlar 30 kW'ın altındaki güçlerde çok düşük kullanma verimi değerlerine sahiptir. Bu yüzden bu güç bölgesinde diğer kazan tiplerinin kullanılması daha doğru olur. Örneğin Almanya'da 1998 yılından itibaren 400 kW gücün altında standart tip kazan üretimi durdurulmaktadır. Yoğuşmalı tip kazanlar, özel kazanlardır. Yoğuşmalı kazanlarda minimum kullanma verimi değişimi Şekil 2'de gösteri l miştir. Burada ilginç olan standart kazan ların tam Kullonmo verimi 100 " - - , 95 - - - ( i go goco Kozan 10 20 J0 ◄O 50 1()() 200 J00 ◄-OOkW ŞEKiL 2. YOCUSMAU KAZANLAR !ÇjN ı.ı!Nlı.ıt.ııı KVLLANWA ~Rlııf tersine olarak, kısmi yüklerde verimin tam yüke göre daha yüksek olmasıdır. Yoğuşmalı kazanlarda diğer kazanların tam tersine, kazan dönüş suyu sıcaklığının mümkün olduğu kadar düşük olmasına çalışılır. Çünkü dönüş suyu sıcaklığı düştükçe kazan verimi artar. Yoğuşmalı kazanlar özel kazanlar olarak mütalaa edilirse, modern sıcak su kazanları düşük sıcaklık kazanlarıdır. Sürekli olarak 35-40 °C kazan dönüş suyu sıcaklıklarında çalışabilen kazanlara düşük sıcaklık kazanları adı verilir. Bu kazanlarda geçici olarak su dönüş sıcaklıkları daha düşük değerlere indirilebilir. Düşük sıcaklık kazanlarında kullanma verimi değişimi Şekil 3'te verilmiştir. Görüldüğü Kullanma verimi L..--" 90 _,. - ( 1 1 1 85 10 20 J0 -4-0 50 Kozan goeo 100 200 300 400kW ŞEKiL J. OOSOK SICAKUK KAlmLAR1 !CiN MiNiMUM KULLANIIA VER!MI gibi bu kazanlarda% 30 kısmi yükte kullanma veriminde bir değişiklik olmamaktadır. Düşük sıcaklık kazanlarında beklenilen yüksek performansın elde edilebilmesi için ıstma sisteminin 70/55 °C seçilmesi gerekir. Dolayısı ile maksimum su çıkış sıcaklığı 70 °c değerinde olmalıdır. Bu kazanların 90/70 sistemlerde kullanılması israftır. Aynı durum yoğuşmal ı kazanlar için daha da önemlidir. 90/ 70 bir sistemde yoğuşmalı tip veya düşük sıcaklık tipi kazanlar kullanmanın bir yararı yoktur. 2. ISITMA KAZANLARINDA ÇALIŞMA ŞARTLAR! VE KISITLAMALAR Sıcak su kazanlarında yanma ürünü gazların içindeki su buharı, çiğ noktası sıcaklığı altında yoğuşur ve oluşan kondensin pH değeri (asitlik derecesi) doğal gazda 3.54.5 arasında, sıvı yakıtta ise 2.5'a kadar değerler alır. Kazanlarda duman gazları, çiğ sıcaklığı altındaki yüzeylerle temas etmemeli veya duman gazı sıcaklığı bu değerin altına inmemelidir. Aksi takdirde oluşan kondensin korozyon tehlikesi vardır. Şekil 4'te yakıt cinsine bağlı olarak çiğ noktası sıcaklık değerleri verilmiştir. Doğal gazda Cıg noktası ,ıcoklıgı 60 "C ŞE)(lı. 4. ere NOKTASI SICAJ<UCININ OUWAN GA21 ICINDO<! CO:,ORANINA GôRE DEGlşlMI çiğ noktası sıcaklığı daha yüksektir. Dolayısı ile su sıcaklıkla rını ve yüzey sıcaklıklarını 55 °c altına indirmek mümkün değildir. Ancak hava fazlalık katsayısını artırarak (yani C02 değerini azaltarak) daha düşük su sıcaklıklarına inilebilir. Ancak bu da baca kaybını artıracağı için yararsızdır. Halbuki su sıcaklığı ne kadar düşük olursa ve duman gazları ne kadar fazla soğutulabilirse, kazan verimi aynı oranda yükselecektir.Modern kazanlarda amaç kazan su (gidiş) sıcaklığını ve buna bağl ı olarak ta dönüş sıcaklığını düşürmek ve kazan verimini yükseltmek; buna karşılık kazanda yoğuşma olmamasını sağlamaktır. Bunu yaparken hava fazlalık katsayıları optimum değerde tutulmaya devam edilecektir. Düşük sıcaklık kazanlarında bu, kazan konstrüksiyonunda alınan önlemler gerçekleştirilmektedir. 3. DÜŞÜK SICAKLIK KAZANLAR! Sıvı yakıtlı düşük sıcaklık kazanları günümüzde her güçte rakipsizdir. Gaz yakıt kullanıldığında ise yoğuşmalı tip kazanlarla belirli kapasite aralığı nda rekabet etmek TESİSAT DERGİSİ SAY! 26 . ··~ . MART-NİSAN'97 • 270 .~
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=